POST SCRIPTUM - 1 2020

More documents

Recommendations

Info

Wokół twórczości Olgi Tokarczuk Porzucone sny, życie i pisanie 4 Robert Knapik Ebonitowy już na zawsze będzie mi się kojarzyć z twórczością Olgi Tokarczuk, obudzony o drugiej w nocy, pierwsze, co powiem, to właśnie „ebonitowy”. Określenie pojawia się w opowiadaniu Wyspa, są to ebonitowe guziki, na tyle egzotyczne, co po prostu określenie bliżej mi nieznane. Po przebudzeniu znowu wpada do głowy, przy każdej głębszej refleksji są ze mną ebonitowe guziki. Z ogromną radością przyjąłem wiadomość, iż to Olga Tokarczuk otrzyma Literacką Nagrodę Nobla za rok 2018. Z wypiekami na twarzy czekałem na mowę noblowską, byłem pewny, że będzie to coś zapierającego dech w piersiach. Olga Tokarczuk ma niezwykły talent oratorski, tembr głosu, znamienitą umiejętność jasnego opowiadania o sprawach złożonych, wszystko, co umożliwia pozyskanie zainteresowania słuchaczy. No i stało się, w pierwszych kilku zdaniach pojawia się znowu to określenie, poczułem jakbym wrócił do przeszłości. Tokarczuk za pomocą słów otwiera umysły, stara się przekonać słuchaczy o złożoności świata. Jako mała dziewczynka kręciła ebonitową gałką od radia, za jego POST SCRIPTUM pomocą otwierała się przed nią inna, nieznana rzeczywistość. Próbuję poskładać to w jakieś bardziej ogólne doświadczenie, przecież jako mały chłopiec również byłem zafascynowany niezrozumiałym dla mnie jeszcze radiowym światem, większość z nas ma takie sprzęty na strychach bądź się ich pozbyła. Stare, nieużywane rzeczy są wyrzucane – brak czułości, nie mamy potrzeby obcowania z przeszłością, być może ta przeszłość boli, nie daje się zaczarować. Literatura umożliwia jednak próbę uchwycenia rzeczywistości w jej złożoności. Takie oto radio z ebonitową gałką, światełkami i muzyka jazzowa najczęściej w godzinach wieczornych bądź nocnych. Nieznany mi bliżej świat wielkiej kultury, scen muzycznych, dla człowieka z prowincji było w tym coś czarującego, przez chwilę byłem tam, słuchałem na żywo tej magicznej muzyki. Pamiętam etykiety od jakiegoś alkoholu z czarnoskórym trębaczem jazzowym, i chociaż magia trochę wyblakła, to i tak pierwsze myśli o tym dziecięcym doświadczeniu powodują gęsią skórkę, z dala od światowych błysków i neonów, ale w jednej chwili przenoszę się tam gdzie bije kultura. To taki mały ukłon w stronę marzeń z dzieciństwa, które pomogła na nowo odzyskać Olga Tokarczuk. Realne oddziaływanie literatury Zadaję sobie pytanie, czy literatura w obecnym świecie ma wpływ na rzeczywistość, na ile poprzez dyskusję, wspólne doświadczenie, refleksję, jesteśmy w stanie dojść do jakiegoś ważnego stanowiska, zmienić stan świadomości. Powiedzmy szczerze, wymaga to bardzo wiele czasu, niejedna generacja musi kłopotać się ze starymi nawykami, tradycjami, które nie są przyjazne, a jedynie wypełniają jakiś pusty szablon. Inna nasza noblistka – Wisława Szymborska ukazywała obraz człowieka nie do końca pomyślny – więcej ułomności, zalet niewiele. Olga Tokarczuk natomiast szuka w człowieku dobra, pisanie ma zresztą do tego dobra nas doprowadzić. Widziałbym to społeczne zaangażowanie jako spojrzenie w głąb na potrzeby, niedostatki, próbę nazwania tego, co utracone, porzucone w pośpiechu, bezmyślnie pozostawione, coś zupełnie nieprzydatnego. Tokarczuk w swych opowieściach, próbuje wytrącić niezwykłość życia tak jak poszukiwacze złota przeczesujący drobinki piasku w nurcie rzeki, to przywrócenie tęsknoty za tym, co w nas pierwotne, instynktowne.
Porzucone sny, życie i pisanie Pisarka w mowie noblowskiej mówi między innymi o tym, że więcej nas łączy niż dzieli, zatraciliśmy wspólne pojmowanie świata, a literatura być może ma wrócić nas do tego jednego krwioobiegu. Literatura jest tak naprawdę tym pierwszym, niczym niezagłuszonym, wspólnym doświadczeniem, próbą odzyskania dawnej tożsamości, która nie wypiera się różnorodności, w złożoności świata widzi rozkwit i powód do dumy. Postaci na kartach powieści pojawia się sporo, w Księgach Jakubowych jest ich ponad trzysta. Często też w prozie Tokarczuk bohaterowie są oznaczani poprzez inicjały, punkty na mapie, przemierzają jakąś drogę, drobinki maku, łączy ich wspólnota doświadczeń, może utracone sny. Porzucone sny Sny mają poważne miejsce w prozie Noblistki, człowiek wyraża przez sny swój stan emocjonalny, podejście do świata, lęki, instynkty. Świat się rozpada, ludzie gubią się jak koraliki rozerwanego naszyjnika, sny natomiast próbują uchwycić ten tętniący głos podświadomości. O tym w dużej mierze mówi Dom dzienny, dom nocny, ale też E.E., opowieść o Ernie Eltzner, która wraz z dojrzewaniem traci zdolności parapsychiczne. Znamienite jest to, iż ponad fikcję wyrasta jakaś prawda, nieodgadniony sens, który prowadzi bohaterów poprzez trudne koleje podświadomości. Gdy sny przestają mieć znaczenie, człowiek traci poczucie głębi, wraca do utartego szlaku, beznamiętnego poszukiwania, które nic za sobą nie niesie. Tak jak Krysia z Domu dziennego, domu nocnego, pracująca w Banku Spółdzielczym, usłyszała głos, który zaprowadził ją do wymarzonej miłości. Jednak sny nie mają długiej woli przetrwania, wszystko, co ważne zostało utracone. Sny – równie często kadry z przeszłości – nadają ludzkiemu bytowaniu sens, którego nie można jednoznacznie określić. Dzięki głębi podświadomości można zakorzenić się, poznać swoje wewnętrzne krajobrazy, wzrastać, być świadomym procesów psychicznych, postrzegania, odruchów na rozmaite bodźce. Tokarczuk zachęca, abyśmy spróbowali pozbierać te sny jak poziomki w lesie. Sam też wyrosłem z Domu dziennego, domu nocnego, to był niegdyś mój świat, senna prowincja, zacisze, natura, słońce wyznaczające pory dnia, obrazy, świetlne witraże. Teraz trzeba by to sfilmować dronem, ażeby oddać cały kunszt portretu psychologii, która wyłania się z każdego kąta. RC POST SCRIPTUM 5
Page 1 and 2: ISSN 2633-1292 fb:post scriptum PRO
Page 3: Czym jest Sztuka? Zadajemy to pytan
Page 7 and 8: jakimś tymczasowym zastojem, ale b
Page 9 and 10: Literatura jest tym pierwszym, nicz
Page 11 and 12: czesnych twórców, literatura nie
Page 13 and 14: Autor zdjęcia: Michał Mutor Co je
Page 15 and 16: od razu, bo zawsze wiem, że mam tr
Page 17 and 18: MALOWANIE daje mi totalną wolnoś
Page 19 and 20: Nowy projekt Andrzeja Pągowskiego:
Page 21 and 22: W rozmowach z młodymi twórcami ż
Page 23 and 24: Diana Żarów POST SCRIPTUM 23
Page 25 and 26: Diana Żarów Moje pisarstwo nazywa
Page 27 and 28: Interesuje mnie nie tyle kobieta, c
Page 29 and 30: POEZJA Wiersze nadesłane Ziemia be
Page 31 and 32: RĘKA Piękna marokańska żebraczk
Page 33 and 34: *** Wczoraj obserwowałem deszcz De
Page 35 and 36: Grywałam rozbierane sceny, jednak
Page 37 and 38: POST SCRIPTUM 37
Page 39 and 40: Przejmujący obraz rozkładu ludzki
Page 41 and 42: liskiej nam osoby. Kolejna inspirac
Page 43 and 44: zapoznając się ze scenami erotycz
Page 45 and 46: Malarstwo Sebastiana Monia POST SCR
Page 47 and 48: osobą, która jest całkowicie poc
Page 49 and 50: Od zawsze interesowały mnie rzeczy
Page 51 and 52: Moja twórcza droga zaczęła się
Page 53 and 54: Gdzie można podziwiać/ kupić Two
Page 55 and 56:
Pokutuje opinia, że tłumacze nier
Page 57 and 58:
się wspólnie doskonale bawić imp
Page 59 and 60:
POST SCRIPTUM 59
Page 61 and 62:
GUNTUR - HYDERABAD 2019 POST SCRIPT
Page 63 and 64:
POST SCRIPTUM 63
Page 65 and 66:
nagród, certyfikatów, uhonorowani
Page 67 and 68:
POST SCRIPTUM 67
Page 69 and 70:
Duże przedsięwzięcie, wielki ent
Page 71 and 72:
Dr LANKA SIVA RAMA PRASAD - Z zawod
Page 73 and 74:
Fotografuje wielkoformatowymi apara
Page 75 and 76:
emanacja cudowności natury Feeling
Page 77 and 78:
Fotografuję na szklanych płytach
Page 79 and 80:
RECENZJA Marlena Rytel Jak przeży
Page 81 and 82:
Joga kojarzy mi się z: filozofią,
Page 83 and 84:
Joga wciąż uczy mnie dyscypliny,
Page 85 and 86:
Przemijanie Dni, które się ciągn
Page 87 and 88:
Wizyty w galeriach sztuki kojarzą
Page 89 and 90:
JP: Jak długo rodzi się pomysł n
Page 91 and 92:
W kraju powoli rodzi się poważny
Page 93 and 94:
Marcin Kołpanowicz - Gedania Phant
Page 95 and 96:
A PERCEPCJA SZTUKI się, którego a
Page 97 and 98:
Katarzyna Adamiak-Jaśnikowska, Iwo
Page 99 and 100:
Pawła II, w którym zachęcał ich
Page 101 and 102:
wernisaż wystawy „Percepcja koł
Page 103 and 104:
Jarek: Bursztyn nazywany był kiedy
Page 105 and 106:
sporządzenie tabaki, aby wzmocnić
Page 107 and 108:
dla elektrowni spalających gaz czy
Page 109 and 110:
O psychologii w Sopocie Po raz drug
Page 111 and 112:
Dodatkowo, w toku rozwoju zdarzeń,
Page 113 and 114:
POST SCRIPTUM 113
Page 115 and 116:
Przepis na udane Walentynki ja ci u
Page 117 and 118:
RC POST SCRIPTUM 117
Page 119 and 120:
Niedorzeczny pomysł! Ale potem sob
Page 121 and 122:
Wiersz miłosny Między drzewami a
Page 123 and 124:
OD 2012 ROKU PRZYGOTOWANO PONAD 580
Page 125 and 126:
POST SCRIPTUM 125
Page 127 and 128:
Paweł Jaroniewski, IG: jaroni_thep
Page 129 and 130:
Dom drewniany Zbudowałeś sobie do
show all

POST SCRIPTUM - 1 2020

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?