Thema nr 2 2024 - Instondo

Thema Thema
De Vlaamse hogescholen staan voor allerlei maatschappelijke uitdagingen, maar stoten op structurele drempels in
het huidige financieringssysteem. Tomas Legrand en Esther Holleman beschrijven welke bouwstenen er volgens
hen nodig zijn om het systeem toekomstbestendig te maken.
Eenvoud, transparantie en vertrouwen
Naar een duurzaam model voor groei en innovatie
Tomas Legrand & Esther Holleman
Vlaamse Hogescholenraad, Brussel
ij de invoering van het huidige financieringsmodel
B
in 2008 formuleerde de Vlaamse overheid een
aantal doelstellingen: participatie in het hoger onderwijs
bevorderen, een succesvolle uitstroom bevorderen,
democratisering, toegankelijkheid en gelijke
kansen garanderen, een doelmatig en rationeel aanbod
stimuleren, flexibele trajecten gepast financieren en de kwaliteit
van onderwijs en onderzoek stimuleren. Deze doelstellingen
blijven vandaag – gegeven hun algemeenheid – nog
steeds relevant.
In academiejaar 2023-2024 schreven meer dan 145.000 studenten
zich in aan de Vlaamse hogescholen. Jaarlijks studeren
daar ongeveer dertigduizend studenten af met een
bachelor- of graduaatsdiploma. De impact van deze alumni
op de arbeidsmarkt kan moeilijk worden onderschat.
De afgestudeerden gaan aan de slag in tal van cruciale sectoren,
zoals de zorg, het onderwijs, de industrie, de handel, de
overheid, de social-profitsector en de kunsten.
Deze dertigduizend hogeschoolstudenten vinden na hun
studie bijzonder vlot hun weg naar de arbeidsmarkt: bijna
98 procent van de studenten met een hogeschooldiploma
is binnen het jaar aan het werk (met uitzondering van de
studenten die verder studeren, vaak ook met succes). Maar
ook later in de loopbaan blijkt het beschikken over een graduaats-
of bachelordiploma een belangrijke troef.
Twee gebeurtenissen hebben het huidige financieringssysteem
van de hogescholen rechtstreeks beïnvloed: het Hogescholendecreet
van 13 juli 1994 en het Financieringsdecreet
van 2008, ondertussen allebei opgeheven en opgenomen in
de Codex Hoger Onderwijs.
Financiering
Thema Thema Them
hema Thema Them
hema Thema Them
hema Thema Them
Het Hogescholendecreet van 1994 had een verregaande
impact op de structuur van de hogescholen. Een van de
ingrijpendste kernpunten van het decreet was de vraag
van de Vlaamse overheid naar schaalvergroting, waardoor
de hogescholen moesten fusioneren (van 164 overwegend
kleine hogescholen naar uiteindelijk zestien vandaag).
Deze fusies werden dan wel financieel aangemoedigd,
tegelijk belemmerde de financiering het beleid door de
invoering van een gesloten enveloppefinanciering, die
onvoldoende rekening hield met de stijgende studentenpopulatie.
Een haast permanente rationalisatie was het
gevolg, nauwelijks bijgebeend door extra inspanningen van
de Vlaamse overheid.
Het Financieringsdecreet van 2008 voerde een nieuw
financieringsmodel in waaraan de Vlaamse overheid enkele
strategische doelstellingen koppelde, zoals het versterken
ema Thema Thema
ema Thema Thema
Hogeschoolstudenten
ma Thema Thema
vinden na hun studie
bijzonder vlot hun weg
naar de arbeidsmarkt
ma Thema Thema T
17