Materiały - Wydział Technologii Chemicznej - Poznan.pl

TERPENOIDY JAKO MARKERYW IDENTYFIKACJI GATUNKÓW KRYPTYCZNYCHANEURA PINGUISJ. Ostrowska, R. Wawrzyniak, W. WasiakZakład Chemii Analitycznej, Wydział Chemii, Uniwersytet im. A. MickiewiczaUmultowaska 89b; 61-614 PoznańAneura pinguis inaczej zwana beznerwem tłustym jest powszechniewystępującym, kosmopolitycznym gatunkiem wątrobowca, czyli prekursorawszystkich roślin lądowych. Bytowanie tych roślin obejmuje obszary północneji południowej Ameryki, Europy (w tym dużej mierze Polski), Azji, Afryki,Madagaskaru, Australii i Nowej Zelandii. Polska nazwa wywodzi się od wyglądurośliny, gdyż plecha wygląda jakby była pokryta warstwą tłuszczu. Do lat 70-tychwątrobowiec ten był uważany za morfologicznie jednorodny. Wrazz wprowadzeniem, do badań taksonomicznych mszaków, metod biochemicznychwykryto w obrębie tego taksonu gatunki kryptyczne, inaczej bliźniacze. Jest to grupablisko spokrewnionych gatunków, które są do siebie na tyle podobne, że ichrozróżnienie na podstawie morfologii jest utrudnione, a często nawet niemożliwe.Występuje u nich całkowita bariera rozrodcza i brak krzyżowania. Do tej poryudowodniono istnienie przynajmniej pięciu gatunków kryptycznych w obrębiekompleksu A. pinguis: A, B, C, D i E. Na terenie Polski wykryto występowaniewszystkich, poza gatunkiem D. Występuje on jedynie na terenie Wysp Brytyjskich.W pracy przedstawiono wyniki badań mających na celu wykazanie różnicw składzie jakościowym, jak i ilościowym związków z grupy terpenoidów, któremogą posłużyć jako chemiczne markery przy weryfikacji poszczególnych gatunkówkryptycznych Aneura pinguis, gdyż obserwuje się występowanie zmiennychgenetycznych, w obrębie gatunku uzależnionych od położenia geograficznego.Do badań wykorzystano materiał mrożony zebrany na obszarze Polski.Analizę przeprowadzono w oparciu o technikę mikroekstrakcji do fazy stacjonarnej.Ze względu na specyfikę oznaczanej grupy związków w badaniach zastosowanowłókno pokryte DVB/CAR/PDMS (diwinylobenzen/karboksen/polidimetylosiloksan).Identyfikację związków przeprowadzono w oparciu o materiał wzorcowyi analizę GC/MS.81