23.11.2017 Views

ortakmiras_23112017

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

yöresel kutlama, şenlik ve festivaller geleneksel ürün, uygulama<br />

ve aktörlerin yer alması nedeniyle özgün yapılarını<br />

bir ölçüde devam ettirebilmişlerdir. Bu tür etkinlikler<br />

ilgili yerleşim birimleriyle özdeşleşmiştir. Çoğunluğu<br />

yerel yönetim ve derneklerce düzenlenen bu etkinlikler<br />

sosyo-kültürel işlevlerinin yanında ekonomik işleve de sahiptir.<br />

Yerelin ulusal ve küreselle buluştuğu bu faaliyetlerle<br />

daha çok ilgili yörenin temel gıda ürünlerinin (bal, şeftali,<br />

üzüm, ceviz, havuç vb.) tanıtılması ve değerlendirilmesi<br />

amaçlanmaktadır.<br />

Türkler yaylak ve kışlak şeklindeki ikili yaşam tarzını ata<br />

mirası olarak kabul ederek yaşatmaya devam etmişlerdir.<br />

Dolayısıyla yaylaya göç, yayla yaşamı ve yayla şenlikleri<br />

Türk toplumsal yaşamının en önemli kültürel etkinlerinden<br />

biridir. Türk dünyasını oluşturan diğer devlet ve<br />

topluluklardaki gibi Anadolu’da pek çok yayla şenliği<br />

düzenlenmektedir. Son dönemde özellikle Doğu Karadeniz,<br />

yayla şenlikleriyle dikkat çekmektedir. Bu bölgede<br />

Bahar’ın gelişiyle yaylalara toplu olarak göçen halk Hıdırellez’le<br />

birlikte yayla şenlikleri düzenlemeye başlar. Doğu<br />

Karadeniz’deki yayla şenlikleri daha çok Temmuz ve Ağustos<br />

aylarında gerçekleştirilmektedir (Şişman 2010: 549-<br />

559). “Kadırga Yaylası Şenlikleri (Gümüşhane- Trabzon<br />

sınırı), Geleneksel Hıdır Nebi Yayla Şenlikleri (Akçaabat/<br />

Trabzon), Sisdağı Şenlikleri (Şalpazarı/ Trabzon), Beşikdüzü<br />

Mayıs Yedisi Şenlikleri (Beşikdüzü/ Trabzon), İkizdere-<br />

Ovit Yayla Şenlikleri (Rize), Ardeşen Küçük Yayla<br />

Kültür Festivali (Rize), Anzer Bal Yayla Şenliği (Ballıköy/<br />

Rize)” Doğu Karadeniz’de düzenlenen yayla şenliklerinden<br />

bazılarıdır. Bu şenliklere geleneksel kıyafetleriyle katılanlar<br />

kurbanlar kesip topluca yöresel yemekleri yerler,<br />

mani ve türküler söyleyip kemençe, davul, zurna ve tulum<br />

ezgileri eşliğinde horon oynarlar. Ayrıca bu şenlikler vesilesiyle<br />

kurulan pazar ve panayırlarda yöresel ürünler<br />

meraklılarına sunulur. Yayla şenliklerinde bazen ok atma<br />

yarışmalarının, güreş müsabakalarının, at yarışlarının ve<br />

boğa güreşlerinin de düzenlendiği görülür. Yine bu şenliklerde<br />

“aşık, koz, çelik çomak, ip atlama, halat çekme, salıncağa<br />

binme, uçurtma uçurma” gibi oyun ve eğlencelere<br />

de rastlanmaktadır.<br />

Salıncak ve Gıcırga, yayla şenliklerinin temel eğlencelerinin<br />

başında gelmektedir. Yüksek ağaçlara urganların geçirilmesiyle<br />

kurulan salıncaklar çocuklar ve yetişkinlerin<br />

başlıca eğlence araçlarındadır. Anadolu’da Gıcırga veya<br />

Gıcırık adıyla tanınan bu oyun aracı yaklaşık bir buçuk<br />

metrelik yere sağlam bir şekilde sabitlenmiş 15 cm. çaplı<br />

bir kazığın üzerine, tam ortasında küçük bir yuva açılan<br />

15 metrelik büyük bir ağaç direğin oturtulmasıyla elde<br />

edilir. Gıcırgaya iki kişi karşılıklı binerek veya abanarak ve<br />

aşağı yukarı hareket ederek dönerler. İki ağacın birleştiği<br />

yere konulan kömür parçasının çıkardığı sesten dolayı bu<br />

geleneksel eğlence aracına Gıcırık veya Gıcırga adı verildi-<br />

341<br />

Eğlence

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!