"Vies niet, homo wel" Ervaringen van homo- en ... - EduDivers

"En dan maak ik dus een grap en dan proberen ze nòg leuker te zijn, door daar nog eentje
bovenop te gooien. En dan ben ik heel hard, dan zeg ik: Dáár heb ik niet om gevraagd."
(leraar 8)
De leerlingen mogen wel opmerkingen maken, dat wordt soms zelfs gewaardeerd:
"Ik zeg: Nou Otto, nou is het genoeg, flikker op. Ga weg. En dan ken ik er nog een, zegt-ie. Ik
zeg: Nou, dan mag je nu weer gaan zitten. (lacht) Dat vind ik zo leuk adrem, he? En hij
gebruikte het natuurlijk helemaal niet negatief." (leraar 14)
De opmerkingen mogen echter niet verder gaan dan het `peilen' rechtvaardigt. Als de autoriteit
van de leraar niet teveel wordt aangetast, kan een leraar zelfs genoegen nemen met het
eenmalig `winnen' van het spel door een leerling. Als de opmerking doorslaat naar belediging
gaan leerlingen echter te ver. Bovendien moet het spel individueel blijven; dus tussen de docent
en één leerling.
"Daar moet je wel mee uitkijken, want dan denken ze dat ze zelf ook grappig kunnen zijn. En als
30 kinderen grappig zijn, op hetzelfde moment, dat kan heel vervelend zijn." (leraar 8)
Leerlingen worden binnen dit `spel' gedwongen goed op het gedrag van de leraar te letten
omdat van diens inschatting afhangt of iets toelaatbaar is of niet. En diens inschatting is meestal
niet constant, maar wisselt van situatie tot situatie. Bijvoorbeeld:
"Als de een de ander serieus voor flikker uit zou schelden, zou ik dat natuurlijk niet pikken nee.
En dat gebeurt natuurlijk al of niet op speelse wijze wel eens. Maar het is niet (altijd) uit
te maken of dat heel speels gebeurt of niet, vooral in de lagere klassen. Er is op het
ogenblik weer eens een mode dat ze elkaar om de haverklap voor flikker uitschelden."
(leraar 14)
Voor leraren zijn niet alleen leerlingen aan grenzen gebonden in het `spel', maar ook zijzelf. De
leraar staat weliswaar boven de leerlingen, maar maakt zich niet onkwetsbaar, want hij is
onderdeel van het spel.
"Ik hou erg veel van geintjes tussendoor en zet ze van tijd tot tijd een beetje in de zeik.. (maar)
ook mezelf wel." (leraar 5)
Deze leraar maakt ook heel duidelijk hoe voor hem het verband tussen `orde houden' en
persoonlijke inzet ligt:
"Als je jezelf bent, dan heb je orde. Dat kun je in een paar woorden samenvatten eigenlijk."
Leerlingen voor paal zetten, ligt - hoe leuk het ook gaat - op de grens van het legitieme, juist
door de `peilende' aard ervan. Ook daar zijn echter `richtlijnen' voor.
"Niet het soort sarcastische grappen, waar geen wisselgeld op bestaat. Laten we zeggen: dan
escaleer je niet." (leraar 4)
"Ik voel er niet voor mensen te laten afgaan in zo'n groep, tenzij het iemand is die ontzettend
arrogant is, dan vind ik het niet zo'n ramp." (leraar 13)
In tegenstelling tot vrouwen gebruiken mannen wel seksuele humor om orde te houden. Zij
doen dat zelfs graag. Ze verschillen wel onderling in hoe ze dat doen. Zo zijn er zijn leraren die
16