ETBI Journal of Education - Vol 2:2 November 2020 (Irish-medium Education)
This bilingual edition of the Journal of Education celebrates Irish-medium Education
This bilingual edition of the Journal of Education celebrates Irish-medium Education
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>ETBI</strong> <strong>Journal</strong> <strong>of</strong> <strong>Education</strong> <strong>November</strong> <strong>2020</strong><br />
na n-oilean a chinntiú, http://www.searica.eu/.<br />
I Meán Fómhair 2019, tionóladh díospóireacht<br />
dhá uair an chloig i nDáil Éireann maidir le<br />
dúshláin oileáin na hÉireann, dúshláin oideachais<br />
lárnach sa díospóireacht, réitigh inmholta<br />
mar chuid de sin. Ba é an chéad díospóireacht<br />
cuimsitheach Dála go sonrach faoi na hoileáin ó<br />
1996: https://www.oireachtas.ie/en/debates/<br />
debate/dail/2019-09-17/33/.<br />
Spreag an dioscúrsa seo Comhairliúchán Poiblí,<br />
eagraithe i <strong>2020</strong> ag Coiste Idir-rannach Rialtais<br />
chun polasaí uilechuimsitheach do na hoileáin a<br />
fhorbairt https://www.chg.gov.ie/news-centre/<br />
news-centre-consultations/<br />
TODHCHAÍ NA N-OILEÁN AGUS NA nIAR-<br />
BHUNSCOILEANNA OILEÁNDA<br />
Tá todhchaí na n-oileán féin, agus todhchaí<br />
scoileanna ar na hoileáin fite fuaite ina chéile<br />
An Taoiseach, Leo Varadkar a bhronn Uimhir Rolla ar<br />
Choláiste Naomh Eoin, Inis Meáin, i 2018.<br />
(Egelund & Laustsen, 2006; Gill, 2017; Gill, 2018;<br />
Mac Pháidín, 2004, 2008; Solstat, 1994; TUI,<br />
<strong>2020</strong>). Lárnach anseo, tá soláthar oideachais<br />
bunleibhéal agus iar-bhunoideachais. Má<br />
chailleann oileán bunscoil, tréigeann teaghlaigh<br />
óga go tapaidh, agus iarmhairtí diúltacha ag<br />
sreabhadh as sin maidir le comhdhéanamh<br />
phobal an oileáin, daonra an oileáin agus<br />
todhchaí an oileáin mar phobal beo (Egelund &<br />
Laustsen, 2006; Gill, 2017; Mac Pháidín, 2004;<br />
Solstat,1994). Is minic gur próiseas uaislithe<br />
sóisialta a bhíonn mar thoradh, sé sin, nach<br />
bhfágtar mar phobal san oileán ach iad siúd a<br />
bhfuil tithe saoire acu (Egelund & Laustsen, 2006;<br />
Gill, 2017)<br />
GNÍOMHACHTÚ POBAIL<br />
Dhírigh forfheidhmiú Acht na Gaeltachta<br />
(2012) scoileanna agus pobail araon ar a<br />
chéile. Chabhraigh an Polasaí um Oideachas<br />
Gaeltachta (2016) de chuid ROS, polasaí a<br />
fháiltíonn an earnáil ETB roimhe,<br />
le gníomhachtú a bheith déanta ag<br />
pobail na n-oileán agus ag pobail<br />
scoileanna ar oileáin (<strong>ETBI</strong>, 2016;<br />
Gill, 2018; GRETB, 2017; Mac Pháidín,<br />
2018). Is gá do scoileanna ar oileáin,<br />
idirghníomhaíocht a dhéanamh lena<br />
bpobail oileánda féin, maraon le<br />
hidirghníomhaíocht a dhéanamh leis<br />
an státchóras.<br />
Rinne an tOllamh Peter Gill, in Ollscoil<br />
Gävle sa tSualainn, tír le 26 oileáin a<br />
bhfuil cónaí orthu, agus scoileanna ar<br />
10 gcinn díobh staidéar ar oideachas<br />
oileánda. San Fhionlainn, tuairiscíonn<br />
Gill (2017) ar thaighde Solstad (1994), nach<br />
bhfuil ach 50% de scoileanna sa tír sin, mar<br />
PAGE 119