poziomie Urzędów Marszałkowskich, powołanie Rady złożonej z przedstawicieli biznesu isamorządu wytyczającej kierunki integracji gospodarczej województw: małopolskiego i śląskiegooraz tworzenie międzyregio<strong>na</strong>lnych, interdyscypli<strong>na</strong>rnych zespołów badawczych dla rozwiązywaniawspólnych problemów obydwu województw, co powinno zagwarantować skuteczne wdrożeniedokumentu, zgodnie z przyjętymi zasadami realizacji. Zasady te – zwłaszcza partnerstwa,programowania, efektywności inwestycyjnej, montażu fi<strong>na</strong>nsowego oraz monitorowania i oceny –z<strong>na</strong>cznie wzmocnią osiągnięcie planowanych celów, jed<strong>na</strong>k nie zagwarantują realizacji zapisówStrategii zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju. Nie zagwarantuje tego niestety równieżwskaza<strong>na</strong> wśród zasad horyzontalnych zasada zrównoważonego rozwoju w wymiarze społecznym,przestrzennym, gospodarczym i <strong>środowisko</strong>wym. Wprawdzie ochro<strong>na</strong> środowiska uz<strong>na</strong><strong>na</strong> została zakluczową i równoważną w realizacji rozwoju gospodarczego i społecznego Polski Południowej, leczzapisy te mają charakter deklaratywny i – pomijając pro<strong>środowisko</strong>wy kierunek 2.4 – nie z<strong>na</strong>jdująodzwierciedlenia w innych częściach dokumentu.Rekomendacje:Zaleca się poszerzenie listy zasad realizacji Strategii, w zakresie wdrażania, o <strong>na</strong>stępującezasady:1. Zasadę przezorności (ostrożności) – zobowiązuje podmioty zamierzające podjąćokreślone działania do dołożenia <strong>na</strong>leżytej staranności w ocenie ich <strong>środowisko</strong>wychskutków i udowodnienia, że działalność ta nie spowoduje dla środowiska zagrożenia.2. Zasadę prewencji (zapobiegania) – <strong>na</strong>kłada o<strong>na</strong> obowiązek rozważenia potencjalnychskutków konkretnego działania i podjęcia odpowiednich działań zapobiegawczych (już<strong>na</strong> etapie planowania).Kryterium K4: Czy proponowany system monitorowania i ewaluacji realizacji dokumentuzawiera elementy związane ze zrównoważonym rozwojem i ochroną środowiska (przedewszystkim czy proponuje się odpowiednie do tego wskaźniki)?Oce<strong>na</strong>:Dla monitorowania procesu wdrażania celów strategicznych dokumentu autorzyzaproponowali 14 wskaźników realizacji. W rzeczywistości żaden z nich nie wpisuje się w systemmonitorowania uwzględniający elementy związane z rozwojem zrównoważonym i ochronąśrodowiska. Wprawdzie 2 wskaźniki spośród 14 zaproponowanych odnoszą się pośrednio dozagadnienia zdrowia i bezpieczeństwa mieszkańców: liczba mieszkańców z danego województwakorzystających z usług medycznych drugiego województwa oraz liczba zrealizowanych projektów zprogramu ochrony przed powodzią w dorzeczu Górnej Wisły, lecz jednocześnie w żaden sposób nieoddają ani zmian stanu zdrowia mieszkańców makroregionu, ani zmian ich poziomubezpieczeństwa. Przedstawiony w dokumencie mechanizm monitoringu procesu wdrażania Strategiioraz uwarunkowań wdrażania z: coroczną oceną realizacji Strategii, bazą danych służących oceniewdrażania Strategii, raportem z wdrażania Strategii przygotowywanym w połowie okresu realizacji,a identyfikującym zmiany w uwarunkowaniach, zrealizowane projekty oraz dobre praktyki czyprojektami badawczymi zorientowanymi <strong>na</strong> identyfikowanie i a<strong>na</strong>lizowanie procesów rozwoju <strong>na</strong>terenie obu województw, wydaje się gwarantować sprawną i skuteczną ocenę realizacji celówstrategicznych. Ponieważ – jak wykazano w rozdziale 6 Prognozy – realizacja Strategii będziewpływała <strong>na</strong> <strong>środowisko</strong> Polski Południowej, konieczne wydaje się jed<strong>na</strong>k uwzględnienie w ramachsystemu monitoringu wskaźników umożliwiających ocenę kierunków i intensywności tych zmian.Rekomendacje:Proponuje się wprowadzenie do systemu monitoringu <strong>na</strong>stępujących wskaźników:120
1. Zmia<strong>na</strong> jakości wód powierzchniowych (% udział punktów pomiarowych wposzczególnych kategoriach jakości wód dla stanu/potencjału ekologicznego, stanuchemicznego lub pod kątem wymagań jakim powinny odpowiadać wodypowierzchniowe wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę przez<strong>na</strong>czoną dospożycia)2. Zmia<strong>na</strong> jakości wód podziemnych (% udział punktów pomiarowych w poszczególnychklasach jakości wód)3. Liczba wspólnie zrealizowanych przedsięwzięć lub projektów z zakresu gospodarkiodpadami.4. Liczba wspólnie zrealizowanych przedsięwzięć lub projektów z zakresu ochronyprzyrody.Kryterium K5: Czy projekt jest spójny ze strategicznymi dokumentamimiędzy<strong>na</strong>rodowymi i krajowymi związanymi ze zrównoważonym rozwojem i ochronąśrodowiska i w dostatecznym stopniu będzie wzmacniać osiągnięcie celów wynikającychz tych dokumentów?Oce<strong>na</strong>:A<strong>na</strong>liza projektu Strategii wykazała zasadniczą spójność zawartych w nim celówstrategicznych i kierunków z zapisami <strong>środowisko</strong>wymi licznych dokumentów rangimiędzy<strong>na</strong>rodowej i krajowej. Największą spójność z poszczególnymi kierunkami odnotowano wobrębie kierunków 1.1, 1.2 i 2.4 <strong>na</strong>stawionych odpowiednio <strong>na</strong>: kreowanie silnego irozpoz<strong>na</strong>walnego centrum <strong>na</strong>ukowego, kreowanie i wspieranie inteligentnych specjalizacjiregio<strong>na</strong>lnych gospodarek oraz rozwijanie współpracy w zakresie ochrony środowiska izabezpieczenia przed sytuacjami kryzysowymi. Osłabianie celów <strong>środowisko</strong>wych stwierdzono<strong>na</strong>tomiast przede wszystkim w ramach kierunków związanych z realizacją inwestycjiinfrastrukturalnych (kierunki 1.4 i 2.3),rozwojem turystyki (kierunek 3.1) oraz organizacją imprezsportowych wysokiej rangi (kierunek 3.2), przy uwzględnieniu możliwości ich realizacji <strong>na</strong> tere<strong>na</strong>chwartościowych przyrodniczo. Wspomniane niezgodności dotyczyły Dyrektywy Rady 92/43/EWG zdnia 21 maja 1992 roku w sprawie ochrony siedlisk <strong>na</strong>turalnych oraz dzikiej fauny i flory (tzw.Dyrektywy siedliskowej), Polityki ekologicznej państwa w latach 2009-2012, Krajowej strategiiochrony i zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej, Strategii rozwojuwojewództwa śląskiego „Śląskie 2020” oraz Strategii rozwoju województwa małopolskiego <strong>na</strong> lata2011-2020, a związane były z zawartymi w nich celami <strong>na</strong>stawionymi <strong>na</strong> zachowanie i ochronęprzyrody (gatunków, siedlisk, różnorodności biologicznej). Ponieważ we wskazanych wyżejkierunkach, Strategia przewiduje działania, które mogą osłabiać osiągnięcie celów <strong>środowisko</strong>wych,konieczne jest wprowadzenie do tekstu dokumentu zapisów gwarantujących, że rozwójinfrastruktury technicznej (transportowej, energetycznej, przeciwpowodziowej), a także rozwójturystyki, będą odbywać się z uwzględnieniem potrzeb zachowania różnorodności biologicznej,zrównoważonego użytkowania zasobów przyrody oraz wymogów ochrony obszarów cennychprzyrodniczo, w tym ich integralności i spójności. Umożliwią one uniknięcie istotnych niespójnościz celami <strong>środowisko</strong>wymi przea<strong>na</strong>lizowanych dokumentów między<strong>na</strong>rodowych i krajowych. Pozatymi obligatoryjnymi zmia<strong>na</strong>mi w rozdziale 5.2. zaproponowano również szereg zapisówuzupełniających (o charakterze fakultatywnym), które w przypadku wykorzystania w Strategiiz<strong>na</strong>cznie wzmocnią rozpatrywaną spójność.Rekomendacje:Ograniczenie osłabiającego wpływu zapisów Strategii <strong>na</strong> cele <strong>środowisko</strong>we strategicznychdokumentów między<strong>na</strong>rodowych i krajowych zostanie osiągnięte poprzez wykorzystanierekomendacji 1-5 dla kryterium 2 (K2). Uwzględnienie zasad przezorności i prewencji,121
- Page 1 and 2:
CENTRUM DZIEDZICTWA PRZYRODY GÓRNE
- Page 3 and 4:
6.2. Oddziaływania na krajobraz, p
- Page 5 and 6:
Zgodnie z zaleceniami zawartymi w
- Page 7 and 8:
2. Informacje o zawartości, głów
- Page 9 and 10:
2.2. Cele strategiczne i kierunki d
- Page 11 and 12:
kreatywności, wyznaczającym trend
- Page 13 and 14:
górnośląska). Zapoczątkowane w
- Page 15 and 16:
tworzą niewielkie garby w morfolog
- Page 17 and 18:
Płaszczowina śląska w części z
- Page 19 and 20:
yło nasuwanie się lądolodów ska
- Page 21 and 22:
Wysoczyzny Przykarpackie). Płaskow
- Page 23 and 24:
Między Beskidem Żywieckim i Gorca
- Page 25 and 26:
województwie małopolskim. Gleby c
- Page 27 and 28:
19952000200519952000200519952000200
- Page 29 and 30:
Objaśnienia: 0 - nie zanieczyszczo
- Page 31 and 32:
przemysłowych.Ryc. 4. Odpady przem
- Page 33 and 34:
monitoringu krajowego i regionalneg
- Page 35 and 36:
się do gospodarczego wykorzystania
- Page 37 and 38:
[%] 5040302010033,42,719,211,9 10,7
- Page 39 and 40:
odpadami.Gospodarowanie zasobami wo
- Page 41 and 42:
Południowym w 2010 roku, według
- Page 43 and 44:
miesięczna temperatura w lipcu wyn
- Page 45 and 46:
Znaczący udział w zanieczyszczeni
- Page 47 and 48:
zbadanych punktach, z wyjątkiem pu
- Page 49 and 50:
w miastach, brak jej realizacji nie
- Page 51 and 52:
saldo migracji stałych jest dodatn
- Page 53 and 54:
4. Analiza i ocena problemów ochro
- Page 55 and 56:
dysponuje stosunkowo małymi zasoba
- Page 57 and 58:
Ryc. 18. Obszary narażone na niebe
- Page 59 and 60:
Program ochrony przed powodzią w d
- Page 61 and 62:
Źródło: Program dla Odry-2006 -
- Page 63 and 64:
Ryc. 21. Rozmieszczenie wybranych f
- Page 65 and 66:
Źródło: Opracowanie własne65
- Page 67 and 68:
oddziaływania na środowisko, jeż
- Page 69 and 70: Gorczańska, PLH120065 Dębnicko-Ty
- Page 71 and 72: zwierzęta, przemieszczających si
- Page 73 and 74: wymagania przestrzenne dużych ssak
- Page 75 and 76: Źródło: Opracowanie własne na p
- Page 77 and 78: Utrata siedlisk wskutek zajęcia te
- Page 79 and 80: Plany nowych linii przesyłowych po
- Page 81 and 82: 5. Cele ochrony środowiska ustanow
- Page 83 and 84: Biała Księga - Plan utworzenia je
- Page 85 and 86: ochrony pogorszenia stanu siedlisk
- Page 87 and 88: Cel III. PolskaPołudniowa miejscem
- Page 89 and 90: 5.2. Ocena spójności celów Strat
- Page 91 and 92: Jednocześnie doprowadzą one do os
- Page 93 and 94: etencji (technicznej i nietechniczn
- Page 95 and 96: 1995 i 2001), uwzględniającą war
- Page 97 and 98: 6. Analiza i ocena przewidywanych z
- Page 99 and 100: pogorszenia stanu siedlisk przyrodn
- Page 101 and 102: oddziaływać negatywnie na jakoś
- Page 103 and 104: analizy konsekwencjami dla środowi
- Page 105 and 106: materialnej położonych w bezpośr
- Page 107 and 108: Cel III. Polska Południowa miejsce
- Page 109 and 110: Kierunek działań:1.3. Tworzenie d
- Page 111 and 112: Cel II. Polska Południowaprzestrze
- Page 113 and 114: Krajobraz,powierzchnia ziemii gleby
- Page 115 and 116: 3.2. Przyciąganie i organizacjawyd
- Page 117 and 118: i częściowo Jury Krakowsko-Częst
- Page 119: przypadku ich wdrożenia, a co za t
- Page 123 and 124: 8. Streszczenie w języku niespecja
- Page 125 and 126: w województwie śląskim.Minimaliz
- Page 127 and 128: wskutek wprowadzania zabudowy hydro
- Page 129 and 130: 18) Kabata-Pendias A. i in. 1995. P
- Page 131 and 132: 59) Stan środowiska w województwi
- Page 133 and 134: L.P. Kod Nazwa Pow. [ha] Województ
- Page 135 and 136: L.P. Kod Nazwa Pow. [ha] Województ
- Page 137 and 138: L.P. Nazwa Pow. [ha] Województwo39
- Page 139 and 140: L.P. Nazwa Pow. [ha] Województwo12
- Page 141 and 142: L.P. Nazwa Pow. [ha] Województwo1.
- Page 143 and 144: L.P. Nazwa Pow. [ha] Województwo55
- Page 145 and 146: L.P. Nazwa Pow. [ha] Województwo14
- Page 147: L.P. Nazwa Pow. [ha] Województwog