RUG01-001458187_2011_0001_AC

van de oorlog. Slechts een jaar later wordt deze organisatie omgevormd tot de “Militaire
Veiligheidsdienst”, samengesteld uit commissarissen en inspecteurs die over een gerechtelijke
bevoegdheid beschikten. In 1919 wordt deze dienst alweer ontbonden bij een besluit tot
oprichting van de “Militaire Veiligheid in bezet Duitsland”. In 1920 wordt bij het ministerie van
Landsverdediging een dienst in het leven geroepen die belast is met de taken van contraspionage
in al haar vormen en met het toezicht op subversieve groepen binnen het leger.
Ten gevolge van de ‘Utrecht-affaire’ in 1929, beschikte België tot 1937 niet langer over een
militaire inlichtingendienst. Een Utrechts dagblad publiceerde toen de tekst van een geheim
Frans- Belgisch akkoord van 1920, waaruit bleek dat in geval van een nieuwe oorlog met het
Duitse Rijk, de Belgische troepen zouden oprukken over het Nederlandse grondgebied. Het bleek
echter om een vervalsing te gaan die door een Vlaams- Nationalist in samenwerking met enkele
ambtenaren van de Belgische militaire inlichtingendienst was gemaakt. De exacte rol van de
militaire inlichtingendienst in deze zaak is echter nooit duidelijk geweest. Als gevolg van de
druk die door de publieke opinie werd uitgeoefend koppelde toenmalig premier Jaspar de
militaire veiligheidsdienst van de Generale legerstaf los, en hevelde ze over naar andere
veiligheidsdiensten. 86
Talloze reorganisaties, herstructureringen en departementswisselingen (tussen het ministerie van
Justitie en het ministerie van Landsverdediging) kenmerken de hierna volgende jaren.
In 1947 werden de militaire inlichtingen, de militaire contraspionage en de verwerking van
rapporten van de militaire attachés en de Belgische officieren in het buitenland opnieuw terug in
handen gegeven van de Generale Staf van het leger. Eind 1963 wordt in een K.B. de algemene
structuur van het ministerie van Landsverdediging en van de Krijgsmacht vastgesteld en krijgt de
Stafchef daarbij de verantwoordelijkheid voor de opsporing, de verwerking en de verspreiding
van inlichtingen, alsook voor de toepassing van de regels betreffende de militaire veiligheid en
contraspionage. 87 De “Algemene Dienst Inlichtingen- en Veiligheid” (ADIV) werd een jaar na de
reorganisatie van de Krijgsmacht opgericht. De ADIV hangt ook vandaag nog rechtstreeks af van
86 LIBERT, R., l.c., 34.
87 K.B van 3 december 1963 tot de vaststelling van de algemene structuur van het ministerie van Landsverdediging
en van de Krijgsmacht, vastlegging van de bevoegdheden van bepaalde autoriteiten en de machtiging van de minister
van landsverdediging om een gedeelte van zijn bevoegdheden over te dragen, B.S., 11 december 1974.
39