Integrale Tekst - Onderwijsraad

Welke typering
beroepsgroep
Professiemodel
• De werknemer heeft een
sterke binding met zijn
beroep.
• Organisatie-externe mobiliteit
speelt belangrijke rol.
• Vakgenoten in beroepsverenigingen
hebben veel
invloed.
Bedrijfsmodel
• De werknemer heeft een
sterke binding met het
concern.
• Organisatie-interne mobiliteit
speelt belangrijke rol.
• Managers hebben veel
invloed.
Wellicht ten overvloede wordt opgemerkt dat het hier gaat om twee ideaaltypische
modellen. Er is met betrekking tot de ontwikkeling van het lerarenberoep geen sprake
van een keuze tussen beide ideaaltypen.
In de volgende paragraaf wordt aangegeven hoe het opleidingsstelsel eruit ziet bij een
gestandaardiseerde kwalificatiestructuur en bij een ontwikkelingsgerichte kwalificatiestructuur.
4.4 Het opleidingsstelsel binnen twee mogelijkheden
Een keuze voor één van de twee geschetste mogelijkheden of voor een variant hierop
heeft gevolgen voor het opleidingsstelsel en de richting waarin het zich zal ontwikkelen.
In de kwalificatiestructuur wordt immers vastgesteld welke formele kwalificaties er zijn,
en daarmee wordt het doel van de opleidingen bepaald (voor welke eindtermen leiden ze
op). Daarnaast wordt in de kwalificatiestructuur aangegeven op welke wijze doorstroom
van het ene naar het andere beroep plaatsvindt. Dit heeft gevolgen voor de wijze waarop
potentiële doorstromers worden opgeleid en bijgeschoold. In deze paragraaf wordt daarom
kort weergegeven welk type opleidingsstelsel het beste past bij elk van de twee
mogelijkheden voor een nieuwe kwalificatiestructuur zoals die in paragraaf 4.3 geschetst
zijn. Ook hier geldt natuurlijk dat tussenvormen van opleidingsstelsels mogelijk zijn.
De beschrijving vindt plaats aan de hand van een aantal voor de opleidingen relevante
aspecten. Deze zijn: kwalificaties, samenhang tussen opleidingen, samenwerking tussen
scholen en opleidingen, en het assessment. Ten slotte wordt voor de beide mogelijkheden
iets gezegd over de bekostiging van het opleidingsstelsel.
4.4.1 Opleidingsstelsel bij een gestandaardiseerde
kwalificatiestructuur voor onderwijsberoepen
Kwalificaties
Als eerste mogelijkheid is een gestandaardiseerde kwalificatiestructuur geschetst met
een aantal formele kwalificaties voor het beroep leraar en voor onderwijsondersteunende
functies. Deze mogelijkheid sluit, zoals gezegd, aan bij het rapport van Klarus et al.,
waarin een onderscheid gemaakt wordt naar vier functioneringsniveaus. Welk opleidingsstelsel
past het beste bij een dergelijk systeem? Een systeem dat in hoge mate lijkt op
het bestaande, waarin opleidingen zijn gericht op het behalen van de bestaande
Een kwalificatiestructuur voor het onderwijs
51