4 HEYELAN ANALİZ AŞAMALARI 4.4. Uzaktan Algılama Çalışmaları Heyelan haritalamaları ve analizlerinde son derece önemli bir yer tutan uzaktan algılama çalışmaları kapsamında bu bölümde, hava fotoğrafı yorumlamaları ve uydu görüntü analizleri üzerinde durulmuştur. Uzaktan algılama ürünleri heyelan değerlendirmelerinde, stereo görüntü/veri sağlanabiliyorsa, son derece önemli kazanımlar getirmektedir. Özellikle heyelanlı alanların stereoskopik görüntüler kullanılarak analiz edilmesi, hareket ve heyelan türünün belirlenmesinde önemli bilgiler sunmaktadır. Ayrıca, heyelan bilgisinin dışında, heyelanın bulunduğu alandaki jeolojik, jeomorfolojik ve çevresel özellikler hakkında da veri toplanmasını sağlamaktadır. Bununla birlikte, hava fotoğraflarının yorumlanabilir hale getirilmesi ve bu yolla bilgilerin edinilmesi, zaman alıcı bir işlemdir. Bazı alanlarda iklimsel koşullar nedeniyle sınırlamaların olması ve zamansal çözünürlükle ilgili sorunların bulunabilmesi (örneğin, her zaman aralığında ve koşulunda, hava fotoğraflarının çekilememesi gibi), uydu görüntülerinin kullanımı ile karşılaştırıldığında, günümüzde hava fotoğraflarının kullanımında azaltıcı yönde etki yaptığı düşünülebilir. Ayrıca, hava fotoğraflarının teknolojik gelişiminde de son yıllarda önemli ilerlemeler kaydedilmemiş; bunun aksine uydu teknolojilerinde çığır açan ilerlemeler meydana gelmiştir. Örneğin, bazı uydu görüntüleri kullanılarak sayısal arazi modeli elde edilmesi, metre altı çözünürlükteki uydu görüntülerinin yaygın hale gelmesi gibi etkenler, uydu görüntüsü analiz ve kullanımını arttırmıştır. Bu duruma karşın, hava fotoğraflarının heyelan değerlendirmelerindeki kullanımı, günümüzde en çok tercih edilen yöntemlerin başında gelmektedir (Metternicht vd., 2005; Van Westen vd., 2008). Uzaktan algılama ürünlerinden elde edilebilecek heyelan bilgisi, heyelanlı bölge ve civarının yamaç morfolojisi, bitki örtüsü özellikleri ve drenaj koşulları ile ilişkilendirilmektedir (Soeters ve Van Westen, 1996). Morfolojik özellikler çoğunlukla stereoskopik değerlendirmeler ile yapılmakta, bitki örtüsü ve drenaj özellikleri ise ton, kontrast ve doku farklılıkları ile ani kesiklikleri ile tanımlanabilmektedir. Heyelan çalışmalarında uzaktan algılama ürünlerinin yorumlanmasının doğru bir şekilde yapılabilmesi önemli oranda tecrübe gerektirmektedir. Bu tür çalışmalarda kontrast farklılaşmaları, heyelanlı alanı çevreden ayıran en önemli özelliktir. Bununla birlikte, heyelanın meydan gelme zamanı ile hava fotoğrafı veya uydu görüntüsünün alınma zamanı da son derece önemli bir konudur. Heyelan oluşumundan hemen sonra alınacak bir görüntüde özellikler daha belirginken, zamanla bu tanımlamaların kalitesinde düşüşlerin yaşanacağı açıktır. Heyelanlara ilişkin morfolojik bilgiler, en iyi stereoskopik görüntüler veya hava fotoğraflarından elde edilmektedir. Görüntülerdeki ton ve doku değişimleri ile şekilsel farklılıklar, heyelan varlığı ile ilişkilendirilebilir. Geniş alanlardaki heyelan çalışmalarında daha çok küçük ölçeklerde, küçük alanlarda ise büyük ölçekli görüntüler kullanılmaktadır. Bu durum, uydu görüntüleri için de geçerli olup, ölçek yerine çözünürlük değeri dikkate alınmalıdır (Aksoy ve Ercanoğlu, 2012). Uzaktan algılamanın temel ilkeleri göz önünde bulundurulduğunda, aynı malzeme elektromanyetik spektrumun farklı bölgelerde, farklı yansıma değerleri vermektedir. Örneğin, heyelanlı alanlardaki bitki örtüsü ve toprak verimliliği dikkate alınırsa, elektromanyetik spektrumun kızıl ötesi kesiminde belirgin yansıma verdiği bilinmektedir. Bu nedenle, uzaktan algılama ürünleri ile bir heyelan değerlendirmesi yapılacaksa, kızıl ötesi bant veya filmler, bu ayırt edici özelliklerden ötürü kullanılmalıdır. Buradaki temel amaç, heyelanlara maruz kalmış bir alanda bitki örtüsü ve su koşullarının, heyelan meydana gelmeden önce çevresiyle hemen hemen aynı olacağı için heyelan oluştuktan sonra farklılık yaratacağı prensibine dayanmaktadır. Bununla birlikte, uzaktan algılama ürünlerinin kullanılmasında tek bir bant veya fotoğraf ile çalışılması yetersiz kalacaktır. Muhtemel diğer veri kaynakları ile birlikte yorumlandığında, bu ürünlerden daha sağlıklı sonuçlar alınacağı açıktır. Sonuç olarak, uzaktan algılama ürünlerinin kullanımının birbirlerine göre üstünlük ve sınırlamaları olsa da, günümüzde en yaygın olarak hava fotoğrafları kullanılmaktadır. Yüksek ve orta çözünürlüğe sahip uydu görüntüleri de azımsanmayacak ölçüde kullanılmaktadır. 64 Bütünleşik Tehlike Haritalarının Hazırlanması HEYELAN-KAYA DÜŞMESİ TEMEL KILAVUZ
Trabzon Çal-Çiğdemli Köyü Heyelanı Bütünleşik Tehlike Haritalarının Hazırlanması HEYELAN-KAYA DÜŞMESİ TEMEL KILAVUZ 65
- Page 1 and 2:
AFAD Ankara, 2015
- Page 3 and 4:
önemlidir. Bu tür haritalardan fa
- Page 5 and 6:
5. HEYELAN DEĞERLENDİRMELERİNDE
- Page 7 and 8:
Şekil 3.5. Kuzulu-Koyulhisar (Bak
- Page 9 and 10:
Şekil 8.19. Kaya düşmeleri önle
- Page 11:
Çizelge 5.1. Heyelan değerlendirm
- Page 14 and 15: 1 GİRİŞ Özellikle 1950-1960’l
- Page 16 and 17: 1 GİRİŞ 50 Yıllık Periyotta 28
- Page 19 and 20: 2 HEYELANLAR ve GENEL ÖZELLİKLER
- Page 21 and 22: 2.2. Dünyada ve Türkiye’de Meyd
- Page 23 and 24: Şekil 2.3. Türkiye’de son 50 y
- Page 25 and 26: Ülkemizde, özellikle Karadeniz b
- Page 27 and 28: 2.3.1. Kütlesel Özellikler Heyela
- Page 29 and 30: 2.3.3. Heyelanların Aktivite Özel
- Page 31 and 32: 2.3.5. Heyelanların Aktivite Türl
- Page 33 and 34: 2.4. Heyelanların Sınıflandırı
- Page 35 and 36: HEYELANLAR Can ve Mal Kayıpların
- Page 37 and 38: Şekil 2.14. Heyelan sınıflamalar
- Page 39: Şekil 2.17. Ulus (Bartın) bölges
- Page 42 and 43: 3 HEYELAN ENVANTERİ Heyelanlar, je
- Page 44 and 45: 3 HEYELAN ENVANTERİ 3.2. Heyelan E
- Page 46 and 47: 3 HEYELAN ENVANTERİ Şekil 3.4. Yu
- Page 48 and 49: 3 HEYELAN ENVANTERİ 3.3.3. Jeoloji
- Page 50 and 51: 3 HEYELAN ENVANTERİ Örneğin, Lan
- Page 52 and 53: 3 HEYELAN ENVANTERİ 3.6. Diğer Y
- Page 54 and 55: 3 HEYELAN ENVANTERİ Şekil 3.11. K
- Page 57 and 58: 4 HEYELAN ANALİZ AŞAMALARI
- Page 59 and 60: 4.1. Kullanılan Ölçekler ve Etki
- Page 61 and 62: 4.2. Jeolojik Çalışmalar Uzun s
- Page 63: Şekil 4.4. Yenice (Karabük) bölg
- Page 67 and 68: Çizelge 4.4. Heyelan değerlendiri
- Page 69 and 70: Şekil 4.5. Heyelan envanteri-veri
- Page 71: Şekil 4.7. Vektör ve raster veril
- Page 74 and 75: 5 HEYELAN DEĞERLENDİRMELERİNDE K
- Page 76 and 77: 5 HEYELAN DEĞERLENDİRMELERİNDE K
- Page 78 and 79: 5 HEYELAN DEĞERLENDİRMELERİNDE K
- Page 80 and 81: 5 HEYELAN DEĞERLENDİRMELERİNDE K
- Page 82 and 83: 5 HEYELAN DEĞERLENDİRMELERİNDE K
- Page 84 and 85: 5 HEYELAN DEĞERLENDİRMELERİNDE K
- Page 87 and 88: 6 HEYELAN DUYARLILIĞI VE DEĞERLEN
- Page 89 and 90: 6.1. Jeomorfolojik Analizler Jeomor
- Page 91 and 92: 6.2.2.2. Diskriminant Analizi Diskr
- Page 93 and 94: Şekil 6.1. Uygulamanın gerçekle
- Page 95 and 96: 6.5.3. Frekans Oranı Değerlerinin
- Page 97: ilgileriyle hesaplanabilecek ve ala
- Page 100 and 101: 7 HEYELAN TEHLİKE VE RİSK DEĞERL
- Page 102 and 103: 7 HEYELAN TEHLİKE VE RİSK DEĞERL
- Page 104 and 105: 7 HEYELAN TEHLİKE VE RİSK DEĞERL
- Page 106 and 107: 7 HEYELAN TEHLİKE VE RİSK DEĞERL
- Page 109 and 110: 8 KAYA DÜŞMESİ ANALİZLERİ
- Page 111 and 112: Buna karşın, kaya düşmesi olay
- Page 113 and 114: Potansiyel aktif kaynak alanların
- Page 115 and 116:
Yukarıdaki yaklaşımla, sayısal
- Page 117 and 118:
Şekil 8.9. 25x25 metre çözünür
- Page 119 and 120:
Kaya düşmesi olayının gelişti
- Page 121 and 122:
Çizelge 8.3. teki çok sayıdaki a
- Page 123 and 124:
Çizelge 8.5. Gölge Açısı sın
- Page 125 and 126:
Şekil 8.15. Konik yayılım uygula
- Page 127 and 128:
Şekil 8.16. S. Martino dağlık b
- Page 129 and 130:
Ormanlık ve çıplak yamaçlarda d
- Page 131 and 132:
8.7. Örnek Uygulama Bu bölümde,
- Page 133 and 134:
Şekil 8.22. ISRM (1981)’e göre
- Page 135 and 136:
Şekil 8.24.Farklı konik yayılım
- Page 137 and 138:
G Kayma yüzeyi, yerdeğiştiren ma
- Page 139 and 140:
T U V Kayan kütle içinde meydana
- Page 141 and 142:
• Booth, A.M., Roering, J.J., Per
- Page 143 and 144:
• Ermini, L., Catani, F., Casagli
- Page 145 and 146:
• Jaiswal, P., Van Westen, C.J.,
- Page 147 and 148:
• Ozdemir, A., Altural, T., 2013.
- Page 149 and 150:
• Van Den Eeckhaut, M., Marre, A.
- Page 151:
KATKIDA BULUNANLAR Yürütücü Eki