Materiały - Wydział Technologii Chemicznej - Poznan.pl

PROBLEMATYKA OZNACZANIA SELENUW SUPLEMENTACH DIETY OBECNYCHNA POLSKIM RYNKUM. Woźniak, P. Niedzielski, M. RudnickaUniwersytet im. Adama Mickiewicza, Wydział Chemii, Zakład Analizy Wodyi Gruntów, ul. Umultowska 89b, 61-614 Poznań, e-mail: pnied@amu.edu.plOdkryty w roku 1817 przez szwedzkiego chemika J.J. Berzeliusa selenpoczątkowo uważany za pierwiastek o wyłącznie toksycznych właściwościach, okazałsię niezbędnym mikroskładnikiem, koniecznym do prawidłowego funkcjonowaniaorganizmów ludzi i zwierząt. Pierwiastek ten w organizmie człowieka spełnia wielefunkcji, a do najważniejszych można zaliczyć: ochronę komórek przed szkodliwymdziałaniem wolnych rodników, zapobieganie powstawaniu zmian nowotworowych wróżnych narządach i tkankach, czy wpływanie na prawidłowe funkcjonowanietarczycy. Ostatnie badania dowodzą, że selen odgrywa także ważną rolę wzapobieganiu chorób sercowo-naczyniowych, powstawaniu stanów zapalnych orazhamowaniu rozwoju wirusa HIV.Pomimo tego, że selen jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowaniaorganizmów żywych, to jego nadmierna dawka może spowodować zaburzenia whomeostazie organizmu, a nawet prowadzić do śmierci. Granica między dawkąleczniczą a toksyczną jest wąska i zależy od formy chemicznej selenu, jegozawartości w organizmie i wielu innych zmiennych. Dlatego ważne staje sięmonitorowanie zawartości tego pierwiastka nie tylko w organizmie człowieka, aletakże w produktach spożywczych, glebie czy suplementach diety. Jedną z metoduzupełniania niedoboru selenu w organizmie może być suplementacja preparatamizawierającymi jego związki. Zgodnie z polskim prawem suplementy diety nie sąuznawane za leki, przez co są bardzo powszechne. Stwarza to ryzyko dostarczenianadmiernej dawki, która może spowodować wystąpienie objawów toksycznych.Celem pracy jest określenie formy występowania oraz zawartości związkówselenu w suplementach diety dostępnych na polskim rynku oraz próba oceny ichprzydatności w procesie uzupełniania niedoborów tego pierwiastka.47