"Vies niet, homo wel" Ervaringen van homo- en ... - EduDivers

Meedraaien in een onderwijsexperiment is zeer bevorderlijk voor de samenwerking op school
en binnen dat kader is er meestal ook meer ruimte voor specifieke vrouwen- en homo/lesbische
emancipatie.
Hoe te reageren op conflicten
a. "U bent onevenwichtig"
Klachten en beschuldigingen aan het adres van homo/lesbische docenten leggen bijna altijd
een verbinding van homoseksualiteit met het functioneren als docent. Men poneert dan het idee
dat het homo/lesbisch zijn een onevenwichtigheid teweeg brengt in de docent, waardoor deze
niet meer adequaat zou kunnen lesgeven.
Veel homo/lesbische docenten proberen dit argument te weerleggen door extra goed les te
geven en extra dingen te doen in de school. Dat kan heel moeilijk zijn, als `anderen' veel moeite
doen om van hun verwachting een `self fullfilling prophecy' te maken: dan doet men vaak alle
moeite om de homo/lesbische docent uit het evenwicht te brengen. In elk geval legt het een
extra druk op de homo/lesbische docent om `goed' over te komen.
b. Kwaad worden
De meest natuurlijke reactie voor een homo/lesbische docent is om verontwaardigd en kwaad
te worden bij gevallen van meer en minder duidelijke discriminatie. Maar door kwaad te worden,
hoe terecht ook, laadt men snel het odium van `onevenwichtigheid' op zich. Het bedwingen van
terechte kwaadheid kan daarom een meer strategische reactie zijn als men niet zeker is van het
effect dat kwaadheid teweeg brengt. Dit vereist nogal wat emotionele beheersing van een
homo/lesbische docent.
Om `goed' te kunnen reageren op beschuldigingen van onevenwichtigheid moet de homo/lesbische
docent voor zichzelf hebben bepaald hoe hij/zij zich voelt over zijn/haar homoseksualiteit
en hoe hij/zij daarmee op dat moment in de wereld staat. Als men dat op een
duidelijke en consequente manier kan presenteren kan men zich nog het best veroorloven
kwaad te worden. `Jezelf zijn' is dan het wachtwoord.
c. Ontkenning
Een door homo/lesbische docenten veel genoemde reactie is stellen dat "homoseksualiteit niets
te maken heeft" met de klacht of het gebeurde. Deze stelling is doorgaans consequent en kan
moeilijk weerlegd worden (tenzij het gaat om ongewenste intimiteiten van de kant van de
homodocent.) Het argument `dat het niks met homo/lesbisch zijn te maken heeft' komt echter
niet altijd vanzelfsprekend over op ongeïnformeerde heterocollega's, bijvoorbeeld als de
betreffende homodocent een flikker- of nichterige stijl heeft. Dan kan het nodig zijn dat de
homodocent uitlegt dat een dergelijke stijl geen invloed heeft op de kwaliteit van het lesgeven
en problemen met een als bedreigend ervaren persoonlijke `stijl' meer het probleem van de
agressor zijn dan van de homodocent.
De bovenstaande reacties zijn slechts suggesties, die zeer afhankelijk van de betrokken
personen en visies ingevuld kunnen worden. Als een conflict door de directie wordt veroorzaakt
zal rekening moeten worden gehouden met hun belang de rust in de school te behouden. Bij
een conflict met `destructieve' leerlingen is grover geschut nodig; een meer directe stellingname
van de homo/lesbische docent en openlijke steun door collega's en directie.
d. Lesthema rond schelden
Bij herhaalde belediging moeten leerlingen zeker verwijderd worden. Als de situatie echter nog
houdbaar is of het alleen maar gaat om vrij willekeurig schelden naar elkaar, kan geprobeerd
worden het tot thema van een les te maken. Leonore Gordon geeft hier een aantal handige tips
52