Materiały - Wydział Technologii Chemicznej - Poznan.pl

OZNACZANIE KADMU I CYNKU WE WŁOSACH -KORELACJE ANTAGONISTYCZNEM. I. Szynkowska, M. Marcinek, A. PawlaczykPolitechnika Łódzka, Instytut Chemii Ogólnej i Ekologicznej,ul. Żeromskiego 116, 90-924 ŁódźWraz z szybkim rozwojem technik analitycznych analiza włosów znalazłaszerokie zastosowanie w życiu codziennym. Ludzkie włosy są stosowane wbiomonitoringu, jako ocena narażenia człowieka na pierwiastki toksyczne pochodząceze środowiska bądź diety, w medycynie przy diagnozowaniu różnego rodzaju choróbi schorzeń, a także w indywidualnej ocenie stanu mineralnego organizmu. Niedobórbiopierwiastków,a także nadmiar pierwiastków toksycznych może prowadzić do poważnych zaburzeńfizjologicznych organizmu. Analiza pierwiastkowa oprócz określania poziomówpierwiastków we włosach zajmuje się również znajdywaniem wzajemnych relacjipomiędzy poszczególnymi pierwiastkami, co jest nawet ważniejsze niż określaniesamych stężeń. Określenie poziomu biopierwiastków do pierwiastków toksycznychmoże pomóc we wskazaniu źródła narażenia na pierwiastki toksyczne, a także wokreśleniu ich niepożądanego działania na organizm [1, 2]. Przykładem takichproporcji jest stosunek kadmu do cynku.Cynk jest niezbędnym mikroelementem, który jest składnikiem wieluenzymów trawiennych, wspomaga system immunologiczny, ma także właściwościprzeciwutleniające. Zarówno niedobór cynku jak i jego nadmiar są szkodliwe dlaorganizmu. Nadmiar może powodować ostre zatrucie objawiające się wymiotami iogólnym osłabieniem, natomiast niedobór powoduje brak apetytu, popęduseksualnego, dłuższe gojenie się ran oraz stany depresyjne.[3-5]. Niedobór cynkuzwiązany jest ze wzrostem zawartości kadmu w organizmie – jako skutekantagonistycznych korelacji pomiędzy tymi pierwiastkami. Toksyczne właściwościkadmu mogą powodować zaburzenia czynności nerek, nadciśnienie oraz zmianynowotworowe, a u noworodków zbyt niską masę ciała po urodzeniu oraznieprawidłowy rozwój układu naczyniowego. [6]Celem badań było ustalenie poziomu stężenia kadmu i cynku w próbkachwłosów pobranych od osób zamieszkujących region łódzki oraz zbadanie korelacjipomiędzy tymi dwoma pierwiastkami. Materiał badawczy obejmował próbki pobraneod 100 osób (25 mężczyzn, 75 kobiet), zamieszkujących obszar regionu łódzkiego.Ochotnicy zostali poproszeni o wypełnienie szczegółowej ankiety zawierającejpytania na temat ich stylu życia, zwyczajów dietetycznych, przyjmowanych leków,palenia papierosów itp. Poziomy pierwiastków we włosach określono techniką ICP-QMS firmy Thermo (X-Series, Thermo Electron Corporation).Literatura:1. Katz S.A., Chatt A., „Hair Analysis. Applications in the Biomedical andEnvironmental Sciences”, VCH Publishers, 19882. Michalak I., Chojnacka K., Saeid A., Chin. Sci. Bull. (2012), 57 (26), 3460-3465109