Download (1339Kb) - Suleyman Demirel University Research ...

Bebekler Çiftliği bilim adamı yetiştirmek üzere kurulan bir çiftliktir ve değerini dâhiseviyesinde zeki olan bebeklerden alır. Tarım küresi mekân olarak diğerlerinden farklıyapı gösterir. Tarım küresi uzayda bir yere kurulur. Dünya için üretilecek zengin besindeğerine sahip olan “doygu”lar burada yetiştirilecektir. Burası bir bilim merkezindenfarksızdır. Her yerde laboratuarlar ve elektronik aygıtlar vardır. Hatta bu yapaygezegenin oksijeni bile farklıdır. Tarım küresinin tasviri ve özellikleri bilimkurguağırlıklıdır. Bu gezegendeki buluşlar dünyayı ve uzayı da etkiler.Cüneyt Arcayürek’in Ku-de-ta adlı romanının olay örgüsü bir ada üzerindeşekillenir. Ada, ütopyanın üzerine kurulduğu mekândır. Adanın üzerinde yaşanan çoksayıda olay ütopik anlayışın gelişmesine katkı sağlar. Ütopya’da belli bir mekânınolması ütopyaya gerçeklik hissi kazandırır. Olaylar, romanın başından sonuna kadaraynı mekânda gelişme gösterir. Ancak, adanın kısaca tanıtımının dışında mekânınfonksiyonel olarak kullanıldığı söylenemez. Adada yaşayan insanların istedikleri zamangemiyle ana karaya gidebilmeleri, iş hayatlarını ana karada sürdüren insanlarınbulunması adayı dışa açık kılar.Ku-de-ta’dan farklı olarak Buket Uzuner’in Balık İzlerinin Sesi anlatısında İlkÇağ’dan günümüze kadar ortaya konulan ada ütopyalarının ortak özelliği dışa kapalıolması durumudur. Balık İzlerinin Sesi Adası yalnızca “seçilmişler”e hitap eden dışakapalı bir adadır. Bu özelliği ile Tommaso Campanella’nın Güneş Ülkesiyle, SamuelHartlib’in Macariasıyla, James Harrington’ın Oceanasıyla benzerlik gösterir.Gerek Balık İzlerinin Sesi Adası’nın, gerek diğer adaların ortak özelliği “uzakbir adanın duygusal renkliliğini ya da eşine rastlanmadık tehlikelerini anlatmak değil,sunacağı örnek toplum düzeniyle hem kendi toplumunun işleyişindeki aksaklıklarıdolaylı olarak göz önüne sermek, hem de bu aksaklıklara bir çözüm yolu önermektir.Utopya yazarı bu işi yaparken, önerdiği örnek yaşama düzenini, tepkiyle karşıladığıgerçek düzenden elinden geldiğince apayrı, uzak, soyut düşünmek, örnek-toplumunuokurun kafasına çok kesin, kalıcı çizgilerle yerleştirmek ister. ”134Balık İzlerinin Sesi Adası’nda yer alan “Altın Koy” ve “Altın Ağaç” figürleri İlkÇağ ütopistlerinden Hesiodos’un Altın Çağ adını verdiği insanlık tasarısından hareketleortaya konulmuş olabileceğini akla getirir. Yine kökü yedinci yüzyıla kadar giden134 Akşit Göktürk , Ada İngiliz Yazınında Ada Kavramı, Adam Yayıncılık, İstanbul 1982, s. 17.65