ZANIECZYSZCZENIE ŚRODOWISKA WŁÓKNAMIRESPIRABILNYMI I SPOSOBY ICH ANALIZYS. Lipiecka 1) , K. Makowska 1) , Z. Kowalkiewicz 1) , W. Urbaniak 1,2)1)Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w <strong>Poznan</strong>iu, Wydział Chemiiul. Umultowska 89B, 61-614 Poznań2)Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy, Wydział <strong>Technologii</strong> i Inżynierii<strong>Chemicznej</strong>, ul. Seminaryjna 3, 85-326 Bydgoszcz,e-mail: sylwia.lipiecka@gmail.comWykorzystanie różnorodnych włóknistych materiałów, w tym równieżnanowłókien, w przemyśle wciąż wykazuje tendencje wzrostowe. Zwiększoneprodukcja i użycie wyrobów zawierających włókna, spowodowało wzrostzanieczyszczenia środowiska tym czynnikiem. Wymagało to opracowania orazwprowadzenia odpowiednich technik analizy tych cząstek, obecnych główniew powietrzu [1].O szkodliwości włókien decyduje nie tylko skład chemiczny, ale przedewszystkim ich wymiary, od których zależy stopień penetracji w układzieoddechowym człowieka i związane z tym ryzyko występowania różnych patologii. Zaniebezpieczne dla zdrowia uważa się włókna o wymiarach respirabilnych, któredefiniowane są jako struktury o długości powyżej 5 μm, średnicy poniżej 3 μm,a także stosunku długości do średnicy przekraczającym 3:1 [2]. Te parametryaerodynamiczne powodują, że takie włókna są jakby zawieszone w powietrzu,swobodnie przemieszczają się w środowisku i mogą w łatwy sposób wniknąć do płucczłowieka wraz z wdychanym powietrzem, wywołując niekiedy groźne chorobyukładu oddechowego.Początkiem zainteresowań i badań nad właściwościami i obecnością włókienw otoczeniu człowieka były doniesienia o szkodliwości azbestu [3]. Obecnie w kręguzainteresowań pozostają także włókna szklane, glinokrzemianowe i inne. Długi okreslatencji chorób azbestozależnych, średnio 15-40 lat od pierwszego narażenia możnaodnieść do prężnie rozwijającej się nanotechnologii, stosowanej właściwie dopiero od10 lat, stąd trudno z całą pewnością wykluczyć szkodliwy wpływ tych materiałów nazdrowie człowieka [4].Do analizy zawartości włókien respirabilnych przede wszystkimw powietrzu, ale również i w innych matrycach, wykorzystuje się głównie technikimikroskopowe, od najprostszych: optycznych, aż po zaawansowane, wykorzystującemikroskopię elektronową. Inne metody mają ograniczone możliwości dostarczaniainformacji o istotnej w tym przypadku strukturze i morfologii materiału [1-3].W pracy zostaną krótko przedstawione i scharakteryzowane sposobyoznaczania włókien respirabilnych. Analizy te stają się szczególnie istotne w związkuz nowymi wymaganiami określonymi postanowieniami ECHA [5], dotyczącymiwłóknistych glinokrzemianów. Przepisy te mają wpływ na różne gałęzie przemysłu,w tym także na gospodarkę różnymi odpadami, np. pochodzącymi z przeróbkikatalizatorów.90
Literatura:1 Mikheev M.I., Determination of airborne fibre number concentrations, ISBN 92 4154496 1, WHO, Genewa, 1997.2. Norma PN-88 Z-04202/02 „Ochrona czystości powietrza. Badanie zawartościazbestu. Oznaczanie stężenia respirabilnych włókien azbestu na stanowiskachpracy metodą mikroskopii optycznej”, 1988.3. Baron P., Measurement of Airborne Fibers: A Review, Industrial Health, 39, 39-50,20114. Jurkowski B., Wpływ nanocząstek na stan zdrowia ludzi, Tworzywa Sztucznew Przemyśle, 26-28, 1/2011.5. The European Chemicals Agency, Consolidation of the Candidate List (Decision ofthe ECHA), Doc: ED/95/2012, Helsinki, 2012.91
- Page 8 and 9:
SPIS TREŚCISESJA NAUKOWAH. Matusie
- Page 10 and 11:
17. M.I. Szynkowska, K. Osingłowsk
- Page 12 and 13:
43. B. Marczewska, A. Kramek, R. Ku
- Page 15 and 16:
SŁOWO WSTĘPNEJuż po raz 22-gi mi
- Page 17 and 18:
KIERUNKI ROZWOJU ANALIZYSPEKTROCHEM
- Page 19 and 20:
GRAFEN JAKO NOWY SORBENT W CHEMIIAN
- Page 21 and 22:
wzroście oczekiwań wobec wymiaru
- Page 23 and 24:
ANALIZA NIEORGANICZNYCH FORMSPECJAC
- Page 26 and 27:
NOWA KSIĄŻKA„CHEMICAL ELEMENTS
- Page 28 and 29:
TANDEMOWE POŁĄCZENIESPEKTROFOTOME
- Page 30 and 31:
próbki jonów metalu, z którego e
- Page 32 and 33:
NOWA KONSTRUKCJA KOMORY ZDERZENIOWE
- Page 34 and 35:
ZASTOSOWANIE METODY ED-XRFDO OZNACZ
- Page 36 and 37:
metali ciężkich ich przemieszczan
- Page 38 and 39:
INTERFERENCJE SPEKTRALNE PRZYOZNACZ
- Page 40 and 41: 4. C.J. Madadrang, H.Y. Kim, G. Gao
- Page 42 and 43: łupkach, natomiast zawartości inn
- Page 44 and 45: ANALIZA WYSOKIEJ CZYSTOŚCI CYRKONU
- Page 46 and 47: OZNACZANIE METALI CIĘŻKICH W OSAD
- Page 48 and 49: CHEMICZNE GENEROWANIE PAR PRZY UDZI
- Page 50 and 51: RADIOCEZ W PŁACHETCE KOŁPAKOWATEJ
- Page 52 and 53: RTĘĆ W OPIEŃCEA. Mazur, M. Róż
- Page 54 and 55: RTĘĆ W OWOCNIKACH OPIEŃKI CIEMNE
- Page 56 and 57: ANALIZA ŚLADÓW CZĄSTEK GSRM.I. S
- Page 58 and 59: OZNACZANIE RTĘCI W PRODUKTACHŻYWN
- Page 60 and 61: POLON 210 PO W KRWI LUDZKIEJA. Bory
- Page 62 and 63: OZNACZANIE ZŁOTA Z ZASTOSOWANIEMTE
- Page 64 and 65: OZNACZANIE ZAWARTOŚCI NIEKTÓRYCHS
- Page 66 and 67: OZNACZANIE ZAWARTOŚCI WYBRANYCHSK
- Page 68 and 69: OPTYMALIZACJA MINIATUROWEGOANALIZAT
- Page 70 and 71: BADANIE WPŁYWU PROMIENIOWANIAULTRA
- Page 72 and 73: ZASTOSOWANIE METODY LA-ICP-MSDO ANA
- Page 74 and 75: wynik pomiaru: spójność pomiarow
- Page 76 and 77: literaturze danymi dla tego typu os
- Page 78 and 79: utrudnia prawidłowy odczyt punktu
- Page 80 and 81: OZNACZANIE ZAWARTOŚCI RTĘCIORAZ I
- Page 82 and 83: CHEMICZNIE MODYFIKOWANA KRZEMIONKAW
- Page 84 and 85: METODYKA OZNACZANIA RADU 226 RaW PR
- Page 86 and 87: BIOAKUMULACJA WYBRANYCH METALICIĘ
- Page 88 and 89: IDENTYFIKACJA WŁÓKIEN AZBESTUCHRY
- Page 92 and 93: WOLTAMPEROMETRIA INWERSYJNA, TECHNI
- Page 94 and 95: Próbki gleby pobierano z wierzchni
- Page 96 and 97: iałko glukozy niż furosemidu, a b
- Page 98 and 99: METROLOGICZNE ASPEKTY OZNACZANIAKOB
- Page 100 and 101: ADSORPCJA JONÓW Pt(IV)NA MODYFIKOW
- Page 102 and 103: STĘŻENIE JODU W MOCZU- PROBLEM DU
- Page 104 and 105: catechins as brain-permeable, natur
- Page 106 and 107: ZASTOSOWANIE PROCESU DEKOLORYZACJIB
- Page 108 and 109: OES. Kolejnym etapem badań było z
- Page 110 and 111: 3. Afridi H.I., Kazi T.G., Kazi N.G
- Page 112 and 113: z analizatorem czasu przelotu (Opti
- Page 114 and 115: POLIMER KSANTANOWY JAKO STABILIZATO
- Page 116 and 117: OZNACZANIE MIEDZI W GLEBIE I OSADAC
- Page 118 and 119: OZNACZANIE WYBRANYCH METALII ZWIĄZ
- Page 120 and 121: mieściła się w granicach od 0,11
- Page 122 and 123: [2] - H. Olivier-Bourbigou, L. Magn
- Page 124 and 125: DudekDybczyńskiGrodowskiHanćJakub
- Page 126 and 127: KuziołaRafałKatolicki Uniwersytet
- Page 128 and 129: PyszynskaMartaInstytut Chemii i Tec
- Page 130 and 131: ZagrodzkiZawiszaZgoła-Grześkowiak
Change language