ETBI Journal of Education - Vol 2:2 November 2020 (Irish-medium Education)
This bilingual edition of the Journal of Education celebrates Irish-medium Education
This bilingual edition of the Journal of Education celebrates Irish-medium Education
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>ETBI</strong> <strong>Journal</strong> <strong>of</strong> <strong>Education</strong> <strong>November</strong> <strong>2020</strong><br />
An Cheannaireacht Iarbhunscoile sa Tumoideachas i<br />
gcúinsí nach bhfacthas riamh cheana<br />
An Dr T.J. Ó Ceallaigh - Coláiste Mhuire gan Smál, Luimneach<br />
ACHOIMRE<br />
Tá athrú as cuimse – athrú buan, b’fhéidir<br />
– tagtha ar chleachtais ceannaireachta<br />
scoile mar gheall ar COVID-19. Mar thoradh<br />
ar an bpaindéim, tá claochlú tagtha ar an<br />
gceannaireacht scoile agus drochsheans go<br />
mbeidh rudaí ar ais mar a bhí go luath, má<br />
bhíonn in aon chor. Tá sé léirithe go follasach<br />
sa taighde gur prionsabail sheasta bhuana iad<br />
prionsabail na dea-ceannaireachta, i. fís shoiléir,<br />
daoine eile a fhorbairt, daoine a bhainistiú,<br />
cur leis an acmhainneacht srl. (Leithwood<br />
et al., <strong>2020</strong>). Léirítear leis an bhfianaise<br />
freisin a thábhachtaí atá an cheannaireacht a<br />
fhreagraíonn don chomhthéacs, rud a thugann<br />
le tuiscint an t athrú atá tagtha ar chleachtais<br />
ceannaireachta scoile i ngeall ar COVID-19<br />
(Harris, <strong>2020</strong>). Níos mó ná riamh, tá gá le huirlisí<br />
a bhaineann go sonrach leis an tumoideachas<br />
agus atá bailíochtaithe le taighde chun tacú<br />
le ceannairí a mbealach a dhéanamh tríd an<br />
teannas le linn paindéime agus iad sa tóir ar<br />
an sármhaitheas. Sa pháipéar seo, déantar<br />
spléachadh ar thábhacht na ceannaireachta<br />
sa tumoideachas agus tugtar léargas ar uirlis<br />
féinmheastóireachta a bhaineann go sonrach<br />
le dea-chleachtais na ceannaireachta sa<br />
tumoideachas lán-Ghaeilge agus Gaeltachta.<br />
LÉIRÍTEAR GO<br />
COMHSHEASMHACH I STAIDÉIR<br />
AR SCOILEANNA TUMOIDEACHAIS<br />
ÉIFEACHTACHA GO mBÍONN FÍS<br />
CHOMHTHÁITE CHOMHROINNTE<br />
AR FUD NA SCOILE AG CLÁIR<br />
ARDCHAIGHDEÁIN, FÍS A<br />
BHÍONN TREORAITHE AG AN<br />
gCEANNAIREACHT FHÍSEACH<br />
RÉAMHRÁ<br />
Maidir le taighde ina léirítear tairbhí an<br />
tumoideachais, is iondúil a bhíonn an taighde<br />
sin bunaithe ar thorthaí a bhaineann le próisis<br />
éifeachtacha na ceannaireachta agus na<br />
bainistíochta (Genesee et al., 2006; Hunt, 2011;<br />
Thomas & Collier, 2017). Tá ceannaireacht<br />
éifeachtach sa tumoideachas ríthábhachtach<br />
d’fhorbairt na scoile trí pháirt bhríomhar a<br />
ghlacadh sa phróiseas féinmheastóireachta<br />
scoile, caighdeáin a ardú, réimsí a shainaithint<br />
inar féidir feabhas leanúnach a bhaint amach,<br />
eolas a chomhroinnt, agus tacú leis an bhforbairt<br />
ghairmiúil leanúnach (Rocque et al., 2016). Mar<br />
PAGE 31
Change language