SAMENSTURING IN DE MAATSCHAPPELIJkE OPVANG

Hoofdstuk 6Samensturing, samenvatting en verdere ontwikkelingDit boek heeft als doelstelling te schetsen hoe betrokkenen in de maatschappelijkeopvang samen kunnen sturen op herstel. Samensturing is een model waarbinnen cliënten,professionals en andere betrokkenen samen vorm geven aan hulp- en dienstverlening.In dit laatste hoofdstuk beschrijven we kort de essentie van dit verhaal, samenmet de belangrijkste aanbevelingen voor verdere ontwikkeling. Daarbij besteden wespecifiek aandacht aan de organisatie van samensturing. Eerst vatten we in deze inleidingnog kort samen wat samensturing is en we geven een beschrijving van kwaliteitskenmerkenvan betrokkenen bij samensturing.Samensturing past bij de ontwikkeling van herstel gericht werken en cliëntparticipatie.De participatieladder is daarbij een veel gebruikt instrument en laat zien datparticipatie vele gradaties kent. Er zijn verschillende vormen van participatie, maar dedialogische vorm is het meest kansrijk als het gaat om burgers in een kwetsbare positie.Het centrale thema van deze publicatie is de kanteling van bewoners, professionals enorganisatie, die noodzakelijk is om samensturing mogelijk te maken. In de slipstreamdaarvan kantelen ook onderwijs en onderzoek. Een rode draad die door deze kantelingloopt is de spanning tussen volgen en sturen. Over de worstelingen die de nieuwe verhoudingensoms veroorzaken wordt weinig gedeeld. De kanteling wordt veelal niet indialoog met elkaar gemaakt. De miscommunicaties over niet uitgesproken en (daarom)niet waargemaakte verwachtingen, versterken het wantrouwen. Dit kan coproductie inde weg staan. Andersom, waar die dialoog wel plaats vindt, zien we vertrouwen groeienen daarmee de coproductie, zoals te zien is in verschillende bijdragen.Door deze publicatie heen zijn diverse algemene kwaliteitskenmerken te signaleren,die gelden voor allen die betrokken zijn bij samensturing (cliënten, professionals, managers,onderzoekers, docenten, etc.):−−present zijn voor elkaar−−elkaars leertraject erkennen−−belevingswereld gericht werken−−effectief steunbronnen inzetten−−onderling vertrouwen stimuleren−−resultaat gericht werken waar mogelijk (voor motivatie en verantwoording)−−en als laatste maar niet het minst: successen met elkaar vierenDeze kenmerken bieden een kader waarbinnen vorm gegeven kan worden aan samensturing.In de volgende alinea’s beschrijven we wat deze kenmerken betekenen voor hetleven en werken in een groep en voor cliënten, professionals, onderzoekers, onderwijsen organisatie.132 Samensturing in de maatschappelijke opvang