Download (1339Kb) - Suleyman Demirel University Research ...

yabancılaştıran, tabiattan koparan, insanlığın ortak kültürel mirasından uzaklaştıranedilgen, iradesiz, robot varlıklara dönüştürür. 20. yüzyılda anti-ütopya örneği olarakgösterilen Biz Ötekiler, Dünyaların En İyisi ve 1984’ün “ortak yönü, imgesel bir topluminşa etmeleri ve bu toplumda, kurgu aracılığla, bireyin toplum içindeki tastamameriyişini o güne kadar bilinmedik güçlere ve imkânlara sahip bir devletingerçekleştirilmesiyle aynı zamanda denemeye çalışmalarıdır.” 773. 2 .2 . Ütopik toplumun kuruluş özellikleriThomas More, kendi ütopyasını akıllıca düzenlemiş bir toplum olarak tarifeder. 78 Kendinden sonra yazılacak ütopyalara rasyonel aklı önemsemesiyle de örnekolan More, aklın düzenlenmesiyle sistemin yerine oturacağından, adaletin, özgürlüğünve eşitliğin olacağından kuşku duymaz. Ütopyalar sistemli bir şekilde hazırlanmışyapılar oldukları için belirli bir akıl süzgecinden geçerek var olurlar. Her şey en inceayrıntısına kadar düşünülür, hesaplanır, aksiliklerin çıkmaması için özellikle titizlenilir.Ütopya yaratıcısının düşünce süzgecinden kendinin ve evrensel ölçülerin kabul göreceğidüsturlar, kurallar galip gelir. Toplumda karmaşa olmaması için ütopya toplumlarıakılla yönetilir, çünkü akıl haksızlıkları, adaletsizliği, eşitsizliği önler. Duygu akla görearka plânda kalır. Duygularını işine karıştıran devlet adamları yanlış karar verirler.Yanlış kararlar ise bir devletin çöküşünü, yani ölümünü hazırlar.Ütopyalarda yöneten ve yönetilen sınıflar vardır. Yöneten sınıflar, haksızlıkolmasın diye soylulardan ve zenginlerden seçilmez. İlginçtir ki, yöneticilerin seçimlebaşa geçmesi gerektiğini vurgulayan ütopya yazarları, genelde seçimin nasıl olduğunu,kimin neden seçildiğini ve seçilmesi gerektiğini söylemezler. Yöneticiler izahgetirilmeden bir anda varlık kazanır ve toplumu yönetir. Toplumun istekleri değil,yönetici sınıfın istekleri doğrultusunda devlet yönetilir. Örneğin Utopia’da belirlisayılardan oluşan ailelerden “baş” kişi sorumludur. Şehirler dörde bölünmüştür ve buşehirlerin dört bölümünün her birinden çıkan adaylardan birini halk gizli oyla başkanseçer. 79 Sonra ütopya fertleri bu başkanın çıkardığı yasaları uygular. Ütopyalarda birlik77 Michéle Riot-Sarcey-Thomas Bouchet-Antoine Picon, Ütopyalar Sözlüğü, Türkçesi: Turhan Ilgaz, SelYayıncılık, İstanbul 2003, s. 132.78 Age, s. 64.79 Age, s. 114.30