Prognoza oddziaływania na środowisko - Województwo Małopolskie

8. Streszczenie w języku niespecjalistycznymRegion Południowy rozciąga się na obszarze szeregu odmiennie wykształconych, wgłębnychjednostek budowy geologicznej, wyodrębniających się w kolejnych etapach dziejów geologicznych.W warstwie przypowierzchniowej najstarszą jednostką jest niecka górnośląska, którą budująkarbońskie piaskowce, mułowce i iłowce z licznymi pokładami węgla kamiennego, otoczoną. Odwschodu i północy nieckę górnośląską otaczają łagodnie nachylone serie triasowych i jurajskichpiaskowców, wapieni, dolomitów, iłów i margli budujących monoklinę śląsko – krakowską, któraprzechodzi w nieckę miechowską wypełnioną utworami kredy (piaskowce, wapienie, gezy, opoki).Południową część regionu obejmują jednostki powstałe w czasie alpejskich ruchów górotwórczych:Karpaty, dzielące się na Wewnętrzne (z Tatrami, Podhalem i pienińskim pasem skałkowym) obardzo zróżnicowanej budowie oraz Zewnętrzne, zbudowane ze sfałdowanych fliszowych łupków,piaskowców i zlepieńców. Na przedpolu Karpat uformowało się zapadlisko przedkarpackie,wypełnione głównie iłami, a także piaskami. Pokrywę powierzchniową, spod której niejednokrotniewyłaniają się starsze skały, tworzą głównie zróżnicowane utwory lodowcowe, wodnolodowcowe irzeczne.Charakterystyczny jest pasowy układ rzeźby terenu. Równoleżnikowo rozciągają się tu napółnocy i w centralnej części – Wyżyna Śląsko-Małopolska o rzeźbie krawędziowej i zrębowej, wczęści centralnej i wschodniej - zapadliskowe Kotliny Podkarpackie (Raciborsko – Oświęcimska iSandomierska) a na południu - młode góry fałdowe – Karpaty Zachodnie, z wyraźnym podziałem naKarpaty Zewnętrzne i Wewnętrzne.Charakterystyczny dla struktury użytkowania gruntów jest duży udział użytków rolnych,stanowiących 57,5% powierzchni obszaru (z czego większa część przypada na województwomałopolskie) oraz wysoki 30% stopień lesistości. Występuje tu duża różnorodność typów, gatunkówi rodzajów gleb. Dominują gleby klas III, IV i V.Istotny problem regionalny, związany głównie ze specyficznym podłożem geologicznymoraz rzeźbą terenu, stanowią osuwiska. Najliczniej występują one w powiecie bocheńskim,myślenickim, limanowskim, brzeskim oraz żywieckim.Region Południowy położony jest niemal w całości w dorzeczu Wisły i Odry. Ze względu nagęstość sieci rzecznej i zmienność przepływów można tu wydzielić 3 strefy: południową,obejmującą gęstą sieć rzek i potoków karpackich o wysokiej wydajności oraz przepływach wód odużej zmienności i dynamice w cyklu rocznym, północną obejmującą obszary rozciągające się odWyżyny Woźnicko-Wieluńskiej, poprzez Wyżyną Częstochowską do Wyżyny Małopolskiej onajmniejszej gęstości sieci rzecznej i małej wydajności oraz mniejszej zmienności i dynamiceprzepływów oraz centralną, obejmującą obszar Aglomeracji Górnośląskiej i jej bezpośredniegoobrzeża wraz z pasem Kotlin Podkarpackich o charakterze pośrednim pomiędzy dwiemaokalającymi strefami. Zasoby wód powierzchniowych w regionie rozmieszczone sąnierównomiernie, większość koncentruje się na obszarze województwa małopolskiego. Na jednegomieszkańca przypada tu ponad czterokrotnie więcej metrów sześciennych wody na rok, aniżeli wwojewództwie śląskim. Wody powierzchniowe cechują się niskim poziomem jakości. Dominująwody o umiarkowanym i słabym potencjale ekologicznym. Ponad 56% badanych wód (w roku 2010)wykazywało stan chemiczny poniżej dobrego. Także wody powierzchniowe wykorzystywane dozaopatrzenia ludności , odznaczają się niską jakością – od 46 do 58% wymaga wysokosprawnegouzdatniania fizycznego i chemicznego, a 17 do 23 % nie spełnia wymogów sanitarnych.W Regionie Południowym wydzielono 38 Głównych Zbiorników Wód Podziemnych(GZWP), stanowiących podstawowe źródło zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia. Od 2008roku zasoby eksploatacyjne wód podziemnych w Regionie mają tendencję wzrostową.Charakterystyczne dla regionu są bogate zasoby eksploatacyjne solanek, stanowiące blisko 40%123