ulusal yenġlġk sġstemġnde hükümetlerġn rolü - Süleyman Demirel ...

70
üniversitelerin deneyimleri belirsizlik ve risklerle dolu olan inovasyon sürecinde
önemli yere sahiptir ve bu tecrübelerde yararlanılması gerekir. 186
3.2.3.3. Ar-Ge Programları
Ar-ge destek politikaları, inovasyonu özendirici kamu finanslarının oranı
içinde en büyük paya sahiptir. Bu kategoride makro seviyede iki ana program yer
almaktadır.
A- Kamu araĢtırma sektörü içinde ar-ge için direkt finansal destek verilmesi,
B- Özel sektör ar-ge ve inovasyon faaliyetleri için direkt veya dolaylı
desteklerin sağlanması.
Bu politikalar için kullanılan toplam ar-ge harcamaları içinde kamu ve özel
ar-ge harcamaları payı göstergeleri uygun birer gösterge olmaktadır. Bunlar
haricinde uygun olabilecek üç farklı göstergeden de bahsedilebilir.
A- Ġnovasyon için az da olsa kamu fonlarına ulaĢabilen firmaların oranı her
tür destek için (ar-ge destekleri ve ileri seviye teknoloji alımı destekleri gibi) direkt
bir gösterge iĢlevi görmektedir,
B- Ülke-içi inovasyon faaliyeti yürüten KOBĠ’lerin yüzdesi ise dolaylı bir
gösterge olmaktadır,
C- Toplam ciro içinde inovasyon harcamalarının oranı da yine dolaylı bir
gösterge olarak kullanılabilmektedir. 187
Endüstriyel ar-ge için hükümet finansman desteği önemli bir inovasyon
politikası aracıdır. Bu da ifade etmektedir ki, özel ar-ge için hükümet desteklerinin
olması inovasyon ve büyümenin gerçekleĢmesine ön ayak olmaktadır. Bu
politikaların etkinliğine yönelik bulgular karmaĢıktır, yani etkinliklerini tespit etmek
pek de kolay değildir. Fakat bazı bulgular göstermiĢtir ki, küçük firmalar veya
baĢlangıç (start-up) aĢamasındaki firmalar kendilerine göre daha büyük olan
rakiplerine nazaran daha yüksek maliyetlerle yüz yüze kalmaktadırlar. Bu ise bu
186 ETZKOWITZ ve LEYDESDORFF, a.g.e., s. 118-119.
187 ARUNDEL ve HOLLANDERS, a.g.e., s. 13.