Untitled - Stichting Papua Erfgoed

linge oorlogjes met de stammen die bovenstrooms woonden en verhalen over
de Japanners die hier in de oorlogsjaren gelegerd waren.
Was er geen pad, dan trok je op blote voeten langs de bij eb zeer brede stranden
naar het oosten. Soms liep je 's nachts. Je begon met lopen direct nadat de
vloed zijn hoogste stand had bereikt én het water begon te zakken. Dat liep het
lichtst, aangezien het zand dan nog vochtig en stevig was, zodat je niet in mul
zand wegzakte.
's Nachts lopen was heerlijk. Ik had een paar dagen vollemaan en het is luisterrijk
in een tropennacht onder een flonkerende sterrenhemel met de westenwind
in je rug de zonsopgang tegemoet te gaan. Alle zorgen en problemen vielen van
je af als je in het oosten de donkere nachthemel langzaam lichter van kleur zag
worden, van zwart-grijzig overgaand irf rood, oranje, geel, totdat de gele bol van
de zon boven zee oprees.
Bij het lichten van de dag trokken ook de zwermen kalongs (vliegende honden)
huiswaarts, een imposant schouwspel van honderden grote, zwarte stippen, hoog
aan de hemel, die in groepen overtrokken. Soms zag je een paar exemplaren op
hun uitgespreide vleugels in zee dobberen en met de vloed naar het strand drijven.
Die waren, volgens de Papoeadragers, per ongeluk in zee gedoken. Ze
hadden in duikvlucht op het water drijvende vruchten trachten op te pikken,
maar hun duik verkeerd berekend en waren in het water geploft.
Eens zag ik iets wat ik nooit eerder gezien had. Een met de vloed op het strand
aangespoelde vliegende hond kroop met zijn vleugels het strand op naar een
circa drie meter hoog boompje en trok zich met zijn bek en klauwen langs de
dunne stam en zijtakken omhoog, tot hij het hoogste punt van de boom bereikt
had. Daarop liet hij zich vallen om in een glijvlucht weer de lucht in te gaan.
Er waren dagmarsen bij van tien tot twaalf uur om de afstand tussen twee
dorpen waar overnacht kon worden in één dag te overbruggen. Afwisseling was
er voldoende. Zo vonden we onderweg op twee plaatsen in totaal 196 schildpadeieren,
zo groot als pingpongballen. De nog betrekkelijk verse schildpadsporen
verrieden de plaatsen waar de zachte, wat ingedeukte eieren diep onder
het zand verborgen zaten. Ze zijn goed eetbaar en vooral voor de dragers, die
uit het diepe binnenland van Sarmi afkomstig waren, vormden ze een speciale
lekkernij en welkome aanvulling op het monotone dagelijkse menu.
Iedereen vloog eropaf om ze zo snel mogelijk op te graven. Als jonge honden
gingen ze tekeer, waarbij het zand aan alle kanten opstoof Dat wekte de ergernis
van een van de mannen, die blijkbaar wel meer schildpadeieren had opgegraven
en begreep dat met deze manier van graven veel eieren nooit gevonden
zouden worden. 'Jullie stomme orang hoetan uit het binnenland,' schold hij
zijn dorpsgenoten uit, 'jullie doen het helemaal verkeerd. Houd op.' Het klonk
komisch dat te horen uit de mond van iemand die afkomstig was uit precies
dezelfde hoetan, uit hetzelfde binnenland als de andere, verwoed gravende
dorpsgenoten. Maar hij was meer aan de kust geweest en demonstreerde zijn
stomme vrienden hoe het wel moest: een dunne, rechte tak of een lange bamboestok
overal waar sporen te zien waren op diverse plaatsen ongeveer een
halve meter diep in het zand prikken. Als je enige weerstand voelde, wist je dat
er hoogstwaarschijnlijk eieren zaten en moest je pas graven. Even later was
iedereen bezig in het zand te prikken, op zoek naar eieren De eerste keer was
68