Ocena przydatności oznaczania prohepcydyny w przebiegu ...

Oznacza to, Ŝe przy takich samych stęŜeniach ferrytyny rezerwy Ŝelaza u noworodka
stanowią w przybliŜeniu 1/3 zasobów matki. [14]
Transferyna
Transferyna powstaje w wątrobie, jej okres półtrwania we krwi wynosi 8-12 dni.
Produkcja tej glikoproteiny o masie cząsteczkowej 80 kD moŜe być zwiększona
w odpowiedzi na wzrost zapotrzebowania na Ŝelazo. [26] Poza wieloma izoformami
(w tym β1, β2, γ) występuje w trzech postaciach, które róŜnią się ilością związanych
jonów Fe 3+ . Apotransferyna nie jest związana z Ŝelazem (to forma powracająca
z komórek do krwi po zakończonym cyklu wewnątrzkomórkowego transportu Fe),
transferyna monoferryczna i dwuferryczna związane są odpowiednio z jednym lub
dwoma jonami Ŝelaza trójwartościowego. KaŜda cząsteczka transferyny moŜe związać
maksymalnie dwa jony Fe 3+ , co odpowiada około 1,5 µg Ŝelaza na 1 mg transferyny.
Transferyna związana z dwoma jonami Ŝelaza wykazuje 4-krotnie wyŜsze
powinowactwo do receptora transferyny 1 niŜ transferyna z jednym jonem Ŝelaza, a 24-
krotnie wyŜsze powinowactwo niŜ apotransferyna. [20,21] W diagnostyce
laboratoryjnej oznaczenie stęŜenia transferyny jest mało rozpowszechnione, częściej
natomiast wykonuje się badanie TIBC, czyli całkowitej zdolności wiązania Ŝelaza.
[26,32]
Tabela 3. Przeliczanie transferyny i TIBC (według [26])
Transferyna (µmol/l) x 2 ≈ TIBC (µmol/l)
Transferyna (mg/dl) x 1,41 ≈ TIBC (µg/dl)
1 mol transferyny wiąŜe 2 atomy Ŝelaza
TIBC dla 1 g transferyny wynosi 1,41 mg Ŝelaza
Ściśle biorąc, TIBC odzwierciedla potencjalną zdolność wiązania Ŝelaza przez
transferynę, natomiast rzeczywistą całkowitą zdolność wiązania przez surowicę określa
SIBC, które moŜna obliczyć (SIBC = TIBC x 1,27). Obecnie rzadko uŜywa się wartości
SIBC.
Saturacja (wysycenie) transferyny
W warunkach fizjologicznych około 2/3 miejsc wiązania jonów Fe 3+ nie jest zajęta.
Frakcja wolnych dla Ŝelaza miejsc na transferynie jest określana jako utajona zdolność
wiązania Ŝelaza (LIBC = latent iron-binding capacity) i moŜna ją obliczyć z róŜnicy
26