Materiały - Wydział Technologii Chemicznej - Poznan.pl

ZAWARTOŚĆ RADIONUKLIDÓW POLONUI OŁOWIU W PRÓBKACH GLEB Z REJONUSKŁADOWISKA FOSFOGIPSÓW W WIŚLINCEA. Boryło, G. Olszewski, B. SkwarzecUniwersytet Gdański, Wydział Chemii, Zakład Analityki i Radiochemii Środowiska,Instytut Ochrony Środowiska i Zdrowia Człowieka, Sobieskiego 18/19,80-952 Gdańsk; e-mail: aborylo@chem.univ.gda.plCelem badań było oznaczenie zawartości izotopów210 Po oraz210 Pbw próbkach gleb zebranych w 2012 roku w bliskim sąsiedztwie hałdy fosfogipsów wWiślince. Zawartość 210 Po i 210 Pb w analizowanych próbkach gleb mieściło sięodpowiednio w zakresie od 2,72±0,18 mBq·g —1 m.m. do 322,17±16,10 mBq·g —1m.m. oraz od 2,81±0,24 mBq·g —1 m.m. do 165,35±2,99 mBq·g —1 , podczas gdywartości stosunku aktywności 210 Po/ 210 Pb wynosiły od 0,70±0,05 do 2,15±0,13.Większe zawartości oznaczanych radionuklidów odnotowano w próbkach glebzebranych do analizy ze zbocza i podnóża hałdy, zdecydowanie mniejsze natomiastw próbkach gleb, które zebrano z rejonów stosunkowo oddalonych od hałdy, co jestzwiązane z procesami wypłukiwania i wietrzenia z hałdy do terenów znajdujących sięw niedalekiej odległości. Otrzymane wyniki zawartości analizowanych radionuklidówprzedstawiono graficznie w postaci map rozkładu z wykorzystaniem interpolacjimetodą naturalnego sąsiada (Spatial Analysis and Decision Assistance (SADA), copozwoliło na wyodrębnienie wokół składowiska 4 stref radiochemicznych,określających skażenie radionuklidami 210 Po i 210 Pb: strefy wokół podnóża hałdy,strefy zbocza hałdy, strefy znajdującej się na drugim brzegu Martwej Wisły i strefypól uprawnych wokół składowiska fosfogipsów w Wiślince. Wykonano równieżwykresy rozkładu zawartości 210 Po i 210 Pb w zależności od odległości, co z koleipozwoliło określić strefę o największym skażeniu radiochemicznym. Wartościstosunku aktywności 210 Po/ 210 Pb są w większości próbek zbliżone do jedności, cowskazuje, że analizowane radionuklidy znajdują się w stanie względnej równowagipromieniotwórczej. Odstępstwa od stanu równowagi promieniotwórczej sąprawdopodobnie wynikiem stosowania nawozów fosforowych na polach uprawnychwokół składowiska fosfogipsów.Prezentowane badania naukowe wsparte zostały finansowo przez Ministerstwo Naukii Szkolnictwa Wyższego w ramach grantu: DS-530-8120-D196-12, BW-538-8120-1470-11 i BW-538-8120-1078-12. Praca naukowa współfinansowana ze środkówEuropejskiego Funduszu Społecznego, w ramach Programu Operacyjnego KapitałLudzki, Priorytetu IV, projekt pt. „Program wdrożenia nowoczesnych elementówkształcenia w Uniwersytecie Gdańskim”, Zadanie „Stypendia naukowe dladoktorantów szansą na rozwój gospodarki”85