YAġ MEYVE VE SEBZE PAZARLAMA MERKEZLERĠ - Tarımsal ...

6. DEĞERLENDĠRMEDünyada yaĢ meyve sebze sektörü beslenme, üretim alan ve miktarı, dıĢ ticaret, pazarlama ve yasaldüzenlemeler açısından önem taĢımakta ve birçok kesimi yakından ilgilendirmektedir. SektörünpaydaĢları, üretici, girdi tedarikçileri, toptancı, perakendeci, toptancı hallerdeki komisyoncular, çeĢitliaracılar, ihracatçılar, tüketiciler, hukuki nedenlerle ilgili belediye ve bakanlıklardan oluĢmaktadır.Sektörle ilgili her türlü geliĢme tüm paydaĢları etkilemektedir. Gıda güvenliği, artan tüketici bilinci veçevre koruma hareketleri üretim ve pazarlamada izlenebilirliği gündeme taĢımıĢtır. Bu anlamda ĠyiTarım Uygulamaları, kalıntı analizleri, akredite laboratuarların gerekliliği ve standardizasyonun önemigünden güne artmaktadır.Sektörle ilgili geliĢmeler aĢağıdaki Ģekilde özetlenebilir:. Türkiye, dünya meyve ve sebze alanı ve üretim miktarı toplamındaki payı oldukça düĢükseviyelerdedir. Nitekim 47 milyon hektar olan dünya meyve alanının yaklaĢık %14’ü AB ve %2,2’siTürkiye; 500 milyon ton dünya yaĢ meyve üretiminin yaklaĢık %12’si AB ve % 2,5’i Türkiyetarafından karĢılanmaktadır. YaĢ sebzede 52 milyon hektar dünya sebze alanının %5’i AB’de ve %2’siTürkiye’de bulunmaktadır. Dünya yaĢ sebze üretiminin yaklaĢık %7’si AB ve %3’ü Türkiyetarafından karĢılanmaktadır. AB’de meyve ve sebze üretiminde Ġspanya, Ġtalya ve Fransa’nın payıyüksek olmasına rağmen, yeni katılımlarla özellikle Polonya ve Romanya’nın sektöre üretimpotansiyeli nedeniyle önemli katkılar sağlayacaktır.Türkiye’de üretimle ilgili temel sorunlar; yetersiz miktarda sertifikalı-kaliteli tohum üretimi vekullanımı, fide-fidan, Akdeniz meyve sineği, hormon ve tarımsal ilaç kullanımı ve kalıntılarıdır.Özellikle kalıntı sorunu iç ve dıĢ pazarda güvensizliklere yol açmakta ve dıĢ pazarlarda kötü ülke imajıgeliĢmektedir.Üretim- pazarlama zincirinde ürün kayıpları önemini hala korumakta ve ekonomik kayıplara nedenolmaktadır. Nitekim Türkiye’de yaklaĢık %20-25 düzeylerinde ürün kayıpları tahmin edilmektedir.2. Sektörün dıĢ ticaret yapısı incelendiğinde dünya yaĢ meyve ve sebze ihracatının yaklaĢık %45’iniAB ve %4’ünü Türkiye; ithalatta ise %55’i AB ve %0,2’si Türkiye tarafından karĢılanmaktadır.Türkiye’de üretimin ancak %5’i dıĢ satıma konu olmaktadır. Bu durum ürünlerin daha çok iç tüketimve gıda sanayinin hammaddesi olarak kullanıldığını göstermektedir. Buna ilaveten, dıĢ talebe uygunçeĢit ve kalitede ürün, arzda süreklilik ile ilgili sıkıntılar dıĢ satımı olumsuz yönde etkilemektedir.3. Dünyada yaĢ meyve ve sebze ticaretinde çevre koruma politikalarının ve tüketici bilincinin artmasıgıda güvenliği, GLOBALGAP, ISO 22000 HACCP Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi gibi kalitegüvence sistemlerine daha fazla dikkat çekmektedir. Bu bağlamda, Türkiye’de özellikle dıĢ ticaretaçısından bu belgelere dikkat çekilmekte ve AB’ye uyum yasaları yürürlüğe girmektedir.4. Türkiye’de sektörde girdi kullanımıyla ilgili çeĢitli desteklemeler bulunmaktadır. Bunlar; sertifikalıtohum kullanımı ve sertifikalı meyve/asma fidanı/çilek fidesi ile kapama bağ/bahçe tesisi, düĢük faizliyatırım ve iĢletme kredisi, mazot ve kimyevi gübre desteği, pazarlama hizmetleri ve e-ticarete yönelikdestekler ve devlet yardımları uygulanmaktadır. Dünya Ticaret Örgütü kararları bağlamında özellikleAr-Ge, pazarlama, e-ticaret yönünde destek sistemlerinin daha da geliĢtirilmesi sektörün ekonomiyekatkısının arttırılması açısından önemlidir. Böylece üretim maliyetlerinin azaltılmasına, kaliteliüretime, üreticilerin iç ve dıĢ pazarlara entegre olabilmesine olanak sağlanmıĢ olacaktır. Bu durumpazarlanan ürün miktarı ve üretici gelirine de yansıyacaktır.54