AFAD Ankara 2015
184-2015070617353-kutle-hareketleri-temel-kilavuz_tr
184-2015070617353-kutle-hareketleri-temel-kilavuz_tr
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
4<br />
HEYELAN ANALİZ<br />
AŞAMALARI<br />
yetenekleri ve heyelan çalışmalarındaki kullanılabilirliği<br />
ön plana çıkmaktadır. Bu tür çalışmalarda uygulamalar<br />
genelde ArcGIS, MapInfo, Grass, Idrisi, QGIS gibi<br />
sıklıkla kullanılan yazılımlar yardımıyla yapılmaktadır.<br />
Ayrıca, özellikle uzaktan algılama işlemleri için harici<br />
yazılımlar (ENVI, PCI Geomatica gibi) ile istatistiksel<br />
analizlerin yapılabildiği SPSS, Statgraf, Statistica gibi<br />
yazılımlara da gereksinim duyulabilmektedir. Bununla<br />
birlikte, temel işlevler, veri tabanı ve analizler, çoğu<br />
CBS yazılımında kompakt bir şekilde bulunmakta, sözü<br />
edilen diğer yazılımlar, ileri düzey analiz ve değerlendirmeler<br />
için dikkate alınmaktadır.CBS yazılımları,<br />
toplanan verilerin entegrasyonunda, en az heyelan<br />
envanter ve veri tabanlarının oluşturulma aşamaları<br />
kadar önem arz etmektedir. Buradaki en önemli unsur,<br />
saha çalışmalarından ve diğer çalışmalardan<br />
elde edilen tüm verilerin, aynı doğrulukta ve temsil<br />
edici özellikte CBS platformuna aktarılmasıdır.<br />
Bu işlem esnasındaki en önemli unsur da, verilerin<br />
konumlandırılması ve veri tabanı ile ilişkilendirilmesi<br />
sırasında yaşanmaktadır. Örneğin, ED50 datumundaki<br />
bir topoğrafik haritadaki bilgileri, WGS84 datum özelliğine<br />
sahip bir CBS platformuna aktarmak, konumsal<br />
olarak sapmalara neden olacaktır. Bunun için, kullanılan<br />
datum, harita projeksiyonlarının koordinat bilgisi<br />
(UTM, UTM zonu, enlem/boylam vb.) gibi harita bilgilerinin<br />
bilinmesi ve CBS platformu ile bu özelliklerin aynı<br />
olması gerekmektedir. CBS platformu ile ilgili bir diğer<br />
önemli husus da, sayısal olmayan verilerin, sayısal formata<br />
dönüştürülmesi için kullanılan işlem olan, “sayısallaştırma”<br />
(digitizing) işlemidir. Analiz aşaması için<br />
temel teşkil eden heyelan yerleri ile topoğrafik, jeolojik,<br />
jeomorfolojik ve çevresel parametrelerin, aynı CBS<br />
platformunda, raster (hücresel) veya vektör formatına<br />
dönüştürülmesi gerekmektedir. Bu işlemlerin yapılabilmesi<br />
için hazır veriler ile sayısallaştırılması gereken<br />
veriler, çoğunlukla bir arada değerlendirilmekte ve<br />
analiz ve değerlendirmelere hazır hale getirilmektedir.<br />
Raster veya vektörel veriler birbirlerine dönüştürülebildikleri<br />
gibi, hemen hemen her CBS yazılımının farklı<br />
dosya türleri de birbirleriyle uyumlu bir şekilde çalışabilmektedir.<br />
Şekil 4.7’da, Batı Karadeniz Bölgesi’nde<br />
seçilen ve Karabük, Zonguldak ve Bartın arasında kalan<br />
aynı alanın, farklı CBS yazılımları ile oluşturulmuş<br />
Sayısal Yüksekli Modeli haritaları verilmektedir. Bu<br />
haritalar, Idrisi Selva (Şekil 4.7a ve b) ve ArcGIS 9.3<br />
(Şekil 4.7c ve d) yazılımları kullanılarak, aynı alan ve<br />
farklı vektörel veri kaynakları (*.vct ve *.shp) kullanılarak<br />
oluşturulmuştur. Şekil 4.7’dan da görülebileceği<br />
üzere, tüm veri gruplarının birbirlerine dönüştürülme<br />
ve farklı yazılımlarda açılıp kullanabilirliği mevcuttur.<br />
Şekil 4.6. Ovacık (Karabük) yöresinde Akma türü heyelanlar için Bulanık işlemciler yaklaşımı ile oluşturulan heyelan duyarlılık haritası(Ercanoğlu vd., 2011).<br />
4553990<br />
Heyelan yerleri (Akma)<br />
(b)<br />
K<br />
1.0<br />
HEYELAN DUYARLILIĞI<br />
0.0<br />
4539010<br />
458000<br />
0 3 6 km<br />
500000<br />
70<br />
Bütünleşik Tehlike Haritalarının Hazırlanması<br />
HEYELAN-KAYA DÜŞMESİ<br />
TEMEL KILAVUZ
Change language