Libellen in de Wellemeersen - Natuurpunt

Sympetrum sanguinem (Müller, 1764)
Bloedrode heidelibel
Biotoop
De Bloedrode heidelibel komt voor aan allerlei matig tot voedselrijke
wateren met een verlandingszone die open en zonnig is.
Typische biotopen zijn dichtgroeiende sloten, moerassen, vijvers,
verrijkte vennen en rijkbegroeide plassen. Vaak hebben deze
wateren een wisselende waterstand.
Imago’s
Imago’s zwerven tot ze geslachtsrijp zijn veel en worden overal
aangetroffen, vooral op beschutte, zonnige plekken langs houtwal-
len en bosschages, vaak ver van het water. Zij jagen vanaf een
uitkijkpost. Als er veel prooien zijn maken zij langdurige jachtvluch-
ten. In rust wordt het achterlijf vrijwel horizontaal gehouden en
wijzen de vleugels naar voren. Aan de voortplantingswateren
bezet het mannetje geen territorium, maar verdedigt hij zijn
zitplaats tegen indringers. Deze zitplaatsen liggen meestal boven
land en niet boven het water. Wanneer een passerend vrouwtje
kan worden gegrepen, voert hij haar naar de waterkant, waar de
paring van enkele minuten in de oevervegetatie plaatsvindt. De
eiafzet begint in tandem, na het loslaten blijft het mannetje in de
buurt van het vrouwtje en verdedigt haar vliegend of vanaf een
zitplaats. Doordat de eieren groot zijn, draagt het vrouwtje betrek-
kelijk weinig eieren bij zich, die ze afzonderlijk afzet en niet in
kleverige klonten zoals bij andere Sympetrumsoorten. De eieren
worden in de regel afgezet op vochtige grond van de oever, vaak in
dichte vegetatie en slechts af en toe in open water of droge grond.
Biotoop van de larven
De larven leven tussen waterplanten en tussen stengels en wortels
van de oeverbegroeiing. De levenscyclus is eenjarig.
Mannetje Bloedrode heidelibel in typische zithouding- Foto Henk Wallays
In de regel overwinteren de eieren, maar vroeg in de zomer afge-
zette eieren komen vaak nog dezelfde zomer uit.
In dat geval overwinteren de jonge larven.
Verbreidingsvermogen
Sympetrum sanguineum kan zich uitstekend verspreiden. Doordat
inheemse populaties zo groot zijn, vallen immigranten nauwelijks
op. Enkel bij een massale invasie zoals deze van de Sympetrum
flaveolum in 1995 werden ook verhoogde aantallen geteld, omdat
de soort in deze zwermen vaak aanwezig is.
Vliegtijd
De hoofdvliegtijd loopt van half juni tot en met eind september, met
een piek in de maand augustus. Op dagen met zacht herfstweer
kan de soort nog in grote aantallen vliegen.
Gekende waarnemingen voor 1996
Over de hele waarnemingsperiode van DUMONT aanwezig op alle
door hem bezochte sites, behalve de kleinere bomputten. De eer-
ste jaren in lage aantallen maar nadien steeds algemener en uit-
eindelijk de overheersende Sympetrumsoort. Zij was vooral
algemeen aan de grotere bomputten en de Gatesvijver.
Waarnemingen in de periode 1996-2007
De Bloedrode heidelibel is nog steeds veruit de algemeenste van
de in de Wellemeersen voorkomende heidelibellen. Over de hele
periode werd zij in vrij stabiele aantallen waargenomen.
Uit de vindplaatsen blijkt dat zij overal in het reservaat kan worden
waargenomen, maar vooral algemeen is aan de zavelputten en de
Gatesvijver. Van deze soort werd ieder stadium van de voortplan-
ting aangetroffen.
De piek in de vliegperiode in de Wellemeersen situeert zich in het
laatste decade van juli tot het eerste decade van september.
Bescherming
Speciale maatregelen voor de Bloedrode heidelibel zijn onnodig,
aangezien het reservaat rijk is aan de biotopen die deze soort
vereist.
Besluit
De Bloedrode heidelibel is veruit de algemeenste van de vijf in de
Wellemeersen voorkomende Sympetrumsoorten. Over de hele
periode 1996-2007 werd zij in vrij stabiele aantallen waargenomen.
Zij kan overal in het reservaat worden waargenomen, maar is
vooral algemeen is aan de zavelputten en de Gatesvijver.
92
Sympetrum sanguineum