Thema nr 2 2024 - Instondo

Thema Thema
Thema Thema Them
hema Thema Them
voortdurende transities voor
het onderwijs die daaruit voortvloeien.
De basisprincipes die
hij eerder formuleerde gebruikt
hij als kapstok. De rol van de
laatste van deze principes,
namelijk het onderwijs als
merit good, legt hij opvallend
streng uit. Onderwijs is een
product dat voor het individu
dat onderwijs volgt van belang
is (zie daartoe de eerste drie
principes), maar dat tegelijkertijd
ook essentiële positieve
sociale en economische effecten
heeft voor de samenleving
als geheel. Dit principe maakt
het niet alleen mogelijk om
Thorbecke tot de orde te roepen
als het gaat om zijn band met
de grote industriëlen, maar ook
om in algemenere zin duidelijk
te maken dat onderwijs te
belangrijk is om aan de markt
over te laten. Maar wat Renique
niet expliciet benoemt – om
deze kritische kanttekening
toch maar even te plaatsen – is
dat het voor werkgevers ook een
vrijbrief kan zijn om noodzakelijke
investeringen in sociaal
kapitaal eerst en vooral van de
overheid te verwachten. Sterker
nog: berichten over de ruim
anderhalf miljard euro aan
opleidingsbudgetten die niet
besteed worden door de werkgevers
(AWVN, 2023) en de
in OESO-perspectief relatief
lage bijdrage van Nederland
aan research & development
(afgaande op het Rathenau
Instituut langjarig rond de
2,27 procent van het bbp)
wekken toch de indruk dat het
op elkaar wachten van overheid
en bedrijfsleven voor ons land
niet goed uitpakt.
Naast de historische schets
levert het boek een gedegen
onderbouwde en aansprekende
agenda voor onderwijs (en
onderzoek!) op. Deze agenda
gaat over de randvoorwaarden
om als samenleving om
te gaan met een periode van
ingrijpende transities. Met stip
op 1 staat daarbij overigens de
intensivering van de samenwerking
tussen beroepsonderwijs
en bedrijfsleven, de rode draad
door het boek. Beroepsonderwijs
en bedrijfsleven moeten
de handen ineenslaan om met
de dynamiek in de omgeving
te kunnen omgaan. Die oproep
betreft niet alleen het overleg
tussen landelijke en regionale
vertegenwoordigers, maar
nadrukkelijk ook de aandacht
voor dwarsverbanden zoals
stages, duale trajecten en
hybride docenten.
Het boek Ondernemers over
onderwijs is een mooie aanvulling
op de historische literatuur
over de ontwikkeling van het
onderwijsbestel in Nederland.
De schets is boeiend vanwege
het gekozen perspectief en de
koppeling met wat de auteur
basisprincipes noemt. Uiteraard
zijn er bij de presentatie kanttekeningen
te plaatsen; de belangrijkste
is dat de keerzijde van de
gepresenteerde medaille onbenoemd
blijft. Vooral de beperkte
rol van ondernemers als investeerders
in het onderwijs blijft
daardoor onbesproken.
Huib de Jong
is hoofdredacteur van Th&ma
Een kanttekening is
dat de keerzijde van de
hema Thema Them
gepresenteerde medaille
onbenoemd blijft
hema Thema Them
ema Thema Thema
ema Thema Thema
ma Thema Thema
ma Thema Thema T
75