Download (1339Kb) - Suleyman Demirel University Research ...

dünyanın arayışının izlerine tesadüf edilir. Hesiodos’un (M.Ö. 8. yy.) 5 ‘altın çağ’anlatısı bunlar arasındadır.Mitik anlatılara benzer şekilde ilkel dinlerden başlayarak çeşitli inançsistemlerinin getirdiği yeni dünya arayışı içinde de ütopyaya model olabilecek anlatılaryer alır. Sözlü anlatıların yanında yazılı kaynakların kaydettiği ilk örnekler arasındaolması bakımından cennet fikrinin önemli bir yere sahip olduğunu söyleyebiliriz. Baştailahî dinler olmak üzere çok sayıda inanç sisteminde mutlu yaşamanın alanı olarakcennet fikriyle karşılaşmaktayız. Daha çok soyut plânda geliştirilen bu cennet anlatıları,insanın yasakları ihlâl edişi sebebiyle mükemmel bir yaşama alanından sürgünegönderilişinin, kusurlu bir hayatı yaşamaya mahkûm edilişinin, ertelenmişmutluluğunun, sonraki hayatında kavuşacağı mutlu yaşama alanının sembolik anlamınıbünyesinde barındırır. Cennet eksiklerle, olumsuzluklarla ve yoksunluklarla dolu dünyahayatının karşısında bütün eksiklerden, olumsuzluklardan ve yoksunluklardan arınmışalternatif mükemmel bir yaşama alanı vaat eder. İnsanın hayat içerisinde daha iyiyaşama şartları kurma çabası belki de dışına atıldığı ve bilinç altında yaşattığı ilk vemükemmel model olan cenneti arayışının bir ürünüdür. Ortak bilinç altında duran bumodel, yeni hayal kurmalarda ve yaşama alanı oluşturmalarda temel hareket noktasıolsa gerektir. Nitekim, dikkatini içinde yaşadığımız dünyaya çeviren bazı yazarlar, buertelenmiş mutlu yaşama alanını edebî eser seviyesinde de olsa, yeryüzünde kurmakisteyeceklerdir. Bu da bir tarafıyla cenneti yeryüzünde aramak ve kurmak anlamınagelir. İçinde bulunduğumuz kâinatın yasalarını ve insanın yaratılış özelliklerini aşmayayönelik bu kurgular genellikle ütopik dünyalar olarak ortaya çıkar.İlahî dinlerde cennet Yahudilikten başlayarak önemli yer tutar. Yahudilikteiyilerin gideceği, yeniden dirilerek hayata döneceği ve ebediyen kalacağı kayıp yerşeklinde beliren cennet, ‘Eden Bahçesi’ olarak isimlendirilir. 6 Buna karşılık kötüleringideceği yer olarak da cehennem vardır. Hıristiyan inanç siteminde yer alan cennettasavvuru da Yahudi inancının önemli ölçüde devamı durumunda görünmektedir.5 Akşit Göktürk Hesiodos’un yaşadığı tarihi sekizinci yüzyıl olarak verir, ancak Krishan Kumar, kitabında onunyaşadığı yüzyılın yedinci yüzyıl olduğunu söyler. Bkz. Akşit Göktürk, İngiliz Yazınında Ada Kavramı,Adam Yayıncılık, İstanbul 1982, s. 19; Krishan Kumar, Modern Zamanlarda Ütopya ve Karşı Ütopya,(Çev. Ali Galip), Kalkedon Yayıncılık, İstanbul 2006, s. 14.6 M. Süreyya Şahin, “Cennet”, DİA, C. 7, İstanbul 1993, s. 375.5