SAMENSTURING IN DE MAATSCHAPPELIJkE OPVANG

zelfbeheer. De rollen zijn in hoge mate geëgaliseerd; de ondersteuner geeft de deelnemers/cliëntende optimale ruimte voor het zelfbeheer.De gastgevers: soeproutepresentieDe deelnemers aan de werkvakanties zijn geen doorsnee toeristen. Ze zien er wat andersuit, gedragen zich enigszins afwijkend, gebruiken pillen. Het verblijf in gastgezinnen inRoemenie geeft echter geen problemen en de verklaring daarvoor is waarschijnlijk datze niet als probleemgevallen worden benaderd. De gastgezinnen kennen geen agogieken ze hebben één intentie: dienstbaar en gezellig zijn voor toeristen. Dat blijken opmerkelijkeeigenschappen voor de deelnemers. Ze zijn meer vertrouwd met bureaucratie,achterdocht, spanning en conflict. Passend in de lijn van ZDT/NuNN worden ze nu aangesprokenals doodgewone gasten. Die positie is niet voorgeschreven noch bedacht,die is er. We zouden dit een natuurlijke presentie willen noemen. Elders hebben we deterloopse presentie die ondersteuners uitoefenen de soeproutepresentie genoemd: jekunt bij al je handelingen er bewust bij stilstaan dat je de ander kunt bevestigen in z’nbestaan, dus ook bij het aangeven van een kop soep. De gastgevers weten dit niet, maarze hebben een natuurtalent voor wat de presentiebenadering “liefdevolle toewending”noemt, en dus voor het verlichten van de onherbergzame verlatenheid. Ze zijn er. Onzevakantiegangers waarderen dit in zeer hoge mate.Het kan helpend zijn dat de deelnemers, zeker in de plattelandsomgeving, minderuit de toon vallen dan in Nederland. Onderlinge wrevel lossen ze ook gewoon op dooriemand aan te raken, er te zijn en “doe effe normaal man!” Of door schouderophalendwat anders te gaan doen.De werkvakanties hebben in beginsel een eenzijdig belang: ZDT/NuNN wil wat meten voor de deelnemers. Ook als er twee, drie groepen van acht personen in wisselendesamenstelling naar Roemenië gaan, zegt dat niet dat het helpen alléén een doel is. Daarvooris de impact voor de werkvakantiegangers te groot. Ze zijn gevers, maar vooral ontvangers.De deelnemers: acte de presenceHet werkvakantieproject van ZDT/NuNN heeft een hoge mate van wederkerigheid vooralle betrokkenen. Voor de deelnemers is op reis gaan en gast zijn een doel op zichzelf.In navolgende groepen zal ook steeds een deelnemer uit een eerdere groep aanwezigzijn, die zijn ervaring als assistent-ondersteuner kan inzetten. Dat is aantrekkelijk omte doen, een uitnodiging tot een nieuwe rol, en van belang voor nieuwe deelnemers dieopzien tegen voor het eerst vliegen en een eerste verblijf in een ander land, met andergeld en een andere taal.Maar de deelnemers hebben hun eigen acte de presence. Ze gaan werken. Ze kunnenzinvol bezig zijn met en voor mensen die het mogelijk nog slechter getroffen hebbendan zijzelf. Hierdoor krijgt de presentiebenadering een tweede laag. De deelnemers wor-72 Samensturing in de maatschappelijke opvang