Ocena przydatności oznaczania prohepcydyny w przebiegu ...

krwi pępowinowej < 60 µg/l). Niedokrwistość z Hb < 6,0 g/dl skutkuje stęŜeniem
ferrytyny we krwi pępowinowej < 30 µg/l, co jest równoznaczne z cięŜkim niedoborem
Ŝelaza zapasowego i potencjalnie niedoborem Ŝelaza w mózgu. [10] JeŜeli u matki
stęŜenie ferrytyny obniŜy się do wartości < 12 µg/l, obserwuje się jeszcze znaczniejsze
obniŜenie stęŜenia ferrytyny we krwi pępowinowej, zatem anemia lub niedobór Ŝelaza
u cięŜarnych zmniejszają zgromadzone przez płód zasoby Ŝelaza. Priorytetem dla płodu
jest utrzymanie stęŜenia hemoglobiny na prawidłowym poziomie. We krwi
pępowinowej dzieci cięŜarnych z anemią stwierdzano wyŜsze stęŜenie erytropoetyny
niŜ u dzieci cięŜarnych bez niedokrwistości, co przekładało się na pobudzenie
erytropoezy płodu i miało zabezpieczać wbudowywanie dostępnego Ŝelaza
w hemoglobinę dla zagwarantowania optymalnego poziomu utlenowania tkanek
rozwijającego się płodu. Zasoby Ŝelaza u kobiety cięŜarnej są niezwykle istotne,
poniewaŜ – jak wynika z badań - 70% Ŝelaza zawartego w hemoglobinie dziecka
w pierwszym roku Ŝycia i 40% tego Ŝelaza w drugim roku Ŝycia pochodzi od matki
z okresu prenatalnego. [6,14] Wysokie stęŜenie hemoglobiny, jak równieŜ właściwości
hemoglobiny płodowej (większe powinowactwo do tlenu ułatwiające transport tlenu do
płodu) stanowią mechanizmy kompensacyjne związane ze środowiskiem
wewnątrzmacicznym względnie ubogim w tlen. Po urodzeniu stęŜenie hemoglobiny
obniŜa się o 30-50% wtórnie do zahamowania erytropoezy (zmniejszenie stęŜenia
erytropoetyny), rozpadu płodowych krwinek czerwonych i zwiększonej objętości
osocza. Stwierdzono, Ŝe średni czas przeŜycia erytrocytów noworodka jest krótszy niŜ
u osoby dorosłej i wynosi 45-80 dni dla urodzonego o czasie i 10-20 dni dla urodzonego
przedwcześnie (u dorosłych 120 dni). Wskutek powyŜszych zjawisk wartości
hemoglobiny obniŜają się do około 10-11 g/dl między szóstym a ósmym tygodniem
Ŝycia. [6-8,10] Podczas pierwszych miesięcy Ŝycia dziecko zuŜywa zapasy Ŝelaza na
intensywny wzrost organizmu i zwiększenie objętości krwi krąŜącej. StęŜenie ferrytyny
na poziomie 5 percentyla wynosi 70 µg/l bezpośrednio po urodzeniu, a w wieku
9 miesięcy obniŜa się do 10 µg/l, co odzwierciedla zuŜycie zapasów Ŝelaza między
innymi do produkcji hemoglobiny. Zasoby Ŝelaza oceniane za pomocą stęŜenia
ferrytyny w surowicy krwi są mniejsze w przypadku ciąŜy patologicznych (u 50%
noworodków z wewnątrzmacicznym zaburzeniem wzrastania, u 65% noworodków
matek z cukrzycą), ale takŜe u około 5% noworodków z ciąŜy o prawidłowym
13