AFAD Ankara 2015

3
HEYELAN
ENVANTERİ
Örneğin, Landsat TM veya ETM+ görüntüleri kullanılıyor ise, uydu görüntüsünün çözünürlük değeri ile GRC değerinin
eşit olacağı ve 900 m 2 ’den daha küçük boyutlu heyelanların bu ürünlerle algılanamayacağı unutulmamalıdır.
Heyelan yerlerinin belirlenmesine ve yorumlanmasına yönelik bazı orta çözünürlüğe sahip uydu görüntülerinin ve
hava fotoğraflarının kullanılabilirliği Çizelge 3.1’de sunulmuştur.
Çizelge 3.1. Bazı uzaktan algılama ürünleri için heyelan yeri belirlemede ve yorumlamalarda gereken en düşük boyutsal özellikler
(Soeters ve Van Westen, 1996)
Alansal Boyut (m 2 )
UA Ürünü GRC Yüksek Kontrast
Düşük Kontrast
Belirleme/Yorumlama
Belirleme/Yorumlama
Landsat MSS 80 160000/288000 7040000/11520000
Landsat TM 30 22500/40500 990000/16220000
Spot MS 20 10000/18000 440000/720000
Hava Fotoğrafı
Spot P 10 2500/4500 110000/180000
(1/50.000) 1 25/45 1100/1800
Hava Fotoğrafı
(1/15000) 0.3 6.5/11.5 300/450
Çizelge 3.1’den de görüleceği üzere, yaklaşık 20 yıl öncesinde de kullanılan hava fotoğrafları ve uydu görüntüleri,
heyelan yerlerinin belirlenmesinde son derece önemli üstünlüklere sahip olup, önemli kolaylıklar sağlamaktadır.
Geçen süre zarfında, uydu teknolojilerindeki gelişmelere de koşut olarak, özellikle yüksek çözünürlüklü
uydu görüntülerinin ve stereoskopik görüntü elde edilebilen verilerin de yaygınlaşmasıyla, bu tür ürünlerin heyelan
değerlendirmelerindeki kullanımında önemli bir artış söz konusu olmuştur. Günümüz teknolojisi ile heyelan
yerlerinin belirlenmesinde kullanılan uydu görüntüleri ve özellikleri de, Çizelge 3.2’de sunulmuştur.
Çizelge 3.2 incelendiğinde, günümüz teknolojisi kullanılarak heyelan yerlerinin belirlenmesinde, GRC değerleri
de dikkate alındığında metre altı hassasiyetinde belirlenebileceği ortaya çıkmaktadır (World View-1-0.5 m.; Geo
Eye-1/2-0.41 m.). Bununla birlikte, bu ürünlerin nispeten yüksek maliyetli ürünler olduğu da unutulmamalıdır.
Fakat uygulamalardaki getirdikleri önemli ekonomik ve zaman kazanımları dikkate alındığında, fayda/maliyet
açısından önemli getiriler sağladıkları da unutulmamalıdır. Şekil 3.10’da İtalya’nın Montaguto bölgesinde meydana
gelmiş akma türündeki bir heyelan, Geo Eye uydu görüntüsündeki görünümü sunulmuştur.
50
Bütünleşik Tehlike Haritalarının Hazırlanması
HEYELAN-KAYA DÜŞMESİ
TEMEL KILAVUZ