Λεπτομέρειες... - Ελληνική Γαστρεντερολογική Εταιρία

ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΑΝΑΡΤΗΜΕΝΩΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΩΝP53ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΩΝ ΜΟΡΙΑΚΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙ-ΝΟΥ ΤΟΥ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ ΠΟΥ ΣΥΝΔΕΕΤΑΙ ΜΕ ΤΟ ΦΑΙΝΟΤΥ-ΠΟ ΤΗΣ ΑΣΤΑΘΕΙΑΣ ΤΩΝ ΜΙΚΡΟΔΟΡΥΦΟΡΩΝ (MSI + )Ν. Τζαμπούρας 1 , Β. Ψωφάκη 2,3 , Χ. Καλογερά 2 , Ε. Αρκουμάνη 4 ,Δ. Στεφάνου 4 , Ε. Τσιάνος 1 , Κ. Σεφεριάδης 2,3 , Γ. Κολιός 21Ηπατογαστρεντερολογική Μονάδα Παθολογικής Κλινικής, 2 Βιοχημικό Εργαστήριο,4 Παθολογοανατομικό Εργαστήριο, Πανεπιστημιακό Γενικό ΝοσοκομείοΙωαννίνων, 3 Εργαστήριο Κλινικής Χημείας, Ιατρική Σχολή, ΠανεπιστήμιοΙωαννίνωνΟι καρκίνοι του παχέος εντέρου που εμφανίζουν τον φαινότυπο της αστάθειας τωνμικροδορυφόρων (MSI+) ανέρχονται στο 15% του συνόλου και είναι όγκοι που χαρακτηρίζονταιαπό την απενεργοποίηση των γονιδίων του συστήματος επιδιόρθωσηςκακοζεύξεων του DNA (MMR genes), είτε ως αποτέλεσμα κληρονομούμενωνμεταλλαγών στα γονίδια του συστήματος -όπως στον κληρονομούμενο μη-πολυποδιακόκαρκίνο του παχέος εντέρου (HNPCC syndrome), είτε ως αποτέλεσμα επιγενετικώνμηχανισμών όπως η μεθυλίωση –στον σποραδικό καρκίνο. Στους καρκίνουςαυτούς ανιχνεύονται επίσης σε υψηλό ποσοστό σωματικές απαλείψεις ή εισδοχέςσε κωδικοποιούσες περιοχές γονιδίων που περιέχουν μονονουκλεοτιδικές επαναλήψεις(γονίδια στόχοι) όπως τα TGFβRII, BAX, IGFIIR, hMSH3 και hMSH6.Σκοπός της εργασίας μας είναι η διερεύνηση του μοριακού μηχανισμού με τον οποίοεξελίσσεται η διαδικασία της καρκινογένεσης σε ασθενείς που εμφανίζουν τον φαινότυποMSI+. Στη μελέτη μας χρησιμοποιήθηκαν δείγματα 50 ασθενών, οι οποίοιυποβλήθηκαν σε κολονοσκόπηση στην Ηπατογαστρεντερολογική Μονάδα της ΠαθολογικήςΚλινικής του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Ιωαννίνων.Μεθυλίωση στον προαγωγό του MLH1 παρατηρήθηκε μόνον στους ασθενείς μεκάποια μορφή κακοήθειας και ανιχνεύθηκαν τόσο σε ασθενείς με τον φαινότυποMSI+ όσο και σε ασθενείς με τον φαινότυπο MSS. Οι ασθενείς που εμφάνισαν τονφαινότυπο MSI-H εμφάνισαν μεταλλάξεις και σε ένα τουλάχιστον από τα πέντε γονίδιαστόχους που εξετάσθηκαν. Στους ασθενείς που χαρακτηρίστηκαν ως MSI-L ήMSS δεν ανιχνεύθηκαν μεταλλάξεις στα γονίδια στόχους.Τα αποτελέσματά μας ενισχύουν την υπόθεση ότι η μεθυλίωση του MLH1 είναιένα πρώιμο βήμα στην διαδικασία καρκινογένεσης που σχετίζεται με το φαινότυποMSI+ και ότι και άλλοι μηχανισμοί πέραν της απενεργοποίησης του συστήματοςMMR είναι απαραίτητοι για την ανάπτυξη του όγκου.Η εργασία αυτή χρηματοδοτήθηκε από το Υπουργείο Υγείας στα πλαίσια του προγράμματοςΟγκολογίας 2003 του ΚΕΣΥ (Αρ.ΔΥ2β/οικ.128320/30/1/2005).37P54Η ΕΚΦΡΑΣΗ ΤΟΥ ΟΙΣΤΡΟΓΟΝΙΚΟΥ ΥΠΟΔΟΧΕΑ-β ΣΤΟ ΦΥΣΙΟΛΟ-ΓΙΚΟ ΕΠΙΘΗΛΙΟ ΤΟΥ ΕΓΓΥΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΠΩ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ ΣΕΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟ, ΤΗΝ ΑΠΟΠΤΩΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝΠΡΟΣΚΟΛΛΗΣΗ ΤΩΝ ΚΟΛΟΝΟΚΥΤΤΑΡΩΝK. Παπαξοΐνης 1 , K. Τριανταφύλλου 2 , Π. Νικολοπούλου - Σταμάτη 1 ,E. Πατσούρης 1 , Σ.Δ. Λαδάς 21Εργαστήριο Παθολογικής Ανατομικής, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και ΚαποδιστριακόΠανεπιστήμιο Αθηνών, 2 Ηπατογαστρεντερολογική Μονάδα, Β’ ΠροπαιδευτικήΠαθολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «Αττικόν», ΙατρικήΣχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο ΑθηνώνΕισαγωγή: Το αδενοκαρκίνωμα στα επιμέρους τμήματα του παχέος εντέρουεμφανίζει ιδιαιτερότητες οι οποίες πιθανώς αντιστοιχούν σε διαφορές στη βιολογίατων φυσιολογικών κολονοκυττάρων. Υπάρχουν επίσης δεδομένα που συσχετίζουντα οιστρογόνα και τον οιστρογονικού υποδοχέα-β (ER-β) στον καρκίνοτου παχέος εντέρου (ΠΕ).Σκοπός: Η ανοσοϊστοχημική έκφραση του ER-β στο εγγύς και στο άπω ΠΕ και ησυσχέτισή της με τον κυτταρικό πολλαπλασιασμό, την απόπτωση και την προσκόλλησητων κολονοκυττάρων.Μέθοδος: Μελετήθηκαν ανοσοϊστοχημικά η έκφραση των ER-β, Κi67, Bcl2 και E-cadherin σε 33 ζεύγη (ανιόντος-κατιόντος κόλου) βιοψιών φυσιολογικού επιθηλίου.Η έκφραση του ERβ αξιολογήθηκε με τον υπολογισμό του Η-score: 1 x %πυρήνεςμε ασθενή χρώση + 2 x %πυρήνες με μέτρια χρώση + 3 x %πυρήνες με ισχυρήχρώση. Οι εκφράσεις των υπολοίπων δεικτών αξιολογήθηκαν ημιποσοτικά.Αποτελέσματα: Η έκφραση του ER-β ήταν ισχυρότερη στο επιφανειακό επιθήλιοσε σύγκριση με τη βάση των κρυπτών, με στατιστικά σημαντική διαφορά στις βιοψίεςτου ανιόντος. Τα H-scores για το επιφανειακό επιθήλιο σε σχέση με τις βάσειςτων κρυπτών ήταν 103,15±39,38 vs 81,03±22,28 (p=0,012) για το ανιόν και81,64±39,61 vs 80,82±21,82 (p=ns) για το κατιόν. Η έκφραση του ER-β στο επιπολήςεπιθήλιο ήταν σημαντικά ισχυρότερη στο ανιόν συγκριτικά με το κατιόνκόλον (p=0,038). Δεν παρατηρήθηκαν διαφορές στην ανοσοϊστοχημική έκφρασητων Ki67, Bcl2 και E-cadherin μεταξύ ανιόντος και κατιόντος κόλου ούτε συσχέτισητης με την αντίστοιχη του ER-β.Συμπέρασμα: Υπάρχει διαφοροποίηση στην έκφραση του ER-β μεταξύ ανιόντοςκαι κατιόντος κόλου, χωρίς αυτή να αντιστοιχεί σε διαφορετική έκφραση δεικτώνκυτταρικού πολλαπλασιασμού, απόπτωσης και προσκόλλησης.ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 2007;20(Suppl):37P55Η C- ΑΝΤΙΔΡΩΣΑ ΠΡΩΤΕΙΝΗ – Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗΤΟΥ ΑΛΓΟΥΣ ΔΕ ΛΑΓΟΝΙΟΥ ΒΟΘΡΟΥΑ. Κυριακίδης, Π. Σακκαλής, Η. Αλεξανδρής, Ε. Παπούλια, Μ. Πυργιώτη,Μ. Ματθαίου, Δ. Μπουργανός, Γ. Μαργώνης, Γ. ΑγγελίδηςΧειρουργικό, Μικροβιολογικό Τμήματα, Γ.Ν. ΆμφισσαςΣκοπός της παρούσας εργασίας είναι να αξιολογήσουμε τη σημασία μέτρησηςτης CRP στη διερεύνηση του άλγους (ΔΕ) λαγονίου βόθρου. Κατά την περίοδο Ιανουάριος2000- Ιανουάριος 2007, 497 ασθενείς αιτώμενοι άλγους δεξιού λαγονίουβόθρου,προσήλθαν στην χειορουγική κλινική του Γενικού Νοσοκομείου Άμφισσας.Το εύρος της ηλικίας των ασθενών αυτών ήταν από 8-80 έτη με μέση ηλικίατα 26 έτη. Σε όλους τους παραπάνω αθενείς μετρήθηκαν οι τιμές των λευκοκυττάρωνκαι της CRP (C- αντιδρώσας πρωτείνης) και συγκρίθηκαν μεταξύ τους. Απότους παραπάνω ασθενείς οι 258 (ομάδα Α) (66.5%) παρουσίασαν μη ειδικό άλγοςδεξιού λαγόνιου βόθρου και δεν οδηγήθηκαν στο χειρουργείο ενώ σε 165 ασθενεις(ομάδες Β, Γ, Δ και Ε) ετέθη η διάγνωση της οξείας σκωληκοειδίτιδας και οδηγήθηκανστο χειρουργείο.Οι ασθενείς της ομάδας Α είχαν φυσιολογικές τιμές CRP μικρότερες του 0.1mg/dlκαι ο αριθμός των λευκοκυττάρων τους ήταν φυσιολογικός ή οριακά αυξημένος. Σεαυτούς τους ασθενείς και σε συνδυασμό με την κλινική τους εικόνα αποκλείσθηκεη διάγνωση της οξείας σκωληκοειδίτιδας. 8 ασθενείς (Ομάδα Β), παρόλο που δενείχαν αυξημένες τιμές CRP και είχαν οριακά αυξημένα τα λευκά αιμοσφαίρια, λόγωτης αμφίβολης κλινικής τους εικόνας οδηγήθηκαν στο χειρουργείο με αρνητικά μακροσκοπικάκαι μικροσκοπικά ευρήματα συμβατά με φλεγμονή της σκωληκοειδούςαπόφυσης. Στην ομάδα Γ (62 ασθενείς), άνηκαν ασθενείς με μη επιπλεγμένη οξείασκωληκοειδίτιδα, οι οποίοι παρουσίασαν ήπια αύξηση της CRP από 1-3 mg/dl. Τη μεγαλύτερηαύξηση της CRP παρουσίασαν οι ομάδες Δ και Ε, στην ομάδα Δ (75 ασθενείς)με παρουσία γαγγραινώδους σκωληκοειδίτιδας και τιμές CRP 3-6 mg/dl και στηνομάδα Ε (20 ασθενείς) με διάτρηση σκωληκοειδούς απόφυσης τιμές CRP > 10 mg/dlπου θεωρούνται ενδεικτικές της συγκεκριμένης μορφής της νόσου.Η διερεύνηση του άλγους (ΔΕ) λαγονίου βόθρου και η διάγνωση της οξείας σκωληκοειδίτιδαςείναι αρκετά σύνθετη και δεν αρκούν οι μετρήσεις των τιμών της CRP γιανα είναι ασφαλής αλλά προυποθέτει και την εφαρμογή περαιτέρω διαγνωστικών μεθόδων.Τα αποτελέσματα της μελέτης μας όμως δείχνουν ότι στην οξεία σκωληκοειδίτιδαη τιμή της CRP μπορεί αρχικά να είναι φυσιολογική ή μετρίως αυξημένη τιςπρώτες ώρες ενώ η διάτρηση ή η γαγγραινοποιησή της συνδέονται σχεδόν πάντοτεμε αυξημένες τιμές CRP. Η οξεία σκωληκοειδίτιδα είναι εξαιρετικά σπάνια όταν συγχρόνωςη τιμή των λευκοκυττάρων όσο και της CRP είναι φυσιολογικές.ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 2007;20(Suppl):37P56ΥΠΕΡΜΕΘΥΛΙΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΑΓΩΓΕΑ ΤΟΥ ΓΟΝΙΔΙΟΥ ΤΗΣ Ο-6 ΜΕ-ΘΥΛΓΟΥΑΝΙΝΟ-DNA-ΜΕΘΥΛΤΡΑΝΣΦΕΡΑΣΗΣ (MGMT) ΣΕ ΝΕΟ-ΠΛΑΣΜΑΤΙΚΟ ΚΑΙ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΟ ΒΛΕΝΝΟΓΟΝΟ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕΟΡΘΟΚΟΛΙΚΟ ΚΑΡΚΙΝΟ (ΟΚΚ)Κ. Σουφλέρης, Σ. Βογιατζή, Δ. Πάικος, Δ. Τραγιαννίδης, Ι. Πιλπιλίδης,Γ. Γερομίχαλος, Π. Στραβοράβδη, Α. Ταρπάγκος, Ι. ΚάτσοςΓαστρεντερολογική Κλινική, Θεαγένειο Αντικαρκινικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης*Ερευνητικό Εργαστήριο, Θεαγένειο Αντικαρκινικό Νοσοκομείο ΘεσσαλονίκηςΕισαγωγή: Η υπερμεθυλίωση υπολειμμάτων κυτοσίνης σε CpG νησίδια ογκοκατασταλτικώνγονιδίων, όπως το MGMT, αποτελεί γνωστή επιγενετική μεταβολήστον ΟΚΚ. Η μεταγραφική αδρανοποίηση ογκοκατασταλτικών γονιδίων προάγειτην καρκινογένεση. Το MGMT απομακρύνει μεταλλαξιογόνα συμπλέγματα απότην Ο-6 θέση της γουανίνης στο DNA. Απώλεια της λειτουργίας του οδηγεί σεαδυναμία επιδιόρθωσης του DNA και σε μικροδορυφορική αστάθεια.Μέθοδοι-Υλικά: 31 ασθενείς με ΟΚΚ (18Α/13θ, μέση ηλικία 67,7 έτη) συμπεριλήφθηκανστη μελέτη. Οι όγκοι 13 στο δεξιό έντερο, 18 στο αριστερό, ταξινομήθηκανιστολογικά κατά ΤΝΜ (ΑJCC). H ανάλυση της μεθυλίωσης του προαγωγέατου MGMT έγινε σε DNA που απομονώθηκε από 31 ενσωματωμένα σεπαραφφίνη δείγματα όγκων και από γειτονικό υγιή βλεννογόνο. Συνολικά μελετήθηκαν62 δείγματα με τροποποιημένα πρωτόκολλα αντίδρασης δισουλφιδικώνκαι ειδική για μεθυλίωση «hot start» PCR (MSP) που ακολουθήθηκε απόηλεκτροφόρηση σε γέλη αγαρόζης. Η «hot start» PCR επιτρέπει στην Τaq πολυμεράσηνα ξεκινήσει την αντίδραση μόνο αφού εκμαγείο και εκκινητές είναι σεμορφή μονής αλύσου. Τα ευρήματα συσχετίστηκαν με γνωστές κλινικοπαθολογοανατομικέςπαραμέτρους.Αποτελέσματα: Υπερμεθυλίωση προαγωγέα του ΜGMT διαπιστώθηκε στο 29%των όγκων (9/31). Πέντε από τους 9 ασθενείς με καρκίνο με υπερμεθυλίωση τουπροαγωγέα του MGMT, είχαν σημαντική υπεμεθυλίωση του προαγωγέα τουMGMT και σε φυσιολογικό βλεννογόνο. Σταθερά όλοι οι ασθενείς είχαν όγκουςχαμηλής διαφοροποίησης και 6 στους 9 εντόπιση στο εγγύς έντερο.Συμπεράσματα: Το MGMT γονίδιο μεθυλιώνεται σχετικά συχνά στον ΟΚΚ. Η συσχέτισημε χαμηλή διαφοροποίηση υποδηλώνει κακή πρόγνωση, ενώ διαφαίνεταικαι μια αυξημένη σημασία της συγκεκριμένης οδού καρκινογένεσης στοδεξιό έντερο. Απαιτούνται μελέτες με περισσότερους ασθενείς και συσχέτισημε πολλαπλούς κλινικούς παράγοντες.ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 2007;20(Suppl):37ANNALS OF GASTROENTEROLOGY 2007;20(Suppl):37