RUG01-001458187_2011_0001_AC

diplomatieke expulsie vandaag de dag kan bijgevolg gezien worden als een indicator voor de
continuerende verwevenheid tussen beide werelden.
Ten vierde: Er is de dubbele status van militaire attachés. Deze personen kunnen hun
diplomatieke status en status van ‘militaire’ vertegenwoordiger combineren met
inlichtingenwerk. De band tussen militaire attachés en de diplomatieke wereld wordt zelfs erkend
in de conventie van Wenen van 1961 in artikel 7. Hun aan inlichtingenwerk gerelateerde taken
bestaan in hoofdzaak uit observaties, niet uit het rekruteren van spionnen, maar werd men daar
als attaché van verdacht in het buitenland, kon ook dit leiden tot de ‘Persona Non Grata’-
verklaring, zoals ook het geval bij diplomatieke expulsie. Een PNG-verklaring is een ernstig
conflictpotentieel dat diplomaten, kunstenaars in het vermijden van risico’s, best vermijden.
Ambassadeurs, als ‘chef de poste’ dienen zich in zulke gevallen te verantwoorden bij de regering
van accreditatie, waarna de diplomaten beschuldigd van ‘clandestiene activiteiten’ het land
uitgezet worden. 150
1.3.5 BID als historisch voorbeeld van kruisbestuiving dicht bij huis
In de paragraaf hierboven bespraken we reeds de algemene kruisbestuivingen die zich kunnen
voordoen tussen de inlichtingen- en veiligheidsdiensten en de diplomatieke wereld. Voor een
frappant voorbeeld met betrekking tot spionage die door geheime diensten wordt bedreven onder
het mom van een diplomatieke dekmantel moet niet ver gezocht worden. We kunnen hier het
historische voorbeeld aanhalen van de Nederlandse BID (Buitenlandse Dienst Inlichtingen), het
‘kleine broertje’ van de CIA en de MI6 die van 1946 tot 1992 een turbulent bestaan leidde. 151
In 1946 werd een dienst opgericht die als taak zou hebben de door de overheidsdiensten uit het
buitenland ingewonnen inlichtingen te coördineren. Aan de BID werd eveneens het recht
toegekend om op een zelfstandige manier buiten de landsgrenzen inlichtingen te verzamelen. De
150 DE GRAAFF, B., l.c., 222.
151 Deze paragraaf vormt een summiere samenvatting van de geschiedenis, werking, en de problemen die de
toenmalige BID kenmerkte. We zijn hierbij schatplichtig aan het uiterst lijvige werk van Bob de Graaff en Cees
Wiebes die na jarenlang onderzoek gepoogd hebben deze -voor het publiek relatief onbekende- Nederlandse
inlichtingendienst in kaart te brengen. Zie: DE GRAAFF, B., en WIEBES, C., Villa Maarheeze. De geschiedenis van
de inlichtingendienst buitenland, Den Haag, Sdu uitgevers, 1998, 295p.
60