POST SCRIPTUM - 1 2020

Jarek: Bursztyn nazywany był kiedyś “Złotem
Północy”. Pozyskiwano go nie tylko nad morzem,
ale też w głębi kraju, nad Narwią. To po bursztyn
zapuścił się kiedyś do Polski sam Neron podczas
słynnej Wyprawy Bursztynowej. Czym bursztyn
jest dla Ciebie? I dlaczego bursztyn..?
Ja nie musiałem jak Neron wyprawiać się gdzieś daleko.
Jestem Gdynianinem. Bursztyn był zawsze w pobliżu.
Był legendą dla moich przodków i jest legendą dla mnie.
Określenie “Złoto Północy “ jest nazwą, co najmniej
obraźliwą. Są rodzaje bursztynu wielokrotnie droższe
od złota. To najdroższy minerał w Europie. Znajdujemy
go w szerokim pasie Północnej Europy.
Od niemiecko-duńskiego wybrzeża Morza Północnego
poprzez Niemcy, Danię, Polskę, Łotwę, Litwę, Estonię,
Białoruś aż po Finlandię. Nie ma pewności czy Neron
zapuścił się nad Bałtyk, czy nad Morze Północne.
Samo morze ma z bursztynem tyle wspólnego, że go
wydobywa z ziemi. Jak górnik.
Jarek: Pewności nie ma nawet z historią taką
sprzed ośmiu (Smoleńsk i różne wersje tego
samego zdarzenia), czy osiemdziesięciu lat
(spory dotyczące II Wojny Światowej), a co
dopiero mówić o dwóch tysiącach. Jednak są
zapisy w kronikach rzymskich na temat Lechii
i naszego morza (nazywanego wówczas Morzem
Sarmackim), więc będę się upierał.
Wiem, że historia to Twój konik, więc nie dam się
sprowokować do polemiki historycznej (śmiech)
Jarek: Wykonywanie biżuterii jakoś automatycznie
kojarzy mi się z kobietą. Skąd u Ciebie miłość do
biżuterii? A może właśnie wzięła się z miłości do
kobiet?
Ja sam łowię bursztyn, z którego później robię biżuterię
. Uwierz mi, że to jest zajęcie dla prawdziwego
mężczyzny. Nigdy nie rozważałem relacji kobieta
a biżuteria, natomiast kobieta jest zawsze inspiracją.
A piękna kobieta podwójnie. Byłem w życiu zakochany
wielokrotnie. Czy miłość inspiruje artystę?
Dla mnie natchnieniem jest wszystko. Przyroda,
malarstwo, muzyka. Zdarza się, że dopiero po zrobieniu
biżuterii okazuje się ona doskonale pasująca do
konkretnej osoby, choć często inspiruje mnie ktoś, kogo
znam. Wtedy biżuteria wychodzi najpiękniej.
(Dyskretnie puszczam oko do Beaty, a Piotr udaje, że
tego nie widzi.)
Beata: Nigdy nie widziałam w Twoich pracach
połączenia bursztynu ze srebrem do czego
przyzwyczaiły nas firmy jubilerskie. Dlaczego?
Po prostu nie i już!
Bursztynu nie oprawa się w srebro! Kwas bursztynowy
zawarty w nim w reakcji elektrolizy ze srebrem w
styczności z ludzkim ciałem wydziela azotki i azotany
srebra. To jest trucizna! W Prusach istniał zakaz oprawiania
bursztynu w srebro pod karą śmierci! Protestanckie
pracownie bursztynnicze w czasach wojen religijnych
z rozmysłem produkowały monstrancje z bursztynu
i srebra. Ksiądz katolicki spożywając hostię z takiej
monstrancji miał duże szanse przenieść się na łono Pana.
W końcu lat 60 ubiegłego wieku, wobec olbrzymiego
zapotrzebowania rynku na bursztyn, zaczęto stosować
inne żywice kopalne. A także tani bursztyn pośledniego
gatunku poddawany głębokiej obróbce termicznej
i chemicznej. I to właśnie to od lat 60-tych jest pakowane
w srebro. Utworzono Normy Handlowe, które uznają,
że inne żywice kopalne i robione z nich tworzywa
sztuczne są bursztynem. Kalafonia z Dominikany (ta
sama, z której robi się lakiery do samochodów, stosuje do
nacierania smyków do skrzypiec i używa do lutowania)
nazwana została Bursztynem Dominikańskim i zalała
rynki światowe. Jest ona do 10 000 razy tańsza od
bursztynu. Dociążona srebrem w majestacie Norm
Handlowych jest sprzedawana jako bursztyn. Dla mnie
sam pomysł oprawiania minerału, który jest naturalny,
szlachetny i przyjazny człowiekowi w trujące srebro, jest
pomysłem kuriozalnym! Bursztyn od wieków leczył.
I tak powinno pozostać!
(Mam wątpliwości dotyczące tej elektrolizy.
Pamiętam ze szkoły, że do tego potrzebny jest prąd stały,
ale nie chcę denerwować Piotra, bo się lekko pobudził.
W tym stanie napięcia z pewnością dałby radę wejść
w reakcję. Co najmniej z pytającym.)
Beata: To, co robisz jest zupełnie inne, niż biżuteria
lansowana przez media i nasze rodzime celebrytki.
Co myślisz o tych maleńkich ozdóbkach noszonych
masowo przez Polki?
Uwielbiam kobiety, ale... Moim zdaniem Polki mają
najgorszy w Europie gust w doborze biżuterii. 92% ozdób
jest produkowanych w Tajlandii. Wzornictwo jest
wynikiem nowoczesnej technologii w masowej produkcji.
Nie ma nic wspólnego ze Sztuką czy Pięknem. Ma być
tanio i przy jak najmniejszej stracie materiałów!
Stąd te misie, koniczyna i gwiazdki wycinane z blachy
w milionach sztuk. Trudno nawet mówić o estetyce przy
czymś rodem z katalogów wysyłkowych lub odpustowych
POST SCRIPTUM
103