Download (1339Kb) - Suleyman Demirel University Research ...

arayışına yönlendirmiştir. Mevcut toplum şartlarının insanın ve insan yaşayışınınüzerindeki olumsuz etkileri bu arayışın temelindeki öncelikli sebeptir denebilir.Olumsuz etkilerin arasında ekonomik şartların kötüye gitmesi, demokrasi yoksunluğu,adalet sisteminde eksiklik ve hukuk sisteminin gereklerini yerine getirememesi, toplumveya aile baskısı gibi sebepler sayılabilir. Mevcut şartların ve yaşayışın içinde kendisiniiyi hissetmeyen insan, bunları düzeltebileceği yeni bir alana taşınmak ister. Yaşadığıhayatta karşısına çıkan imkânsızlıklar onu hayalinde, zihninde tasarladığı ‘gerçekte varolmayan bir ülke’ kurmaya yönlendirir. Burada, kurgu işin içine girer, çünkü bundansonra oluşacak yapı kişinin istekleri doğrultusunda gerçekleşecektir. Ütopya yazarı,mevcut yapıları eleştirmek ve onlara alternatif olarak daha iyi bir yapı getirme isteğidoğrultusunda yeni bir yapı gerçekleştirir. Bu kurgu onun kendisi ve toplumu içindüşlediği yeni bir toplum modelidir. Bu yeni toplum modeli ütopya olarak belirir.Ütopyalar yapı olarak başka türlerle sık sık karıştırılmış, iç içe düşünülmüştür.Benzer yapılarda gelişen fantastik, masal, bilimkurgu, siyasetname gibi türler ütopya ilebelirli ilişkiler ağının içersinde varlık bulabilir. Bu türlerden özellikle fantastik vebilimkurgu ütopyayla belirli alanlarda iç içe geçer. Fantastik, gerçekte olmayan,inanılmaz, masalımsı ve hayal ürünü kişi ve olayların maceralarını ele alır. Korkuromanlarından bilimkurgu romanlarına dek gerçekdışı, gerçeküstü, masalımsı ve düşselögelerle çevrili bir hayal dünyasını yansıtır. Ütopya yaşanılan dünyanın dışında biryerde kurulduğunda fantastiğin sınırlarına doğru ilerlemiş olur. Burada masalımsı vedüşsel ögeler bilinmeyen dünyalarda yeni bir düzen kurmada ütopya yazarının birincimalzemesi durumuna gelecektir. Buna karşılık masalın bütünüyle düş ürünü olanbüyülü ve gerçeklerden bağımsız anlatı dünyası, ütopyanın gerçekleşebilir hissi verenyapısından çok uzaktır.Bilimkurgu, ütopyanın teknolojik geleceğe ve bilime dayalı kurgularındavazgeçilmez başvuru kaynaklarından biridir. Özellikle ütopyanın karşı tezini geliştirenanti-ütopyalar bilimin ve teknolojinin verilerinin dünyayı gelecekte yaşanmaz bir yerhâline getireceği tezi üzerine kuruludur. Bu çerçevede anti-ütopyalar bilimkurgudangenişçe faydalanır. Yeni toplum yapılarının kurgusunu geliştiren ve mevcut toplumyapılarını ele alan siyasetnameler siyasî ve sosyolojik ütopyalarla zaman zamankarıştırılabilir. Üzerinde durulması gereken husus ütopyanın ve diğer türlerin biraz daha3