"Vies niet, homo wel" Ervaringen van homo- en ... - EduDivers

18
Jongens, vies niet, homo wel. Dus knul, ga jij maar zitten, of meisje, ga nou maar weer
rustig zitten." (leraar 2)
"Een jongetje sloeg een ander. Hij noemde een ander een flikker. Ik zei: Nou, is het dan een flikker?
"Nee" Ben jij dan een flikker? "Nee". Ik zei: Nou, ik ben hier een flikker dus dan riep
hij mij!"
"En één keer heeft een jongetje tegen me gezegd: Vuile poot! En ik zei: Rot op! Eruit! Al schop
ik je eruit, dat poot klopt, maar dat vuile klopt niet want ik ben onder de douche
geweest." (leraar 3)
De ludieke manier van reageren heeft als voordeel dat hij heel effectief is op korte termijn. Aan
de andere kant kleeft er het nadeel aan dat de homodocent zichzelf niet zo serieus lijkt te
nemen. De `nichterige' stijl is echter teveel aan de persoon van de leraar gebonden om een
dergelijke strategische afweging te maken; de `nichterige' leraren zouden het nooit eens zijn
met de conclusie dat zij zichzelf niet serieus nemen. Er zijn ook leraren die liever geen `camp'
gebruiken maar wel heel direct reageren als ze worden aangesproken of uitgescholden voor
homo. Ze reageren dan serieus en beledigd.
"Ik heb op die technische school een keer een conflict gehad met een leerling, die zei
schreeuwend: En je bent ook een flikker, en dat zal ik thuis wel eens even vertellen.
Waarop ik zei: Nou, dan moet jij dat maar doen, maar als jij mij dat zo schreeuwend
toevoegt in de klas wens ik jou er niet meer in te hebben en dan wil ik wel eens met
jouw vader praten, want ik ben niet van plan dit te nemen." (leraar 1)
Jezelf presenteren
Mannen baseren hun lesgeven vooral op de performance die zij rond hun persoon en de
relaties met individuele leerlingen opbouwen. De leraarsrol zien zij als een performance en
voornamelijk door middel dáárvan hebben zij een relatie met de leerlingen.
"Ik maak (er) wel eens een soort voorstelling van. Dat is dan een soort rollenspelachtige
invulling of zoiets, ja, ik weet niet hoe je dat moet noemen." (leraar 13)
"(De leraar) moet proberen voor zover het hem of haar mogelijk is.. enigszins cabaretesk te
werk te gaan." (leraar 4)
Hun manier van presentatie hangt nauw samen met hun opvatting over homoseksualiteit. Waar,
zoals we nog zullen zien, de vrouwen hun presentatie sterk laten afhangen van de groep, daar
laten mannen hun eigen persoonlijkheid - inclusief het homo zijn - een belangrijke rol spelen.
Doorgaans hebben zij specifieke `stijlen' ontwikkeld. Onder de geïnterviewde `openlijke' leraren
onderscheiden we drie stijlen: de `flikker' stijl, de `nichterige' stijl (`camp') en de stijl van `normaal'
zijn. Het gaat hier niet om een rigide typologie waarmee we docenten kunnen indelen
naar gedrag. De homodocenten kiezen naar gelang de situatie steeds opnieuw een
gedragsreportoire waar homoseksualiteit meer of minder een rol in speelt. Maar hun zelfbeeld
als homo en dagelijks gedrag vormen een samenhangende eenheid, waarvan meestal wel een
min of meer herkenbare `stijl' van homo zijn naar voren komt, zonder dat we deze stijl kunnen
verabsoluteren.