10

Ñ.Ãîí÷èãñóìëàà "Õîøóó íààäàì"-ààðàà, Ìîíãîë óëñûí Àðäûí æ¿æèã÷èí
õºãæìèéí çîõèîë÷ Æ.×óëóóí "Íóóðûí äîìîã", "Óðàí Xac"-ûíõàà
ìàðòàãäàøã¿é ñàéõàí àÿëãóóã çîõèîõ ¿íäýñ íü äýýðõ öîìíîëóóäààñ áîëñîí
ãýæ áîäîõîä Á.Øèðýíäýâèéí öàã õóãàöààíû óðëàãèéí á¿òýýë òóóðâèõ
àâüÿàñ ÿìàð õýìæýýíä áàéñíûã òàéëáàðëàõ íü èë¿¿ö ìýò. Á¿æãýí æ¿æãèéí
öîìíîë áè÷èõ áîëñíîî äóðñàí ÿðèõäàà: "Çîõèîë÷ ×.Ëîäîéäàìáà áèä
õî¸ð áàãààñàà ¿åðõñýí ñóðãóóëèéí íàéçóóä þìàà. Çóíû íýã îðîé ñàëõèíä
ãàð÷ ÿâàõäàà áèä õî¸ð óðàí á¿òýýëèéí òóõàé ÿðèëöàæ ñóóãààä áè: -Ìàíàé
òåàòðûí óðëàãò á¿æãýí æ¿æèã èõ ¿ã¿éëýãäýæ áàéíà ø¿¿ äýý! ãýýä ººðèéí
ñàíàæ ÿâäàãàà õýëñýí þì. Òýãñýí ÷èíü Ëîäîéäàìáà ìààíü:
-×è èéì òîäîðõîé ñàíàà õýëæ, äîòðîî áîäîëòîé ÿâàà õ¿í ººðºº áè÷ýý÷
äýý ãýõëýýð íü ýíý ¿ãýíä çîðèãæèæ õýä, õýäýí öîìíîë áè÷ñýí þì" ãýæ
õóó÷èëæ áàéñàí. ×óõàì ýíý ñàíààãàà ã¿éöýëä¿¿ëýõ çîõèîë÷èéí ò¿¿õ,
äîìãèéí ºðãºí ìýäëýã, öàì ìàéäàð çýðýã óëàìæëàëò óðëàãèéí òºðºë
ç¿éëèéã áàãààñ ¿çýæ áàéñàí íü ñýòãýëäýý ò¿¿íèéã òîâ òîäîðõîé õàäãàëñààð
èðñýí õóðö îé äóðñàìæ øóóä íºëººëñºí áàéíà. "Õîøóó íààäàì", "Íàéç
çàëóóñ" öîìíîë íü çîõèîë÷èéí ò¿¿õèéí èõ ìýäëýãò òóëãóóðëàæýý ãýæ õýëæ
áîëîõîîð áîë "Íóóðûí äîìîã", "Óðàí Õàñ" íü íóòãèéí äîìîã, áàãà íàñàíä
¿çýæ áàéñàí öàì, ìàéäðûí óðëàãèéí á¿æèã á¿æèì, õºã àÿëãóóòàé õàìò
ñýòãýëä íü îðæ èðñýí áîëîâ óó? ãýìýýð áàéäàã. Ýë öîìíîëä çîõèîë÷ áè÷ñýí
áèø õàðèí òýðòýýõ áóóðàë öàãèéí äîìîã õóó÷ ñýòãýë ýçýìäýõ ìýò áîëäîã.
"Íóóðûí äîìîã"-èéí Ñ¿ðýí òàéæ, ¯çýñãýëýíò îõèí Öýðìàà, çàðöûí õ¿¿
Äàíçàí, "Óðàí Õàñ"-ûí Óðàí Õàñ íàð áîë íýã òàëààñ íü áîäâîë çîõèîã÷èéí
ìýäýõ áàãûí àìüäðàë, íºãºº òàëààñ íü ¿çâýë çîõèîë÷èéí ¿çýæ äóóëñíàà
áóéëóóëàõ çàìààð á¿òýýñýí óðàí ñàéõíû äàâòàãäàøã¿é ä¿ðèéí õîñëîëîîñ
¿çýã÷äèéí ñýòãýë ýçýìäñýí óðëàãèéí ä¿ð þì. Çîõèîë÷èéí á¿æãýí æ¿æãèéí
öîìíîëûí òóõàéä õºãæèì ñóäëàà÷ Á.Áàòæàðãàë "... ªíãºðñºí 30 æèëèéí
äîòîð ìàíàé óðàí á¿òýýë÷èä èéñëýëèéí áîëîí îðîí íóããèéí òàéçíàà
20 ãàðóé á¿æãýí æ¿æèã á¿òýýí òóóðâèæ ¿çýã ÷ îëîíäîî òîëèëóóëëàà.
"Øàðèëæèí äóíäàõ öýöýã", "Íóóðûí äîìîã", "Óðàí Õàñ" çýðýã ¿íäýñíèé
á¿æãýí æ¿æãèéã ¿çýã÷, ñîíñîã÷ îëîí õýäèéíýý ìýääýã áîëæýý... òóóðâèë
áè÷èã÷ ×.Íàöàãäîðæ, Á.Øèðýíäýâ íàð Ìîíãîë îðîíä åâðîë ìàÿãèéí
á¿æãèéí æ¿æãèéã çîõèîí òóóðâèõ õ¿íäòýé áºãººä ãàâüÿàò ¿éëñýä õ¿÷
îþóíàà çîðèóëñàí þì ..." ãýæ ¿íýëæýý. ("Õºäºëìºð". 1989-4-22). Õºãæèì
ñóäëàà÷èéí ýë ¿íýëýëòèéã õýìýýí çºâøèõèéí õàìò çàðèì íýã ç¿éë äýýð
ñàíàà áàãà çºðæ áàéãààã õýëìýýð áàéíà. Á.Øèðýíäýâèéí çàðèì öîìíîëûí
òóõàéä åâðîï ìàÿãèéí ãýäãèéã õîëáîãäóóëæ áîëîõîîð áîëîâ÷ "Íóóðûí
äîìîã" "Óðàí Õàñ" õî¸ð áîë ¿¿ññýí õºðñ íü ÿàõ àðãàã¿é ¿íäýñíèé õºðñíººñ
ºíäèéñíèéã õýëìýýð áàéíà. ¯¿íèéã çîõèîã÷èéí "Äàëàéí äàâàëãààíààð" íîì
áîëîí áóñàä äóðòãàëä áàãàäàà ¿çýæ õàðæ àñàí öàì, ìàéäàðûí òóõàé ñýòãýëä
õîíîãøèæ, í¿äýíä õàðàãäàõààð ä¿ðñëýí ºã¿¿ëñíýýñ ¿çýæ áîëíî. Çîõèîë÷
áàñ îäîîãîîð õºãæèì íü õàðààõàí áè÷èãäýýã¿é "Çàëààò óóëûí çàëóó õîñ",
"Í¿ãýë í¿äòýé" á¿æãýí æ¿æãèéí öîìíîë áè÷ñýí þì.
Á.Øèðýíäýâ áàãà çàëóóäàà Ä.Íàöàãäîðæèéí "Ìèíèé íyòaã",
Ö.Äàìäèíñ¿ðýíãèéí "Ãîëîãäñîí õ¿¿õýí", Ñ.Áóÿííýìýõèéí "Ìàë÷èí
212