Hoofdpijnonderzoek inclusief hoofdpijn behandelprotocol

Hoofdstuk 2. Literatuurstudie
2.4.2 De dura mater
De hersenen en het ruggenmerg zijn gelegen in de hersenvliezen (meningen) die gevuld zijn
met de liquor cerebrospinalis. Bij de hersenen spreekt men over de dura mater encephali, bij
het ruggenmerg over de dura mater spinalis. De meningen bestaan van buiten naar binnen uit:
de dura mater, arachnoïdea en de pia mater.
2.4.2.1 Dura mater encephali
De dura mater, het harde hersenvlies, is zelf onder te verdelen in een stratum meningeale en
een stratum periostale. Het stratum periostale is in de schedelholte stevig vergroeid met het
periost van het schedeldak. Tussen deze twee lagen van de dura mater liggen de veneuze
bloedvaten van de hersenen, zoals de sinus sagittalis superior. De wanden van deze vaten
bestaan uit dura en endotheel, ook wel granulationes Pacchioni genoemd. Hierdoor hebben zij
een directe verbinding met de subarachnoïdale ruimte waardoor resorptie van liquor uit de
buitenste liquorruimte naar het veneuze vaatsysteem mogelijk is.
Afbeelding 2.33 Meningen en het oppervlakkige veneuze systeem
Caudaal van het foramen magnum maakt de dura zich los van het periost; dit wil zeggen dat
de meningeale en periostale laag van de dura mater hier losraken van elkaar en zo de
epidurale ruimte vormen. Deze ruimte is gevuld met vetweefsel en met de venenplexus.
Tevens is de verdeling in twee lagen ten gunste van de bewegelijkheid van de totale
wervelkolom. Het periost van de wervels en de durazak moeten ten opzichte van elkaar
kunnen bewegen.
76