Ocena przydatności oznaczania prohepcydyny w przebiegu ...

zwiększonego zapotrzebowania na Ŝelazo i zbyt małego stęŜenia Ŝelaza
wewnątrzkomórkowego wzrasta ekspresja receptora transferyny na powierzchni
komórek i jego frakcji rozpuszczalnej krąŜącej we krwi. StęŜenie sTfR odzwierciedla
całkowitą ilość związanych z błoną komórkową receptorów transferyny, a co za tym
idzie – stanowi informację o zapotrzebowaniu na Ŝelazo w korelacji z aktywnością
erytropoetyczną organizmu. W związku z powyŜszym stęŜenie TfR i sTfR jest
najwyŜsze u osób z niedoborem Ŝelaza i pobudzeniem erytropoezy. StęŜenie sTfR
wzrasta znacząco po rozpoczęciu leczenia niedokrwistości niedoborowej preparatami
Ŝelaza, co koreluje ze zwiększoną liczbą uwalnianych retikulocytów. [26,32,39]
Wykazano, Ŝe leczenie wysokimi dawkami rekombinowanej Epo spowodowało około
2,5-krotny wzrost liczby receptorów transferyny, niezaleŜnie od stanu czynnościowego
niedoboru Ŝelaza lub przeładowania Ŝelazem. Jest to dowód na zwiększenie ekspresji
receptora transferyny na powierzchni komórek linii erytroidalnej pod wpływem
erytropoetyny. Ze względu na duŜą liczbę receptorów transferyny retikulocyty
uwalniane do krwioobiegu sprawniej wychwytują Ŝelazo. W przypadku znacznego
wzrostu liczby retikulocytów moŜe to przejściowo nasilić względny niedobór Ŝelaza dla
erytroblastów w szpiku kostnym. [40] PodwyŜszone stęŜenie rozpuszczalnego receptora
transferyny (sTfR) lub wskaźnika sTfR/log stęŜenie ferrytyny (wskaźnik TfR-F)
odzwierciedla tkankowe niedobory Ŝelaza u dzieci i osób dorosłych. [23] Nie ustalono
jednak zakresu wartości fizjologicznych tego wskaźnika u noworodków.
StęŜenie Ŝelaza w surowicy
Ocena stęŜenia Ŝelaza w surowicy krwi ma ograniczoną przydatność w diagnostyce jako
pojedynczy parametr. Poziom Ŝelaza odznacza się duŜą zmiennością dobową, a nawet
godzinową. RóŜnice pomiędzy wartościami oznaczanymi rano i wieczorem mogą sięgać
nawet 50 µg/dl. [26,32]
Wskaźniki czerwonokrwinkowe
Wszystkie wartości wskaźników krwinek czerwonych naleŜy oceniać w odniesieniu do
norm dla wieku, a niekiedy takŜe dla płci dziecka. Liczba erytrocytów oceniana
w 1 litrze krwi i stęŜenie hemoglobiny (g/dl = mmol/l x 1,61; mmol/l = g/dl x 0,6205) są
podstawowymi parametrami ocenianymi w morfologii krwi obwodowej.
Niedokrwistość rozpoznaje się, gdy stęŜenie hemoglobiny lub/i liczba erytrocytów jest
obniŜona w stosunku do norm dla wieku. Hematokryt określa procentowy udział
28