PDF - Biblioteka Kombëtare dhe Universitare e Kosovës

Disa insekticide janë:
1. Dyoksidi i etilenit + CO2;
2. Dyoksidi i etilenit + ajri;
3. DDT dhe klorofos.
Këto insekticide përdoren në disa mënyra:
me tymosje;
në vakuum ose pa të;
me spërkatje dhe
me pluhurosje
DEZINSEKTIMI ME DYOKSID ETILENI
Dyoksidi i etilenit aktivizohet në temperaturë 10.7 0C deri në 20 0C. Ndizet lehtë dhe mund të eksplodojë. Ka
veprim insekticid dhe baktericid, shpesh shfrytëzohet si
mjet për sterilizim të tërësishëm.
Përdorimi i dyoksidit të etilenit sipas literaturës
amerikane:
Materiali vendoset në një komotë me vakuum, mbyllen
dyert dhe tërhiqet ajri, pastaj shtohet sasia e caktuar e
pluhurit të dyoksid etilenit dhe dyoksidit të karbonit. Në
7.10 m3 vendosen 4 536 kg pluhur dyoksid etileni me
dyoksid karboni. Kjo përzierje duhet të jetë në raport 1:9 në
raport peshe, ndërsa shtypja e gazit në vakuum duhet të jetë
760 mmHg. Dokumentet mbahen në komotë 3 orë e pastaj
përzierja e gazit pompohet, futet ajri në komotë, hapen
dyert dhe dokumentet merren nga komota. Në këtë mënyrë
janë eliminuar të gjitha insektet, në të gjitha fazat e zhvillimit,
mykut etj., ndërsa pluhuri i tillë është plotësisht i
padëmshëm për dokumentin ose materialin e dezinfektuar.
64
Në të njëjtën mënyrë bëhet dezinsektimi me përzierjen
e dyoksidit të etilenit me ajër, si dhe me gazrat e tjera,
vetëm se duhet t’u përmbahemi kushteve të trajtimit, kohës
së trajtimit, temperaturës, sasisë së përdorimit të insekticidit,
llojit të insekticidit, si dhe veçorive fizike dhe kimike
të insekticidit.
Dezinsektimi mund të bëhet edhe pa vakuum, por jo
edhe me aq siguri sikurse me vakuum.
Përzierja që përdoret është tri pjesë dyoksid etileni me
një pjesë tetraklorid karboni (0.3 l/m3 ). Këto vendosen në
çfarëdo kutie ose komote të mbyllur hermetikisht në
kohëzgjatje prej 24 orësh. Në këtë mënyrë, mbyten insektet
dhe larvat, por nuk mund të garantojmë për vezët e tyre
dhe duhet që pas tri javësh ta kontrollojmë sërish dhe ta
trajtojmë edhe një herë materialin, me qëllim që t’i eliminojmë
edhe vezët e tyre.
Në hapësirën ku punohet duhet që të ketë ventilim të
mirë.
DEZINSEKTIMI ME DDT (DYKLOR DYFENIL TREKLOR ETANI)
DDT është insekticid që i helmon insektet, nëse veprohet
me të. DDT ka toksicitet të lartë dhe vepron një kohë të
gjatë. Mund të gjendet si pluhur, pastë, emulsion ujor,
përzierje me materie organike (tempertinë, aceton, naftë të
rafinuar etj.).
Në rast të paraqitjes së insekteve në bibliotekë preferohet
përzierja në përbërje prej 1.5-2 % DDT. Kjo përbërje
duhet hedhur në largësi prej 0.5–1.0m, përreth dritareve
dhe dyerve, në dysheme dhe në pjesët e tjera, ku mendohet
se mbërrijnë insektet.
65