ulusal yenġlġk sġstemġnde hükümetlerġn rolü - Süleyman Demirel ...

124
toplanmamıĢtır. Bu süreçte etkin rol araĢtırmacılara, üniversitelere, fon ajanslarına ve
eyaletlerin kendilerine bırakılmıĢtır. 322
Ülke geniĢ bir giriĢimci kültürüne sahiptir ve bu da yeni iĢlerin ve yeni
inovasyonların yapılmasını sürekli kılmaktadır. Bu kültür hükümet tarafından direkt
olarak desteklenmektedir ve yeni firmalar (start-up) için çok düĢük oranda bürokratik
iĢlem ve düzenlemeler mevcuttur. 323
Amerika’nın inovasyon sistemini kısaca değerlendirecek olursak Ģunları
söylemek mümkündür. Sistem merkezi olarak yönetilmemekte, bunun yerine
merkezi olmayan ve bölgesel olarak yapılanmıĢ bir tarzda yönetilmektedir. Ar-ge
faaliyetleri çok yoğun olarak yürütülmektedir ve sadece devlet veya özel sektör değil
her iki sektör de ar-ge faaliyetlerine çok önem vermekte ve gerekli yatırımları
yapmaktadır. Bunun haricinde teknolojiye yüksek oranda uyum sağlama özelliğine
sahip bir yapısı vardır. Çok geniĢ anlamda bilimsel eğitim mevcuttur. Ve risk
sermayesine ulaĢmak kolaydır. Teknoloji ve yenilik anlamında hem üretici hem de
ithal edicidir.
Amerika hükümeti ar-ge fonlarının dağılımını etkilemek suretiyle araĢtırma
ve inovasyonları etkilemekte ve verilecek olan para için birtakım kriterler
oluĢturmaktadır. Hükümet fonlarının % 90’dan fazlası altı bakanlık arasında
paylaĢılmaktadır. Savunma Bakanlığı, Sağlık ve Ġnsan Hizmetleri Bakanlığı, Enerji
Bakanlığı, Ulusal Havacılık ve Uzay Yönetimi, Ulusal Bilim Kurumu ve Tarım
Bakanlığı. Bu birimler bütçelerini yönlendirme konusunda büyük bir otokontrole
sahiptirler. Hepsi kendi laboratuar ve departmanları için fonlarını kullanmaktadır.
Fakat fonların büyük çoğunluğu araĢtırma üniversitelerine yönlendirilmektedir.
Hükümet birimleri sayısı üç binden fazla olan üniversitelerin çok az bir kısmıyla
yakın iliĢki içerisindedir. Sadece yüz üniversite hükümet fonlarının yaklaĢık olarak
% 80’lik kısmını almaktadır ve bu miktar da üniversitelerin ar-ge bütçelerinin
yaklaĢık olarak % 60’ını oluĢturmaktadır. 324 Ancak federal desteklerin yanında her
eyaletin de kendine ait bir inovasyon ve teknoloji sistemi vardır. Bu sistemler her
322 Europaen Trend Chart on Innovation, a.g.e, 14.
323 Europaen Trend Chart on Innovation, a.g.e, 15.
324 Europaen Trend Chart on Innovation, a.g.e, 23.