RUG01-001458187_2011_0001_AC

De Veiligheid van de Staat vestigde gedurende de periode van de Tweede Wereldoorlog in
Londen en werd belast met het organiseren van de samenwerking tussen de Britse diensten en de
verzetsgroepen in België.
Vanaf 1945 richtte de Veiligheid van de Staat zich zowel op extreem-links als extreem-rechts en
wordt haar bevoegdheid geleidelijk gevoelig uitgebreid tot contraspionage, subversie en
terrorisme. Tijdens deze periode was er nog steeds niet voorzien in een duidelijk wettelijk kader,
noch in een volwaardig statuut. De activiteiten van de dienst werden voornamelijk geregeld door
K.B.’s en M.B.’s en dienstnota’s. 72 In 1964 bracht Administrateur-Generaal Caemaex een nota
uit, waarbij hij de Openbare Veiligheid voorzag van een ruime definitie, en de taken van de
Veiligheid van de Staat omschreef.
De jaren ’80 van de 20 ste eeuw werden geteisterd door een plaag van terrorisme en banditisme
(CCC, FRAP, Bende van Nijvel, ..). Als reactie hierop, en omwille van een duidelijk gebrek aan
wetgeving van toepassing op de Staatveiligheid werd in 1991 een parlementaire
onderzoekscommissie opgericht. De VSE zou echter nog moeten wachten tot de Wet van 30
november 1998 73 alvorens een wettelijk kader te bekomen.
b. Wettelijke basis
De werking van de Belgische politie- en inlichtingendiensten ondervond meer dan eens kritiek in
de jaren tachtig. Zoals reeds vermeld werd naar aanleiding hiervan een parlementaire
onderzoekscommissie in het leven geroepen, die belast werd met het onderzoek naar de wijze
waarop de bestrijding van het banditisme en terrorisme werd georganiseerd in ons land. Na twee
jaar, op 30 april 1990 legde ze haar rapport neer waarin de VSE werd omschreven als “een
duistere, mythische en gesloten dienst, waarvan de werking geenszins duidelijk is” 74 . Dit rapport
72 DE CLERCK, S., en HUYGH, J., ‘Een kleine geschiedenis van de wetgeving op de inlichtingendiensten’ in De
Staatsveiligheid: Essays over 175 jaar Veiligheid van de Staat, COOLS, M., DASSEN, K., LIBERT, R., en
PONSAERS, P., (eds.), Brussel, Politeia, 2005, 186.
73 Wet van 30 november 1998 houdende de regeling van de inlichtingen- en veiligheidsdiensten, B.S., 18 december
1998.
74 ARNOU, L., ‘Strafrechtspleging in de 21 e eeuw. Beknopt overzicht van de inhoud en de beleidsvoorstellen van het
verslag van de Bendecommissie’, R.W., 1991, 971.
34