2004/012 - GO! onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap
2004/012 - GO! onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap
2004/012 - GO! onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
KSO/TSO – 2<strong>de</strong> graad – opties met het majorpakket 13AV Natuurwetenschappen: 1ste leerjaar: 2 lestij<strong>de</strong>n/week, 2<strong>de</strong> leerjaar: 2 lestij<strong>de</strong>n/week7 Arbeid, energie en vermogen (ca. 5 lestij<strong>de</strong>n)ET Leerplandoelstellingen Leerinhou<strong>de</strong>n Specifieke wenkenG10,12G10,12G5G5G9,14het begrip arbeid correct gebruiken en inconcrete situaties omschrijven. µArbeid berekenen bij een constante kracht dieevenwijdig is met <strong>de</strong> verplaatsing.Het begrip vermogen correct gebruiken en inconcrete situaties omschrijven.Het vermogen berekenen bij een gelever<strong>de</strong>arbeid.Het begrip energie correct gebruiken en inconcrete situaties omschrijven.mechanische energie en an<strong>de</strong>reenergievormen herkennen en aangeven inconcrete situaties.G7,8 mechanische energie en an<strong>de</strong>reenergievormen herkennen en aangeven inconcrete situaties.G12<strong>de</strong> potentiële en kinetische energie <strong>van</strong> eenvoorwerp berekenen in het zwaarteveld <strong>van</strong> <strong>de</strong>aar<strong>de</strong>.Het begrip arbeid.Arbeid verricht door een constantblijven<strong>de</strong> kracht.Formule: W = F.sEenheid: joule (J of N.m)Het begrip vermogenFormule: P = W/tEenheid: wattHet kilowattuur als eenheid <strong>van</strong> arbeid.Verband kWh – JHet begrip energie.Arbeid wordt geleverd door eenvermin<strong>de</strong>ring <strong>van</strong> <strong>de</strong> energie <strong>van</strong> eenvoorwerp.Eenheid: joule. ( J of N.m)Mechanische energie en an<strong>de</strong>reenergiesoortenMechanische energie en an<strong>de</strong>reenergiesoorten.Formules voor <strong>de</strong> potentiële energie inhet zwaarteveld <strong>van</strong> <strong>de</strong> aar<strong>de</strong> (zwaarteenergie)en <strong>de</strong> kinetische energie:E p = m.g.hE k = ½.m.v²Er op wijzen dat het fysisch begrip arbeid niet altijdovereenkomt met wat we on<strong>de</strong>r arbeid verstaan in <strong>de</strong>gewone omgangstaal.Symbool voor arbeid: WHet verschil inzien tussen arbeid en vermogen.Experimenteel meten <strong>van</strong> het vermogen <strong>van</strong> eenpersoon.Symbool voor vermogen: P1 W = 1 J/sLaten inzien dat <strong>de</strong> kWh een eenheid <strong>van</strong> arbeid is:1 kWh = 3.600.000 J.Het verband tussen arbeid en energie uitleggen metbehulp <strong>van</strong> voorbeel<strong>de</strong>n uit <strong>de</strong> leefwereld <strong>van</strong> <strong>de</strong>leerlingen.Symbool voor energie: EVoorbeel<strong>de</strong>n <strong>van</strong> energievormen opzoeken: proeven metstoompistool, zonnecel, elektrische motor, batterij enlampjeVoorbeel<strong>de</strong>n <strong>van</strong> potentiële en kinetische energieopzoeken.We voeren proefjes uit met stoompistool, zonnecel,elektrisch motortje, batterij en lampje en kunnen zovoorbeel<strong>de</strong>n <strong>van</strong> potentiële en kinetische energieopzoekenFormules voor potentiële en kinetische energie geven enmet voorbeel<strong>de</strong>n illustreren.Eenvoudige vraagstukjes op arbeid, energie envermogen.