AFAD Ankara 2015
184-2015070617353-kutle-hareketleri-temel-kilavuz_tr
184-2015070617353-kutle-hareketleri-temel-kilavuz_tr
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Buna karşın, kaya düşmesi olayından etkilenebilecek<br />
alanlarda dolaylı olarak belirlenebilen kaya düşme sayısı,<br />
kinetik enerji (hızı) ve hareket izi (yörünge) yüksekliği<br />
parametrelerine bağlı olarak, kaya düşmesi tehlike<br />
haritaları üretilebilmektedir.<br />
Kaya düşmeleri ile ilgili çalışmalar incelendiğinde, aktif<br />
kaynak alanların ve menzil mesafelerine bağlı olarak<br />
farklı etki zonlarının işaretlendiği haritaların zaman zaman<br />
kaya düşmesi tehlikesi haritası (rock fall hazard<br />
map) olarak da adlandırıldıkları görülmektedir. Kaya<br />
düşmesi tehlike haritalarının üzerine yaşamsal alanlar,<br />
evler, yollar, elektrik hatları vb. yerlerin işlenerek<br />
yorumlanması ise, kaya düşmesi risk değerlendirmesi<br />
(rock fall risk assessment) olarak nitelendirilmektedir.<br />
Ancak, kaynak alandan itibaren kaya düşmesi olayından<br />
birbirleri ile karşılaştırılması mümkün farklı düzeylerde<br />
etkilenebilecek zonların ayırtlandığı haritalarda,<br />
doğru terminolojinin kullanılması açısından kaya düşmesi<br />
duyarlılık haritası olarak isimlendirilmesi, daha<br />
uygun olacaktır.<br />
Pratikte bölgesel ölçekte kaya düşmesi tehlike haritalarının<br />
üretilmesinde, aşağıdaki sorulara cevap aranmalıdır(Larcher<br />
vd., 2012).<br />
i.Aktif kaynak alanı var mıdır ve bu alanlar nerelerdedir?<br />
ii.Sahadaki en büyük menzil zonu nedir?<br />
iii.İnsan yaşam alanlarındaki evler, alt yapı, elektrik<br />
hatları, yollar vb. etkileniyor mu?<br />
iv.İnsan yaşamsal alanları ile aktif kaynak alanlar<br />
arasında ağaçlık (orman) alanlar var mıdır?<br />
Kaya düşmesi duyarlılık haritalarının hazırlanması<br />
alan kullanımı ve planlaması açısından büyük öneme<br />
sahiptir. Ancak küçük sahalarda (büyük ölçekte ve ayrıntıda)<br />
çok iyi uygulanabilen klasik deterministik kaya<br />
düşme analizi yaklaşımlarıyla bu haritaların bölgesel<br />
ölçekte üretilmesi, pek çok girdi parametresi gerektirdiği<br />
için literatürde uygulamaları olmasına karşın, pratikten<br />
uzak ve uygulamaları da oldukça zor olmaktadır.<br />
Buna karşın bölgesel ölçekte kaya düşmesi haritaları<br />
daha önceki olaylardan yararlanan tecrübelere göre<br />
geliştirilen ampirik yaklaşımlarla sayısal arazi modelinden<br />
(SYM; Digital Elevation Model, DEM) itibaren<br />
nispeten kaba olmakla birlikte temel gereksinimlere<br />
cevap verebilecek niteliklerde hazırlanabilmektedir. Bu<br />
yaklaşıma yönelik kavramlar ve uygulanması aşağıda<br />
açıklanmıştır.<br />
Bütünleşik Tehlike Haritalarının Hazırlanması<br />
HEYELAN-KAYA DÜŞMESİ<br />
TEMEL KILAVUZ<br />
111
Change language