"Vies niet, homo wel" Ervaringen van homo- en ... - EduDivers
"Vies niet, homo wel" Ervaringen van homo- en ... - EduDivers
"Vies niet, homo wel" Ervaringen van homo- en ... - EduDivers
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Voorwoord<br />
Hoe do<strong>en</strong> <strong>homo</strong>/lesbische doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> het?<br />
Dit boekje gaat over hoe <strong>homo</strong>/lesbische doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> functioner<strong>en</strong> in het Nederlandse onderwijs.<br />
Het is e<strong>en</strong> analyse <strong>van</strong> 20 diepte-interviews met <strong>homo</strong>/lesbische doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> (10 mann<strong>en</strong> <strong>en</strong> 10<br />
vrouw<strong>en</strong>). Op onderdel<strong>en</strong> zijn deze doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> vergelek<strong>en</strong> met met 14 heterodoc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> (7<br />
mann<strong>en</strong> <strong>en</strong> 7 vrouw<strong>en</strong>), die tijd<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> ander onderzoek op vergelijkbare wijze war<strong>en</strong><br />
geïnterviewd. De interviews werd<strong>en</strong> afg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in 1985. De tolerantie in het onderwijs is sinds<br />
het begin <strong>van</strong> de jar<strong>en</strong> tachtig aanzi<strong>en</strong>lijk toeg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>, maar de beschrijving <strong>van</strong> de verschill<strong>en</strong>de<br />
manier<strong>en</strong> waarop <strong>homo</strong>/lesbische doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zich probeerd<strong>en</strong> te handhav<strong>en</strong> is nog<br />
nauwelijks achterhaald te noem<strong>en</strong>.<br />
De oorspronkelijke bedoeling <strong>van</strong> het onderzoek was e<strong>en</strong> soort `handleiding voor <strong>homo</strong>- <strong>en</strong><br />
lesbische doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong>' te mak<strong>en</strong>. Bij het onderzoek werd uitgegaan <strong>van</strong> twee op<strong>en</strong> vrag<strong>en</strong>:<br />
1. Hoe `overlev<strong>en</strong>' <strong>homo</strong>seksuele <strong>en</strong> lesbische doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong>? Deze vraag ging over de ervar<strong>en</strong><br />
discriminatie <strong>en</strong> de manier<strong>en</strong> waarop doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> ervoor uitkom<strong>en</strong>.<br />
2. Wat do<strong>en</strong> <strong>homo</strong>- <strong>en</strong> lesbische doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in hun schoolpraktijk aan emancipatie? Deze vraag<br />
ging over praktische suggesties <strong>van</strong> doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zelf aan collega's om hun situatie in brede zin te<br />
verbeter<strong>en</strong>.<br />
Er werd naar gestreefd e<strong>en</strong> `lijst' <strong>van</strong> strategieën te vind<strong>en</strong>, waarmee <strong>homo</strong>/lesbische doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> hun collega's inzicht kunn<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> in hun functioner<strong>en</strong> op deze thema's. Bijvoorbeeld zo'n<br />
krachtige strategie <strong>van</strong> de doc<strong>en</strong>t die door e<strong>en</strong> leerling naar zijn hoofd geslingerd krijgt: "Vieze<br />
<strong>homo</strong>!" <strong>en</strong> dan kordaat antwoordt: "<strong>Vies</strong> <strong>niet</strong>, <strong>homo</strong> wel".<br />
De werkelijkheid bleek echter te ingewikkeld om simpele vuistregels of standaard-antwoord<strong>en</strong> te<br />
formuler<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> handleiding is dit dan ook <strong>niet</strong> geword<strong>en</strong>. Wel geeft het boekje inzicht in vele<br />
belangrijke keuzes die mann<strong>en</strong> <strong>en</strong> vrouw<strong>en</strong> in het onderwijs mak<strong>en</strong> <strong>en</strong> het geeft aanwijzing<strong>en</strong><br />
waarom ze dat do<strong>en</strong>. Daarom is dit werk <strong>niet</strong> alle<strong>en</strong> voor <strong>homo</strong>- <strong>en</strong> lesbische doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, maar<br />
ook - <strong>en</strong> misschi<strong>en</strong> ook juist - voor hun collega's interessant.<br />
Het boek bestaat uit 6 hoofdstukk<strong>en</strong>. In het eerste hoofdstuk wordt beschrev<strong>en</strong> hoe<br />
<strong>homo</strong>/lesbische doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in wet<strong>en</strong>schappelijke publicaties <strong>en</strong> via de pers aan de orde word<strong>en</strong><br />
gesteld. In hoofdstuk 2 <strong>en</strong> 3 wordt beschrev<strong>en</strong> hoe <strong>homo</strong>/lesbische doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> functioner<strong>en</strong> in de<br />
school, hoe ze omgaan met collega's, hoe er k<strong>en</strong>nis wordt overgedrag<strong>en</strong>, hoe m<strong>en</strong> leerling<strong>en</strong><br />
probeert te motiver<strong>en</strong>, hoe m<strong>en</strong> orde houdt <strong>en</strong> hoe m<strong>en</strong> zich pres<strong>en</strong>teert. Aan al deze<br />
onderwerp<strong>en</strong> zijn wel <strong>homo</strong>- <strong>en</strong> lesbische aspect<strong>en</strong> te ontdekk<strong>en</strong>. In hoofdstuk 4 wordt dit<br />
functioner<strong>en</strong> nader bekek<strong>en</strong> aan de hand <strong>van</strong> de visies die deze doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> op hun<br />
<strong>homo</strong>seksualiteit, de red<strong>en</strong><strong>en</strong> waarom zij bepaalde keuzes mak<strong>en</strong> rond al of <strong>niet</strong> ervoor<br />
uitkom<strong>en</strong> <strong>en</strong> de manier waarop zij dat do<strong>en</strong>. In hoofdstuk 5 wordt nader ingegaan op het verloop<br />
<strong>van</strong> conflict<strong>en</strong> rond <strong>homo</strong>seksualiteit, de mogelijke oorzak<strong>en</strong> er<strong>van</strong> <strong>en</strong> de mogelijkhed<strong>en</strong> voor<br />
prev<strong>en</strong>tie. In het laatste hoofdstuk gev<strong>en</strong> de ondervraagde doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> de auteur hun<br />
suggesties voor <strong>homo</strong>/lesbisch emancipatiebeleid.<br />
Het is hier ook de plaats om <strong>en</strong>kele m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> speciaal te bedank<strong>en</strong>. T<strong>en</strong> eerste Lex Hijmans,<br />
voor zijn steun <strong>en</strong> vri<strong>en</strong>dschap. T<strong>en</strong> tweede Truus Rozemond, ooit mijn doc<strong>en</strong>t op de lerar<strong>en</strong>opleiding,<br />
voor de manier waarop zij positieve twijfel weet te zaai<strong>en</strong> rond de al te <strong>van</strong>zelfsprek<strong>en</strong>de<br />
machtsverhouding<strong>en</strong>. T<strong>en</strong> derde Katinka Bijlsma, doc<strong>en</strong>t bij de vakgroep onderwijssociologie<br />
aan de Universiteit <strong>van</strong> Amsterdam, voor haar steun <strong>en</strong> <strong>en</strong>thousiasme bij het<br />
opzett<strong>en</strong> <strong>van</strong> het onderzoek.<br />
4
Change language