TEMAT NUMERUE tos studentaElżbieta B. Nowak: Temat <strong>na</strong>szej dzisiejszejdyskusji redakcyjnej to współczesny etos studenta.Jest dziś z <strong>na</strong>mi <strong>prof</strong>esor Mirosław Rutkowski,etyk, którego proszę o definicję tego pojęcia.Prof. Mirosław Rutkowski: Etos jest zbiorem zasadlub wartości, zwykle moralnych – chociaż nie zawsze,bo mogą go konstytuować również reguły obyczaju,które kierują zacho<strong>wani</strong>em ludzi. Należy zwrócićuwagę <strong>na</strong> dwie rzeczy. Po pierwsze – nie ma etosu indywidualnychosób. Etos jest zawsze wzorcem postępo<strong>wani</strong>aokreślonej grupy; dlatego mówimy o etosierycerskim, etosie <strong>na</strong>uczyciela, studenta czy urzędnika.No i po drugie – nie ma etosu o negatywnej wymowiemoralnej, np. bandziora czy chuliga<strong>na</strong>. To wzorzec postępo<strong>wani</strong>a,który zawsze jest oceniany pozytywnie.E.B. Nowak: Dziękuję bardzo. Podczas poprzedniejdyskusji sformułowane zostały różnegorodzaju diagnozy dotyczące obecnego funkcjono<strong>wani</strong>auniwersytetu. Wśród jej uczestników pojawiłysię głosy mówiące o tym, że zanikają właściwerelacje między studentami a wykładowcami.Przyczyn tego stanu rzeczy upatruje się m.in.w umasowieniu studiów, wykładowcy właściwiejuż nie są w stanie rozpoz<strong>na</strong>ć swoich studentóworaz ich możliwości, nie są też w stanie poświęcićim wystarczająco dużo uwagi.Na początku <strong>na</strong>szej rozmowy chciałabym zapytaćobecnych z <strong>na</strong>mi wykładowców: jaki etosstudenta obowiązywał w czasach, kiedy państwostudiowali?Prof. Mirosława Gazińska: Nawiązując do definicjisformułowanej przez pa<strong>na</strong> <strong>prof</strong>esora Rutkowskiego,uważam, że etos studenta powinien być rozważanyw szerszym kontekście, jaki stanowi etos akademicki.Wracając do pytania. W czasach, w których studiowałam,niezaprzeczalnym faktem była elitarność – studiabyły dobrem rzadkim. Przy<strong>na</strong>leżność do grupy studenckiejstanowiła wyraźny wyróżnik. Osobną kwestiestanowił system rekrutacyjny i funkcjono<strong>wani</strong>e tzw.punktów za pochodzenie. Dla młodych ludzi – zmotywowanych,zdolnych i żądnych wiedzy – wartością6
yło tak studio<strong>wani</strong>e <strong>na</strong> wymarzonym kierunku, jaki przy<strong>na</strong>leżność do grupy. Kilkadziesiąt lat temu innybył status studenta, określany zarówno przez samągrupę, uczelnię, jak i społeczeństwo. Dziś studia stałysię dobrem w zasadzie powszechnym, dla przykładu,kiedy w 1985 roku Uniwersytet Szczeciński rozpoczy<strong>na</strong>łswoją działalność, studiowało <strong>na</strong> nim ok. 5 tys.studentów, teraz studiuje ok. 30 tys. młodych ludzi –trudno mówić w takich warunkach o elitarności.Prof. Inga Iwasiów: Studiowałam w latach osiemdziesiątych,zaczy<strong>na</strong>łam w stanie wojennym. W związkuz tym <strong>na</strong>sz etos był także etosem politycznym. Napewno czuliśmy się wspólnotą jako ci, którzy chcą dążyćdo zmiany, a konieczność tę czuło się w powietrzu.Na pewno elitarność, o której mówiła pani rektor, byławaż<strong>na</strong>. Wybór kierunku studiów był bardzo ważny,stanowił ukorono<strong>wani</strong>e edukacji licealnej, też świadomiekształtowanej. Mniej zadarzało się przypadkowychwyborów, przy<strong>na</strong>jmniej wśród humanistów. Nastudia przychodziliśmy już z przeczytaną biblioteką,wiedząc, czego chcemy i świadomością, że musimysię starać, aby te cele zostały osiągnięte. Świat wtedybył z jednej strony prostszy, a z drugiej strony – bardziejskomplikowany. Jeżeli chciało się osiągnąć coświęcej niż etat w szkole podstawowej, to trzeba byłojuż w czasie studiów wykazać się nieprzeciętnymiumiejętnościami. Faktycznie występowała też potrzebatej aktywności, która zanika, a obwiniałabym o tokulturę masową. Na <strong>na</strong>sze postawy wpływa nie tylkoto, że nie jesteśmy dziś już taką elitarną grupą, kiedy<strong>podejmujemy</strong> studia, ale też to, że żyjemy w świeciekultury masowej.Współczesny student często dodatkowo pracuje,ale też ma tak obszerną ofertę różnych sposobów traceniaczasu, że często ulega pokusom. Natomiast myfaktycznie często spędzaliśmy czas dyskutując o tym,co było przedmiotem studiów. Studia <strong>na</strong>m się „rozlewały”<strong>na</strong> życie. Czytaliśmy wspólnie książki i o nich rozmawialiśmy,<strong>na</strong>prawdę byliśmy <strong>na</strong> bieżąco z nowościamiwydawniczymi: powieścią, studium filozoficznym,rozprawą z socjologii. Człowiek, który jest studentemfilologii polskiej, ma taki obowiązek. Oczywiście, niewszyscy od ra<strong>na</strong> do nocy czytali książki, ale ton <strong>na</strong>dawalici, którzy czytali, grali w teatrze, pisali. To było teżbardzo charakterystyczne dla tamtego czasu.Nie chciałabym jed<strong>na</strong>k, żebyście państwo odnieśliwrażenie, że chcę swą wypowiedzią stworzyć kontrapunkt– powiedzieć, że wówczas było świetnie i mybyliśmy z<strong>na</strong>komici, a z tego <strong>na</strong>leżałoby wywnioskować,że dzisiaj jest zupełnie i<strong>na</strong>czej. To „dzisiaj” jest bardziejróżnorodne. Kwestia relacji ze studentami i tego, czytworzymy wspólnotę, jest otwarta. To prawda, wieluswoich studentów nie z<strong>na</strong>my z imienia i <strong>na</strong>zwiska, niemożemy z<strong>na</strong>ć kilkuset osób rocznie. Ale już podczassemi<strong>na</strong>riów <strong>na</strong>wiązuję bardzo bliskie relacje intelektualne.Myślę, że większość z <strong>na</strong>s wówczas poz<strong>na</strong>je i rozwijamożliwości swoich studentów i wykonuje z nimitę pracę, która kiedyś dotyczyła prawie wszystkichform dydaktycznych. Chcę wyraźnie pochwalić mojestudentki, które przecież nierzadko podejmują pracęzarobkową, rozpoczy<strong>na</strong>ją inny kierunek studiów albowychowują dzieci, czyli spełniają różne role, za intensywnośćpracy <strong>na</strong> semi<strong>na</strong>rium. Tak, semi<strong>na</strong>rium jeszczeratuje ten model dydaktyki, który dla humanistów jest<strong>na</strong>jważniejszy.TEMAT NUMERUUczestnicy dyskusjifot. Krzysztof Trzciński7
- Page 1 and 2: Drodzy Czytelnicy,wspólnie z Samor
- Page 3: TEMAT NUMERUWspółczesnyetos stude
- Page 7 and 8: TEMAT NUMERUfesora Janusza Czapińs
- Page 9 and 10: jest problem dla kogoś takiego jak
- Page 11 and 12: TEMAT NUMERUpensaty. To budzić mo
- Page 13 and 14: TEMAT NUMERUprawdopodobnie w tamtyc
- Page 15: TEMAT NUMERUNatalia Zwierzchowska,a
- Page 21 and 22: TEMAT NUMERUma zaliczone seminarium
- Page 23 and 24: TEMAT NUMERUI.S.: Do jakich refleks
- Page 25 and 26: TEMAT NUMERUStudent:superbohaterPat
- Page 27 and 28: TEMAT NUMERUSamorząd Studenckipods
- Page 29 and 30: TEMAT NUMERUrzeniach kulturalnych (
- Page 31 and 32: ogólne, a zbyt mało miejsca pośw
- Page 33 and 34: TEMAT NUMERUganizowane przez studen
- Page 35 and 36: TEMAT NUMERUTakie będziestudentów
- Page 37 and 38: WYDARZENIADzień 10 kwietnia 2010 r
- Page 39 and 40: Pro Publico BonoKoła Naukowe Pro P
- Page 41 and 42: wówczas pierwsze Stowarzyszenie
- Page 43 and 44: WYDARZENIAi zwiększenia swojej kon
- Page 45 and 46: WYDARZENIAnp. Chiny. Tak więc czy
- Page 47 and 48: WYDARZENIACzłonkowie zespołu bada
- Page 49 and 50: WYDARZENIAstudenckich, dostępnych
- Page 51 and 52: WYDARZENIAPrawnicy o sytuacji organ
- Page 53 and 54: WYDARZENIADostrzec matematykę w ku
- Page 55 and 56:
WYDARZENIAPaweł Dzielabsolwent fil
- Page 57 and 58:
Targi Edukacyjne3 tysiące kilometr
- Page 59 and 60:
stopni oraz system punktów kredyto
- Page 61 and 62:
odbyły się już po raz ósmy Dni
- Page 63 and 64:
KULTURAPo co komu kultura?Impresje
- Page 65 and 66:
KULTURAWiosennyKoncert Uniwersyteck
- Page 67 and 68:
KULTURAAKUSTYCZEŃ 2010Na pokładzi
- Page 69 and 70:
urmistrz Rosow, inicjator transgran
- Page 71 and 72:
WOKÓŁ UCZELNIŚwiat nauki wymaga
- Page 73 and 74:
Z fizyką, matematykąi przedsiębi
- Page 75 and 76:
REGION, EUROPA, ŚWIATPoetyckie bad
- Page 77 and 78:
REGION, EUROPA, ŚWIATMusimy rozumi
- Page 79 and 80:
SPORTWielki sukces studentów IKF U
- Page 81 and 82:
SPORTrów w USA, wychwalający pols
- Page 83 and 84:
PREZENTACJENowościWydawnictwa Nauk
- Page 85 and 86:
PREZENTACJE„Umaszynowienie”w Wa
- Page 87 and 88:
dla Pana. Przez kilka lat ciągnie
- Page 89 and 90:
PREZENTACJEPolacy w GruzjiDnia 27 m
- Page 91 and 92:
PREZENTACJERyszard Liskowacki(pseud
- Page 93 and 94:
PREZENTACJEgdyż oznaczało pokonyw
- Page 95 and 96:
PREZENTACJE97
- Page 97 and 98:
PATRONATII edycja konkursu fotograf