Hoofdpijnonderzoek inclusief hoofdpijn behandelprotocol

Hoofdstuk 2. Literatuurstudie
tussen afferentie en de perceptie van de nocisensoriek kan referred pain veroorzaken in het
huidgebied van het hoofd [56] .
Pijnprikkels vanuit de receptoren van nervus mandibularis, bijvoorbeeld de tanden van de
onderkaak, kunnen via de nucleus nervus trigeminus referred pain veroorzaken, die zich
kan uiten in frontale hoofdpijn. De omgekeerde weg vanuit het frontale gebied naar de
tanden is eveneens mogelijk.
In de regio van het caudale deel van de nervus trigeminus zijn tevens de kernen van de nervus
vagus en de nervus glossopharyngeus gelegen. Alle viscerale sensorische informatie van de
organen die boven de radix mesenterie gelegen zijn, verloopt via de nervus vagus en uit zich
in het C0 – C1 – C2 gebied (OAA-complex). De nervus glossopharyngeus is vooral van
belang bij de bezenuwing van keel- en strottenhoofdspieren, de parotis (oorspeekselklier),
deels de sensibiliteit, de smaak, mucosa van de slijmvliezen en de drukreceptoren in de arteria
carotis communis en is hierdoor mede belangrijk voor de bloeddruk. Deze baroreceptoren, die
belangrijk zijn voor meten van de bloeddruk, zijn parasympathisch getuned en hierdoor is de
hartfunctie op deze wijze weer parasympathisch gekoppeld aan de bloeddruk [57] .
Zoals beschreven zijn de metameren van C1 en C2 ook in deze hoog-cervicale regio gelegen.
Hierdoor kan door deze verschillende neurologische structuren de nocisensorische input
vertaald worden tot efferentie in de vorm van referred pain naar het cranium.
Samenvattend: de afferente input verkregen van het trigeminocervicaal complex, bestaande
uit de nervus trigeminus, de nervus glossopharyngeus, de nervus vagus en de metameren van
C1 – C2, kunnen alle nocisensorische perceptie veroorzaken naar het cranium en hierdoor
hoofdpijn veroorzaken. Dit kan betekenen dat de afferentie van bijvoorbeeld de nervus vagus
efferentie verstuurt naar de nervus trigeminus, de nervus glossopharyngeus en de nervus
vagus zelf of naar de metameren van C1 – C2. De vier afferentieplaatsen kunnen elkaar
versterken, waardoor er cumulatief casu quo wind-up een nocisensorische efferentie kan
ontstaan, waardoor de prikkeldrempel wordt overschreden [51] . Zo kan referred pain ontstaan
in het hoofd en/of nekgebied [58] .
Vaak ontstaat er combinatie van de nocisensorische efferentie in de drie verschillende
systemen, te weten het pariëtale, het viscerale en het craniale systeem:
De nervus trigeminus, deel van het craniale systeem, geeft nocisensorische afferentie naar het
huidgebied van het voorhoofd in de vorm van de drie ringen van Sölder.
50