Materiały - Wydział Technologii Chemicznej - Poznan.pl

OZNACZANIE WYBRANYCH METALII ZWIĄZKÓW POLIFENOLOWYCH W URTICADIOICAK. Stelmaszyk 1) , A. Szymański 1) , E.Witkowska-Banaszczak 2) ,M. Szymański 2)1)Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Wydział Chemii, ul. Umultowska 89,61-614, Poznań,2)Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego, Katedra i ZakładFarmakognozji, ul. Święcickiego 4, 60-781 Poznań,Metale takie jak Ca, Mg, Na, K należą do tzw. makroelementów, czylipierwiastków występujących w znacznych ilościach w organizmie oraz niezbędnychdla jego prawidłowego funkcjonowania. Mikroelementy natomiast powinnywystępować w ściśle określonych ilościach, ponieważ zarówno ich niedobór, jak inadmiar są niekorzystne dla zdrowia. Natomiast dostanie się do organizmu człowiekatakich metali, jak Cd, Hg czy Pb stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia i życia.Problem związany z tymi metalami polega nie tylko na ich właściwościachtoksycznych, ale także na zdolności do kumulowania się, czyli gromadzenia worganizmie człowieka. Metale ciężkie mogą wnikać do organizmu człowieka poprzezukład oddechowy, pokarmowy oraz przez skórę, a skutki ich działania mogą ujawniaćsię po wielu latach. Dlatego też istotne jest monitorowanie zawartości poszczególnychmetali również w surowcach roślinnych wykorzystywanych w lecznictwie. Pokrzywazwyczajna (Urtica dioica L.) jest jednoroczną rośliną należącą do rodziny Urticaceae.Zwykle postrzegana jest, jako trudny do wyplewienia chwast, jednak w fitoterapiiuważana jest za jedną z cenniejszych roślin leczniczych. Ziele pokrzywy stosowanejest w chorobach dróg moczowych, chorobie reumatycznej, zewnętrznie w trudnogojących się ranach oraz w suplementacji mikroelementów i witamin.Celem pracy było oznaczenie zawartości wybranych metali metodą ICP-OESoraz sumy polifenoli i kwasów fenolowych metodami kolorymetrycznymi zodczynnikiem Folin-Ciocalteu i z odczynnikiem Arnova w zielu pokrzywyzwyczajnej oraz porównanie ilości oznaczonych metali i polifenoli w zależności odmiejsca pobrania próbki. Surowiec do badań (liście i łodygi) został pobrany z dwóchmiejsc w Puszczy Noteckiej: w okolicy Kiszewa w czerwcu oraz z okolicy Sierakowaw październiku.Pobrane próbki wysuszono do stałej masy, następnie materiał rozdrobniono w celuuzyskania jednorodnego pyłu (homogenizacja). Tak przygotowane i odważone próbkipoddano procesowi mineralizacji za pomocą mineralizatora mikrofalowego CEMCorporation USA Mars 5. Zawartość wybranych metali oznaczono metodą optycznejspektrometrii emisyjnej z plazmą sprzężoną indukcyjnie (ICP – OES) stosującspektrometr Varian ICP – OES VISTA MPX (Inductively Coupled Plasma – OpticalEmission Spectrometry), gdyż metoda ta charakteryzuje się możliwością szybkiego ijednoczesnego oznaczenia kilkudziesięciu pierwiastków w roztworze od 0,01 do 100µg/L z dużą dokładnością i dobrą precyzją, zapewnia także szeroki zakres liniowości.118