Hoofdpijnonderzoek inclusief hoofdpijn behandelprotocol

Hoofdstuk 2. Literatuurstudie
De nervus phrenicus komt voornamelijk voort uit het wervelsegment C4 en ten dele uit de
wervelsegmenten C3 en C5. Deze zenuw verzorgt de motorische (efferente) innervatie van het
diafragma (middenrif).
De nervus phrenicus loopt over de musculus scalenus anterior, tussen de arteria en vena
subclavia en onder de fascia cervicalis media naar de bovenste thoraxapertuur. Van hieruit
vervolgt hij zijn weg naar het diafragma.
De afferente innervatie van de nervus phrenicus verzorgt sensorisch de pleura van pericard,
het mediastinum, het diafragma en het peritoneum pariëtale (vlies rond de organen).
Ter hoogte van deze wervelsegmenten, C1 – C5, kunnen entrapments voorkomen, zowel van
sensorische als van motorische aard, die het trigeminocervicale complex kunnen beïnvloeden,
waardoor eventueel hoofdpijn kan ontstaan [65] .
2.4.1.5 Autonome zenuwstelsel
Het autonome (vegetatieve) zenuwstelsel controleert de activiteit van de viscera, de klieren,
de bloedvaten, het hart en de gladde spieren van ons lichaam.
Het autonome zenuwstelsel bestaat uit:
Het enterische zenuwstelsel.
De ortho- en parasympathicus.
Het hormonale systeem.
Naast het omvangrijke enterische zenuwstelsel bestaat er een duidelijke samenwerking met
het orthosympathische en het parasympathische zenuwstelsel. Deze beide systemen hebben
zowel afferente als efferente baansystemen.
2.4.1.5.1 Enterische zenuwstelsel en het immuunsysteem
Het maag-darmstelsel bezit een geheel eigen zenuwnetwerk, dat door wetenschappers weleens
als onze tweede hersenen wordt beschouwd [66] .
Het enterische zenuwstelsel is het belangrijkste volwaardige onderdeel van het autonome
zenuwstelsel van de viscera; het wordt middels fine tuning gereguleerd door het ortho- en
parasympathisch zenuwstelsel.
Het menselijke enterische zenuwstelsel loopt van de slokdarm tot aan de anus en bevat
ongeveer 100 miljoen neuronen, bijna net zoveel als het totale ruggenmerg bij elkaar. Ze zijn
verantwoordelijk voor de controle van de bewegingen en de afscheiding van vocht in het
maag-darmstelsel.
68