RUG01-001458187_2011_0001_AC

strategische opties voor een mogelijke reactie te genereren. 16 Uiteraard is ‘early warning’
proactief van aard. Uitwisseling van informatie over verdachte elementen/gebeurtenissen dient
met andere woorden reeds in een zo vroeg mogelijk stadium te gebeuren zodat de ware aard van
de dreiging snel achterhaald en onderzocht kan worden, waarop men op een passende manier kan
ingrijpen. Bijgevolg vormt vandaag de dag diplomatie -naast journalistiek- nog steeds één van de
meest traditionele dekmantels voor spionage en inmenging door buitenlandse mogendheden.
Vooral wanneer dit binnen de muren van een ambassade gebeurt neemt menig ‘chef de poste’ 17
daar aanstoot aan. Diplomaten ‘pur sang’ voelen zich omzeild door hun nationale regering en
vrezen aangesproken te worden (door de regeringen waarbij zij geaccrediteerd zijn) op
gedragingen van spionerende of conspirerende landgenoten. De ontdekking van de ware aard van
de activiteiten kan namelijk leiden tot extra moeilijkheden en een beroerde relatie met het
gastland. 18 Dit staat uiteindelijk haaks op de finaliteit die de diplomatieke wereld erop nahoudt.
2. Doelstelling van het onderzoek en onderzoeksvragen
Het kader hierboven in acht genomen en de persoonlijke interesse in dit onderzoeksthema
indachtig, leek het ons dan ook uiterst interessant in deze masterproef de relatie tussen
inlichtingen- en veiligheidsdiensten en de diplomatieke wereld onder de loep te nemen. Beiden
worden verondersteld het nationaal belang te behartigen door middel van hun werkzaamheden.
Zowel het beroep van diplomaat als dat van een inlichtingenofficier zijn zeer confidentieel van
aard daar zij beiden -in het kader van hun functie- met cruciale informatie in aanraking komen.
Uit diverse illustraties blijkt dat het toch niet geheel ondenkbaar is dat er ‘blurring boundaries’
bestaan tussen beide functies die uitmonden in een finaliteitdiscussie. Diplomaten kunnen het
voorwerp uitmaken van toenaderingspogingen door buitenlandse geheime diensten, maar
diplomatie kan eveneens een ‘cover’ 19 zijn voor inlichtingenwerk door diezelfde buitenlandse
diensten. De diplomatieke dekmantel wordt, dankzij de voordelen verbonden aan het beroep,
16 TIMMERMANS, F., ‘Conflictpreventie. De noodzaak van diplomatieke vernieuwing’ in Diplomatie: raderwerk
van de internationale politiek, MELISSEN, J., (ed.), Assen, Van Gorcum, 1999, 110-115.
17 Verantwoordelijk ambassadeur van een land in het buitenland.
18 DE GRAAFF, B., en HELLEMA, D., o.c. , 209.
19 Dekmantel voor een persoon of organisatie die moet voorkomen dat deze geïdentificeerd wordt met heimelijke
activiteiten.
15